İnşaat Malzemeleri Sanayi Endeksi temmuzda yükseldi

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayisi Bileşik Endeksi'nin Temmuz 2018 sonuçları açıklandı.

Buna göre, geleneksel olarak yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde mevsimsellik etkisi ile önemli artış gösteren mevcut inşaat işleri seviyesi, bu yılın ikinci çeyreğinde nisan ayındaki artışın ardından seçimlerin yarattığı belirsizliklerle mayıs ayında önce durağanlaştı. Haziran ayında ise bir önceki aya göre 3,6 puan geriledi.

Temmuz ayında ise mevcut işler seviyesi bir önceki aya göre 1,1 puan yükseldi. Mevcut işler seviyesinin geçen yılların oldukça altında olması ve işlerdeki zayıflıkta finansman olanaklarındaki sıkılaşmayla birlikte ekonomideki belirsizliklerin etkisi oldu. Mevcut işler seviyesinde yaşanacak hareketlenmede, ekonomi politikalarının etkili olması bekleniyor.

Yeni alınan inşaat işleri seviyesi 1,7 puan arttı

Yeni iş siparişleri, seçim kararının ardından mayıs ayında bir önceki aya göre 2,2 puan, haziran ayında ise bir önceki aya göre 3,4 puan geriledi.

Temmuz ayında ise seçimlerin sona ermesiyle birlikte yeni alınan işler endeksi bir önceki aya göre 1,7 puan artış gösterdi. Seçim sonrası dönemin ekonomik belirsizlikleri inşaat sektöründe yeni iş siparişlerini sınırlamaya devam ediyor. Yeni siparişlerin geleceğini de, uygulanacak ekonomi politikaları belirleyecek.

Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri ümit veriyor

Rapora göre, yurt dışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında, yurt dışında alınan projelerin sayısı ve tutarı sektöre ümit veriyor.

2015-2017 yıllarında yurt dışından alınan müteahhitlik projelerinde önemli düşüşler yaşanmıştı. 2018 yılının ilk yarısında ise 84 proje alındı. Söz konusu projelerin toplam tutarı 9,21 milyar doları buldu.

Yurt dışı müteahhitlik işlerindeki bu artışta, özellikle geleneksel pazarlardaki ekonomik iyileşmeye bağlı olarak yeni projelerin hızlanması etkili oldu. Petrol ve emtia fiyatlarındaki artışlar geleneksel pazarlarda ekonomi ve inşaat alanında iyileşmelere yol açıyor. Dolayısıyla 2018'de son 4 yılın en iyi performansının yaşanması bekleniyor.

Yabancıların konut alımı son 6 yılın zirvesinde

Bu yılın ilk yarısında yabancıların konut alımı 11 bin 816 olarak gerçekleşti ve son 6 yılın en yüksek konut satın alımı yaşandı.

Yabancılara konut satışı düzenlemesi Haziran 2012'de başladı ve ilerleyen yıllarda ilave düzenlemelerle yabancıların konut alımı teşvik edildi. Ancak Türkiye'de 2013'ten itibaren yaşanan ekonomik, siyasi ve dış politik gelişmeler nedeniyle yabancıların konut alımı dalgalanma göstererek sınırlı kaldı.

Bu yıl ise konut fiyatlarında yaşanan durağanlık ve TL'nin değer kaybıyla Türkiye'de satın alma güçleri artan yabancıların konut alımında artış gerçekleşti.

Üretim artışı mayısta yavaşladı

Bu yılın başından itibaren sanayi üretimi verileri için kullanılan Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yeni hesaplama yöntemi ile 2018 yılı mayıs ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 arttı. Ancak mayıs ayında 2018 yılının en zayıf aylık üretim artışı gerçekleşti.

İç talepteki yavaşlama aylık üretim artışını da sınırladı. İhracat ise üretim artışını desteklemeye devam etti. Yenilenen hesaplama yöntemi ile üretim verileri açıklanan inşaat malzemeleri alt sektörü sayısı 23'e geriledi. Bu çerçevede mayıs ayında, 23 alt sektörden 15'inde üretim geçen yılın mayıs ayına göre artarken, 8 alt sektörde üretim geçen yılın aynı dönemine göre geriledi.

İhracat 19 milyar dolara yaklaştı

İnşaat malzemesi sanayisinin ihracatı, 2018'in ilk 5 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19 artarak 8,4 milyar dolara ulaştı. İhracatta devam eden kuvvetli artışla birlikte Mayıs 2017'den bu yana yıllık ihracat 18,67 milyar dolar olarak gerçekleşti.

2018 yılında ihracat yüksek performans göstermeye devam ediyor. Yakın ve komşu pazarlarda göreceli iyileşme ile AB pazarı ihracat artışına katkı sağlıyor. Döviz kurlarındaki artışın da ihracata destek verdiği görülüyor.

İnşaat sektöründe seçim sonrası gelişmeler ve beklentiler

Seçim sonrası gelişmeler ve beklentilere de yer verilen raporda; yeni yönetim sistemine geçiş sürecinde, ekonomiyi ve inşaat sektörünü ilgilendiren yönetim yapısında da değişiklikler yaşandığı belirtildi.

Yeni ekonomi yönetiminin, Orta Vadeli Program, 2019 yılı bütçesi ve ilk 100 günde atılacak acil adımlar üzerinde çalıştığı bilgisine yer verilen raporda, inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisini de açıklanacak ekonomik programların şekillendireceği vurgulandı.

Yeni dönemde, inşaat sektöründe de biriken sorunlar bulunduğu belirtilen raporda, yeni dönemde daha sağlıklı, sürdürülebilir bir gayrimenkul ve konut talebinin sağlanması, inşaat ve gayrimenkul sektöründe maliyetler ile fiyatlar ve kiralar arasında dengenin yeniden kurulması, üretici ve tüketici tarafını olumsuz etkileyen yüksek faiz oranlarında makul seviyelere yeniden dönülmesi, TL'de kalıcı istikrar sağlanması, inşaat sektöründe firmaların mali yapısının iyileştirilmesi ve finansmana erişim olanaklarının artırılması sektörün beklentileri olarak sıralandı.

Yeni ekonomi programı için iki seçenek bulunduğu ifade edilen raporda, şu değerlendirmeler yer aldı:

"Ekonomi programı seçeneklerinin ilki bir yıllık sıkılaştırma politikalarını içeren istikrar programıdır. Böyle bir program, hazırlanan 5 yıllık planın ilk yılında uygulanabilir. İkinci seçenek ise hızlı büyümeyi gözeten ve ekonomideki dengesizlikleri zamana yayarak çözecek bir program uygulanmasıdır. İnşaat sektörünün her iki seçenekten de etkilenmesi öngörülmektedir. İlk seçenekteki programda uygulanacak sıkılaştırma politikalarının şiddetine göre inşaat sektöründeki faaliyetlerde de en azından 6-12 aylık bir yavaşlamanın kaçınılmaz olacağı, ikinci seçenekteki genişletici politikaların uygulanması halinde ise makro dengeler ile mali göstergelerdeki bozulmaların ekonomide daha büyük sıkıntılar yaratarak inşaat sektörünü daha olumsuz etkileyeceği öngörülebilir."