Her yıl 500 çocuk bekliyor
Türkiye, çocuk karaciğer naklinde dünya zirvesinde. Yılda 500 çocuk karaciğer nakli için bekleme sırasına giriyor. Aralarından yalnızca 150’sine nakil yapılabiliyor.
Türkiye’nin, organ bağışında gelişmiş ülkelerin seviyesine ulaşması için uzun bir yol kat etmesi gerek. Konunun bir türlü geniş kitleler tarafından anlaşılamamasının arkasında yanlış kanılar var. Kimi inancı kimi de güvenli bulmadığı için konuya soğuk yaklaşıyor. Oysa böyle bir ihtiyaç kendi başına geldiğinde, bu imkândan yararlanmak için kimsenin tereddüt ettiği yok.
Önümüzdeki 3-9 Kasım tarihleri arasında “Dünya Organ Bağışı Haftası” kapsamında birtakım bilinçlenme kampanyaları devreye girecek. Organ naklinin önemi anlatılacak topluma. Türkiye’de nakil operasyonlarına en sık konu olan organ ise karaciğer. Hatta bu konuda dünyada ilk sırada yer alıyoruz.
Yüzde 10’u çocuklara
Özellikle çocuklarda karaciğer nakillerinde önemli başarılara imza atılıyor. Türkiye’de her yıl 500 çocuğun ismi karaciğer bekleme listesine giriyor ancak sadece 150’sine nakil yapılabiliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre nakillerin yüzde 10’unu çocuklar oluşturuyor. Türkiye, pediatrik karaciğer nakli sıralamasında zirveyi İngiltere ile paylaşıyor.
Başarı oranı daha fazla
Peki çocukta karaciğer yetmezliği olduğu nasıl anlaşılabilir? Soruyu son dönemde milli halterci Naim Süleymanoğlu’nun karaciğer nakliyle adını sıkça duyduğumuz Prof. Dr. K. Yalçın Polat yanıtladı. “Çocuklarda iki aydan fazla süren sarılık, karında şişkinlik ve gerilme, yorgunluk ve uykuya eğilim, kaşıntı, büyüme-gelişmede yavaşlama gibi belirtiler varsa dikkat edin” diyen Polat, karaciğer yetmezliğinde akraba evliliklerinin de önemli rol oynadığının altını çiziyor.
Polat, “Doğumsal sebepler dışında sonradan da akut karaciğer yetmezliği görülebiliyor. Bazı ilaçların kullanılması, daha önce hiç bir karaciğer rahatsızlığı olmasa da akut karaciğer yetmezliğine sebep olabiliyor. Akut karaciğer yetmezliği çok acil bir durum yaratır ve mutlaka yakından takip edilmesi gerekir” diyor.
Polat’a göre karaciğer nakillerinde çocuklar, yetişkinlere göre çok daha çabuk iyileşiyor, tedaviye daha hızlı yanıt veriyorlar. Kilo alımının kısa sürede başladığı çocuk nakillerinin sonraki sürecinde yaşananları ise şöyle anlatıyor Polat: “Nakilden sonra çocuğun büyümesi, gelişmesi, sosyal aktivasyonu tamamen normal bir hale gelir. Çocuk sosyal yaşama sağlıklı bir birey olarak katılır, eğitimine rahatlıkla devam eder, fiziksel olarak yaşıtlarından geri kalmaz ve sağlıklı büyür. Bunun için çok iyi şartlarda bakım gerekiyor.”