Genomik tıpla 100 yaş mümkün mü?

GÜRSEL TURGUT

İş dünyasındaki rekabet, değişen dinamikler ve hız, bu dünyanın başrolündekileri etkiliyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki özellikle finans, satış, pazarlama, reklamiletişim odaklı sektörlerde çalışanlar ve yöneticiler daha erken yaşlanıyor. Öte yandan iş yaşamındaki rekabet özellikle orta ve üst düzey yöneticiler ile çalışanlarda genç, dinç, bakımlı olma beklentisini de beraberinde getiriyor.

Bir yandan uzun, sağlıklı ve yaşlanmadan yaş almak, bir yandan da gelişen tıbbın nimetlerinden faydalanmak? Son yıllarda genetik araştırmacıların kafa yorduğu en önemli şey bu. Yani bir nevi efsanelere konu olan mutlak gençliğin sırlarına ulaşmak…

Peki sağlıklı bir şekilde yaşlanmayı ertelemek ve 100 yaşın üstüne çıkmak mümkün mü? Son yapılan çalışmalar yaşlanmayı önlemek için en önemli anahtarın genomik haritamızda olduğunu gösteriyor. Önemli olan genomik haritayı doğru okuyarak zamanında tedbir almak!

Biyolojik yaşınız tespit ediliyor

Bu yöntemde kişinin genomik haritası yani bir nevi DNA şifreleri çıkarılıyor. Yaşamın tüm alanı kişiye özel tasarlanıyor. İhtiyaçları ve beklentilerine göre vücudunun hangi kimyasal formül üzerinden ilerlediğine bakılıyor, telomer boyuyla biyolojik yaşı tespit ediliyor, cilt yaşlanması hızı öngörülerek yaşlanma hızı kontrol altına alınıyor. Kişinin hangi ilaçlardan ne kadar fayda göreceğinden hormonları nasıl yöneteceğine, kalbiyle ilgili risklerden kansere olan yatkınlığına kadar ayrıntılı bir rapor ortaya konularak önlem alınması sağlanıyor. Tedavisinden beslenmesine, stres yönetiminden (integratif tıp/yoga, pilates, nefes vb) aktif kozmetiğe (aktif kozmesötik) kadar her şey kişiye özel olarak belirleniyor. Böylece vücudun yıpranma kat sayısı da düzeltilerek sağlıklı bir şekilde yaş alınması sağlanmış oluyor. Aynı zamanda anti aging programına dahil olan danışanların tedavi sürecinde ne kadar fayda gördüğü telomer boyu üzerinden tekrar test edilerek kontrolü de sağlanıyor.

Genleriniz sizin kaderiniz değil

Yaşlandıkça, doğuştan vücut kimyasını yöneten enzimlerde hasarlar oluşuyor. Beslenme ve yaşam stiliyle bu hasarlanma bastırılabiliyor ya da tam tersi daha aktif hale gelebiliyor. Bütün iş bunun farkına varıp sonra problemli bölgelerin düzeltilmesinden geçiyor. Yani genleriniz kaderiniz değil, yaşam şekli ve beslenmenizle hasarlanmayı kontrol altına alabilmek mümkün.

Sağlıklı Yaşam Yönetimi Konseyi’yle multidisipliner yaklaşım

Genetik haritalama bittikten sonra genetik analiziyle birlikte kişinin özel olarak tüm vücut fonksiyonları analiz ediliyor. Bu noktada “Sağlıklı Yaşam Yönetimi Konseyi” devreye giriyor. Biyokimyadan estetiğe, metabolik balans uzmanından kişiye özel beslenme ve aktif kozmesötik krem tasarımı uzmanına, hormon replasmanı ile ilgili bir ekibe kadar deneyimli bir kadro görev alıyor bu konseyde. Burada kişiye özel tedaviler yapılıyor.

100 yaşına kadar sağlıklı yaşamanın püf noktaları

Dengeli beslenin: Sağlıklı yaşam için kişinin ihtiyaçlarına göre dengeli beslenmesi ve kilo kontrolü her yaşta çok önemli. Özellikle ileri yaşta karşılaşılabilen protein enerji beslenme bozukluğu önemli bir sağlık problemi olabilir. Beslenme alışkanlığı tamamen bireysel olmakla birlikte yaşam süresini uzattığı kanıtlanmış yöntem Akdeniz tipi diyet olmalı.

