Dünyanın 'şifa'sı Türk sağlık girişimlerinden gelecek

Sevilay ÇOBAN

Sağlık harcamalarındaki artış ve sağlık turizmi­nin gelişmesi sağlık tek­nolojileri alanındaki girişimle­rin artmasına etki etti. Bayer’in yayınladığı Türkiye Dijital Sağ­lık Girişimleri Haritası 2024’e sağlık alanındaki girişimle­rin yanı sıra bu yıl ilk kez tarım alanındaki girişimler de dâhil edildi. Türkiye’deki girişimci­ler tarafından kurulan 125 star­tup şirketi haritada yer bulur­ken, sağlık alanında telesağlık, hastane ve eczane çözümleri, biyoteknoloji, ruh sağlığı, kolay tanı ve erken teşhis, giyilebi­lir teknoloji ve IoT dâhil olmak üzere 9 farklı kategoride grup­landırılmış 82 girişim yer aldı.

Bu harita, Türkiye'deki sağ­lık girişimlerinin çeşitliliğini ve büyüklüğünü gösterirken, devlet destekleri, yatırımcıla­rın ilgisi ve üniversite-sanayi işbirlikleri, girişimcilere uy­gun bir ortam sağlıyor. Türk gi­rişimler, uluslararası arenada da dikkat çekiyor ve küresel pa­zarlara açılma potansiyeli ta­şıyor.

Türkiye'deki sağlık gi­rişimleri; dijital sağlık, yapay zekâ, biyoteknoloji, giyilebilir teknolojiler gibi 4 farklı alana odaklanıyor. Sabancı Üniversi­tesi Girişimcilik Merkezi, Bo­ğaziçi Üniversitesi Girişim­cilik Merkezi, Türk Telekom Ventures, G4A Turkey, TÜBİ­TAK, KOSGEB ve Türkiye Sağ­lık Vakfı gibi kurumlar, kamu ve sivil toplum kuruluşları da yatırım ekosistemini güçlen­dirmek amacıyla sağlık giri­şimcilerine destek sağlıyor.

Sağlık teknolojileri alanın­da Türk girişimler, yurt dışına açılma hedefleriyle büyüme aşamasında ilerlerken, ABD, İngiltere ve İsveç merkezli 3 sağlık girişiminin 2025 yılının ilk günlerinde aldığı yatırım­ların tutarı 450 milyon dolara yaklaşıyor. Türkiye’deki sağlık teknoloji girişimlerinin bugü­ne kadar aldığı yatırımların tu­tarı 150 milyon dolarda kalır­ken, yine Türk girişimciler ta­rafından yurtdışında kurulan sağlık teknoloji girişimlerinin aldığı yatırımın ise 2,3 milyar doları bulduğu ortaya konuyor.

Cera, hastane yatışlarını yüzde 70 azaltacak

 İngiltere merkezli evde sağlık hizmeti veren Cera, BDT & MSD Partners ve Schroders Capital tarafından ortaklaşa yönetilen yatırım turundan 150 milyon dolarla çıktı. Cera, 320 milyon dolarlık yatırımın ardından girdiği yeni bir yatırım turunda 14 yatırımcı tarafından destekledi. 2015 yılında kurulan Cera'nın bugüne kadar 407 milyon dolar yatırım aldı. Cera, yeni yatırımı yapay zekâ platformunu genişletmek, hizmet çeşitliliğini artırmak, operasyonel büyümeyi desteklemek için kullanacağını açıkladı. Mahiben Maruthappu ve Marek Sacha tarafından faaliyete geçirilen şirket, hastaların hastaneye yatışları yüzde 70'e kadar azaltmayı ve hastaların düşmelerini yüzde 20 oranında önlemeyi hedefliyor.

Absci'ye 20 $ dolar yatırım

2011 yılında Sean McClain tarafından ABD’de kurulan yapay zekâ odaklı sağlık girişimi Absci, çip üreticisi AMD’den 20 milyon dolar yatırım aldığını duyururken, teknoloji dünyasında dikkat çekmeye devam ediyor. 20 milyon dolarlık yeni yatırımla birlikte toplamda 340 milyon doları tutarına ulaşan Absci, tedavi edici proteinler geliştirmeyi amaçlıyor. AMD’nin yatırımın yanı sıra şirketin araştırma çalışmalarına da destek vereceği belirtiliyor.

