Kralların yemeği pazarda satılıyor
Avrupa’da kralların yemeği’ olarak bilinen ve Türkiye’de 10 yıl öncesine kadar sadece lüks birkaç restoranda bulunabilen kuşkonmaz, artık pazarda dahi satılan bir tarım ürününe dönüştü. Büyük çaplı ekimler öyle etkili oldu ki yerli pırasa kuşkonmaz ile aynı fiyattan satılıyor.
KEZBAN KARABOĞA
Kuşkonmazın Türkiye'de ilk üretimi, Atatürk'ün isteği üzerine Avrupa'dan tohumu getirtilerek Yalova Devlet Çiftliği'nde yapılıyor. Antik Yunan ve Roma imparatorluğunda yetiştirildiği bilinen kuşkonmaz, Fransa ve İngiltere’de 16.yy'dan itibaren popülaritesini artırıyor. Avrupa'da kuşkonmaza ‘kralların yemeği’ deniliyor. Fransa Kralı 14. Louis’nin daha uzun süre kuşkonmaz yiyebilmek için ilk özel ısıtmalı seraları yaptırdığı belirtiliyor.
Tüm bunlar işin hikâye kısmı, bir de sağlık kısmı var. Kuşkonmaz B1, B2, B6 ve C vitaminleri açısından oldukça zengin, folik asit, fosfor ve potasyum kaynağı. Gözlere iyi geliyor, kalbi güçlendiriyor, kanı temizliyor, sindirimi kolaylaştırıyor ve eski çağlardan beri afrodizyak olarak biliniyor.
Avrupa’da ‘kralların yemeği’ olarak tanımlanan ve Türkiye’de 10 yıl öncesine kadar sadece lüks birkaç restoranda bulunabilen Kuşkonmaz, artık pazarda bile satılan bir tarım ürününe dönüşüyor. Bunda üretimdeki artışın etkisi büyük. Geniş tarım alanlarında artan ekimler öyle etkili oldu ki, yerli pırasa kuşkonmaz fiyatlarını yakaladı. Üstelik birçok üretici de bu alana girmiş durumda. Bunlardan biri de Nomad Tarım. Eskişehir'de 50 hektarlık alanda kuşkonmaz üretimi yapan şirket, taze ürünleri hem içeride hem de dışarıda Sarıcakaya Kuşkonmaz Vadisi markasıyla satıyor. Geçen yılki cirosu 3.5 milyon lirayı bulan Nomad Tarım'ın Kurucusu ve Ortağı Arman Badur, “Türkiye’de bir düzine kuşkonmaz üreticisi var. Yıllık üretim toplam 200 ton. Bunun yüzde 95’ini biz yapıyoruz” diyor.
Hollanda ile anlaşma
Bu yıl dünyanın en önemli kuşkonmaz tohumu üreticisi Hollandalı Limseeds ile anlaşma yaptıklarını belirten Badur, “Limseeds ürünlerinin Türkiye’de tescili ve pazarlanması için önemli bir adım attık. Türkiye’ye özel kuşkonmaz türlerinin yerli olarak üretimi için de ıslah araştırma çalışmalarına başladık” şeklinde konuşuyor. 2016'da 122 ton kuşkonmaz üretimi gerçekleştirdiklerini ve ilk ihracatı Hollanda’ya yaptıklarını anlatan Badur, şöyle devam ediyor: “Bu yıl Almanya ve Kuveyt’e de ihracatımız var. 2018’de bu bölgelere devam ederek İngiltere ve İskandinav ülkelerini de listeye ekleyeceğiz. Bu doğrultuda üretim de artacak. Hedefimiz 2020'de üretimi 100 hektara çıkararak en az 20 bağımsız üreticiyle çalışmak."
Türkiye avantajlı
Kuşkonmaz tarımında tek bir model yok. Arman Badur, Türkiye’nin bu konuda avantajlı olduğunu belirtiyor. Badur, “Kuşkonmaz Batı Avrupa’da, tropikal bölgelerde, çölde ve Türkiye gibi ılıman iklimin olduğu coğrafyalarda farklı tekniklerle yetiştiriliyor. Türkiye’de, birkaç bölgedeki farklı yetiştirme tekniğini birleştirip ürünün mevsimini uzun tutabiliyoruz. Avrupa’da, İspanya ile Güney İtalya dışında, nisana kadar ürün bulmak mümkün değil. Avrupa'da Yunanistan'la rekabet ediyoruz" diyor.
Diyetisyenlerin listesine girdi
BESLENME VE DİYET UZMANI KEVSER BAŞKARA: 'Kanı temizleme özelliği var'
Latince adı asparagus off icinalis olan kuşkonmaz, besin değeri yüksek bir bitki. Kök, tomurcuk ve gövdesi tüketilebilir. A, B ve C vitaminleri içeriği yüksek olan kuşkonmaz kalsiyum, magnezyum ve demir mineralleri de içeriyor. Yüksek vitamin ve mineral içeriği nedeniyle bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek soğuk algınlığına iyi geliyor. Fazla miktarda posa içerdiği için kabızlık, hazımsızlık gibi sindirim sorunlarının çözümü için de etkili bir sebze. Kuşkonmazın afrodizyak etkisinin yanında diüretik etkisi de var. Vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olurken ödemi azaltmaya yardımcı olur. İyi bir folik asit kaynağı olan kuşkonmazı her öğünde tüketmek mümkün. Kahvaltınızda omlet yapın, çorbalarda veya ana öğünlerde salatalarda kullanın ama mutlaka tüketin. Garnitür olarak tercih edilen kuşkonmaz ayrıca kalp dostudur.
DİYETİSYEN DERYA ŞAHİN: 'Gut hastalarının tüketmesi sakıncalı 'olabilir!
Kuşkonmazın 100 gramı 20 kkal enerji verir, yine aynı miktarın içinde 2.2 gram protein, 3.88 gram karbonhidrat, 2.1 gram posa bulunur. Yapraklarında quarsetin bulunan bu bitki izofl ovan içerir. Bu maddeler hücreleri hasarlardan koruduklarından çok kıymetli. Kuşkonmazın sağlığa faydaları saymakla bitmez; antiinfl amatuvardır, ödeme iyi gelir, diyabetik beslenmede önemli yeri var çünkü insülin duyarlılığını arttırır, kanseri önler, ülserde tedavi edici olarak kullanılır. Tüm bu faydaların yanı sıra kan sulandırıcı ilaç kullanan yüksek tansiyon hastalarının beslenme ve diyet uzmanı tarafından kontrol edilerek kuşkonmaz yemelerinde fayda var. Ayrıca, Gut hastalarının zengin pürin içeriğinden dolayı kuşkonmazı tüketmeleri sakıncalı olabilir.