Sporu günlük yaşamın bir parçası haline getirin: Her yaşa ve kişiye göre spor yapmak mümkün. Sabah kalkıldığında yapılan germe ve direnç egzersizleri, yürüyüş, yüzme, yoga, dans hem vücudu ve kasları zinde tutar, hem de keyif verip mutlu olmayı sağlar. Yaşı ilerlemiş birinin düşme ve yorulma korkusuyla hareketsiz bir yaşam sürmesi son derece yanlış. Oluşabilecek kazalardan korunarak hareket edip egzersiz yapmak yaşama sağlıklı yıllar katacaktır.

Bol su için: Su hayattır. Su içmek çok önemsenmeyen ama sağlık ve uzun yaşam için en basit sırlardan biri. “Ben yeterince su içiyorum” diyen birine “Günde kaç bardak içiyorsun?” diye sorulduğuna genelde “2-3 bardak” cevabını verir ki bu miktar hedefin çok altındadır. Canlılığı artırmak, cilt ve tüm diğer organları beslemek için günde en az 1.5 litre, kabaca 8 bardak su içmek gerekiyor. Sıcak havalarda terle sıvı kaybı olacağından bu miktar artırılmalı.

Ruhsal olarak rahatlayın: Hayat her zaman sorunlarla dolu. Bazen bunları çözmek imkansız olabilir. Bu nedenle çözülemeyecek sorunlarla kendimizi yıpratacağımıza kabullenmek ve onlarla birlikte yaşamayı öğrenmek huzur verir, anda kalmayı sağlar ve hayatı kolaylaştırır. Bu sorunlar çözülmese de kabullenme, hayatın iyisi kötüsünü, mutluluğu mutsuzluğunu bir bütün olarak kabul etme ruhsal rahatlamayı sağlar ve sağlıklı, uzun bir yaşam vadeder.

Sigaradan uzak durun: Sigarasız yaşam hem içene hem de çevresindekilere solunabilir güzel bir hava alanı sağlar. Sigara kalp ve damar hastalıkları, akciğer hastalıkları ve kanser için kanıtlanmış en önemli risk faktörlerinden biridir ve ne mutlu ki yok edilebilir bir risk faktörüdür.

Kazalardan korunun: Kazalar maalesef ölüm veya fiziksel hasarlarla sonuçlanabilir. Düşmeye neden olabilecek kaygan zemin, halılar, fazla eşyalı ortamlar düşme, çarpma riskini artırır. Evin, çevrenin kazaları önleyecek şekilde döşenmesi ve bazı basit önlemlerle riski en aza indirmek gerekiyor. Yine trafik kazalarından korunmak için de gerekli tüm önlemlerin alınması bireysel ve toplumsal sağlık için önemli .

Aşı yaptırın: Hastalık olmadan önlemek hasta olduktan sonra tedavi etmekten daha kolay ve daha az maaliyetli. Her yaş grubunda önerilen aşılar var. Mutlaka hekiminizin önereceği aşıları uygun zamanlarda yaptırın. Örneğin ileri yaşta grip enfeksiyonu, zatürre gibi hastalıklar ölümcül seyredebilir. Bu nedenle doktorun önereceği şekilde aşılanmak çok önemli.

Düzenli check-up yaptırım: Hastalıkları belirti vermeden saptamak ve gerekli önlemleri almak için doktor kontrolünde düzenli olarak checkup yaptırmak yaşam süresini ve yaşam kalitesini artırır.

Keyif aldığınız insanlarda ve ortamlarda olun:Sevdiklerimizle olmak, acı, tatlı olayları birlikte paylaşmak, dayanışmak, mutlu ortamlar, buluşmalar yaratmak sağlıkla yaşanacak mutlu güzel yıllar getirir.

Demansa karşı zihinsel aktivitelerde bulunun:  İleri yaşta demans (unutkanlık) sıklıkla başa gelir. Demansa karşı korunmak için zihninizi aktif halde tutun. Bol bol gazete, kitap okumak, günlük hayatın içinde olmak, internet kullanmak faydalı olabilir.

Genomik haritanızla neler belirleniyor?

-Biyolojik yaş

-Cilt yaşı ve yaşlanma hızı

-Egzersiz performans genetiği

-İlaçların etki ve yan etkilerinin önceden bilinmesi (Kalp, kanser, cerrahi, psikiyatri, bulaşıcı hastalıklar)

-Kişiye özel beslenme planlanması (Nutrigenomik)

-Hormon replasman gerekliliği

-Kişiye özel mikro besin ve aktif kozmetik ürün (krem vb) tasarımı

-Stres indeksi (Libido kaybı vb.)

-Kanser/hastalık eğilim ve takibi

-Spor genetiği

-Obezite eğilim genetiği

-Bariatrik cerrahi uygunluğu

-Hastalık, taşıyıcılık tablosu