Spotify CEO’sunun yeni girişimi değerleniyor

Spotify CEO’su Daniel Ek’in sağlık girişimi Neko Health, aldığı 260 milyon dolarlık yeni yatırımla değerlemesini 1,8 milyar dolara çıkardı. Yatırımı ABD pazarına giriş yapmak için kullanacak girişim, vücut tarama teknolojisiyle kişilerin genel sağlık durumlarını analiz ederek, cilt, kalp, kan dolaşımı ve diğer biyolojik işlevlerini izliyor.

Yaklaşık 10 dakika süren sağlık taramasının ardından toplanan verileri kişinin sağlık risklerini belirlemek için yapay zekâyla analiz eden Neko Health, bu sayede diyabet, kanser ve kardiyovasküler hastalıkların çok erken aşamada teslim edilmesine ve tedavi sürecinin başlamasına olanak tanıyor. Stockholm ve Londra'daki kliniklerinde kuruluşundan bu yana 299 euro ücret talep ettiği sağlık hizmetiyle 10 bin kişinin genel sağlık durumlarını değerlendirmeye alan girişim, bekleme listesinde 100 binden fazla kişinin bulunduğunu açıkladı. İsveç merkezli girişim, anı zamanda satın alımlar yapmayı ve talebe bağlı olarak daha fazla klinik açmayı planlıyor.

Hevi AI’ın hedefi Katar pazarına giriş yapmak

 Sağlık hizmetlerini dönüştüren yapay zekâ çözümleriyle erken teşhis ve kronik hastalık takibini kolaylaştıran Türk girişim Hevi AI, TT Ventures PİLOT programından 2020 yılında mezun oldu. Ürünlerini kamu sağlığı alanında erişilebilir hale getirerek Türkiye'de sağlık sektörünün dijitalleşmesine katkı sağlayan girişim, TÜBİTAK BİGG yatırım tabanlı girişimcilik destekleme programlarında da yer aldı. Hevi Al, Azerbaycan, Ukrayna ve Bulgaristan'dan sonra 2025 yılı itibarıyla Katar pazarına giriş yapmayı hedefliyor.

Sesli komutla sağlık takibi

Hastaların kronik hastalıklarını yönetmelerini sağlayan, sesli komut tabanlı, yapay zekâya dayalı dijital sağlık platformu Albert Health, 2018’de kuruldu. Dijital sağlık alanında yapay zekâ tabanlı hastalık yönetimi ve telesağlık hizmeti platformu geliştiren girişim, 2022’de Sabancı Ventures liderliğinde 1 milyon dolar yatırım aldı. Platform, düzenli kullanılan ilaçlar için hatırlatmalar yapıp tansiyon, şeker ve nabız değerlerini kaydederken, sağlık ölçümleri kayıt altında tutarak sağlık takibini kolaylaştırıyor. Her yaştan insanın kullanabileceği arayüze sahip olan sistemde hastaların tüm sağlık ölçümlerini sesli komut sistemiyle de kaydederek doktoruyla ya da yakınlarıyla paylaşıyor.

Hop Health, partnerlik sistemine odaklanacak

 2024 yılında Türkiye’de öne çıkan sağlık yatırımları listesine aldığı 1 milyon dolarlık yatırımla giren Hop Health, dünyanın her yerinden doktorlarla hastaları bir araya getiren çözümüyle kendini sağlık turizminin dijital platformu olarak konumlandırıyor. Kullanıcıların güvenli bir şekilde sağlık hizmetlerine erişmesini amaçlayan yerli girişim, Türkiye’nin sağlık turizmi alanındaki ekonomik büyümesine destek olmayı amaçlıyor.

Plastik cerrahi, saç ekimi, diş, kulak burun boğaz, bariatrik cerrahi ve medikal estetik tedavileri sunan girişim, kullanıcılara sağlık hizmetlerine ek olarak yeme-içme, konaklama ve gezi de dâhil olmak üzere çeşitli yan hizmetler sağlıyor. Yeni bir yatırım turunu 5 milyon dolar yatırımla tamamlamayı beklediklerini kaydeden Hop Health’in kurucusu Dr. Eren Ünal, 2024’ün yaklaşık 18 milyon dolar ciro ile kapattıklarını, 2025’te özellikle partnerlik sistemine odaklanacaklarını ve ciroyu 30 milyon doların üzerine çıkarmayı planladıklarını ifade ediyor.