Çin ‘sıfır vaka’dan çıkışa hazırlıksız yakalandı

Çin’de Kovid-19 politikasındaki yön değişikliğinin ardından kontrol tedbirlerinin gevşetilmesiyle ülkede salgın tablosu giderek ağırlaşıyor. Ülkede vaka sayıları kaydı tutulamayacak kadar artarken hastaneler, klinikler, eczaneler ve krematoryumlarda yoğunluk göze çarpıyor. Vatandaşlar eczanelerde ve hastanelerin ilaç gişelerinin önünde uzun kuyruklar oluştururken, soğuk algınlığı ilaçları ve hızlı tanı antijen testleri piyasada bulunmuyor. Yoğun bakım ünitelerinde yer bulunamadığı, solunum desteği sağlanamadığı, zamanında müdahale edilemediği için yaşamını yitiren hastalar olduğu bildiriliyor. Virüsün ülke genelinde yayılmasıyla sağlık sisteminin ağır yükü nasıl taşıyacağı belirsizliğini koruyor.

Çin’in salgının başından bu yana uyguladığı tüm temel koruma tedbirlerinin terk edildiği yeni yaklaşım, “sıfır vaka”- dan tam bir kopuş oldu. Sıfır vaka, virüsü ortaya çıktığı yerde tecrit ederek bastırmaya ve bulaşma zincirlerini kesmeye dayalı bir stratejiydi, katı koruma ve önleme tedbirlerini gerekli kılıyordu. Yeni strateji ise yeni varyantlarla hayati riskin azaldığı, aşılamanın yaygınlaşmasıyla toplumda bağışıklığın geliştiği varsayımlarıyla “virüsle yaşamaya” dayalı bir yaklaşım öngörüyor.

Ancak ani değişim, bireyleri ve kurumları hazırlıksız yakalamış görünüyor. Bu süreçte çok sayıda kişi virüse yakalanırken hastalığın hızla yayıldığı gözlendi. Test zorunluluğunun kalkması nedeniyle vakaları tespit etmek, gerçek salgın tablosunu görebilmek zorlaştı. Bu arada Kovid-19 istatistiklerini tutan Ulusal Sağlık Komisyonunun açıkladığı resmi rakamlar ile sahadaki gerçek durum arasındaki fark giderek açılmaya başladı. Politika değişikliğinde tedbirlerden bunalan halkın hoşnutsuzluğunun yanı sıra ekonominin kötüye gidişi de etkili oldu. Tüm bu etkenler Çin karar vericilerini Kovid-19 politikasında kökten değişikliğe mecbur kıldı.

Tepe noktasına Mart 2023’te ulaşacak

Merkezi Londra’da bulunan küresel sağlık veri hizmetleri ve analiz şirketi Airfinity, mevcut salgın tablosunda, Çin’de günlük vaka sayısının tepe noktasında 4,2 milyona kadar çıkabileceğini öngörüyor.

Şirketin eyaletlerden topladığı verilerle geliştirdiği modele göre, salgında gelecek üç ayda iki dalganın ortaya çıkacağı öngörülüyor. Başkent Pekin ve Guangdong eyaletindeki büyük şehirlerdeki salgınların vaka artışını sürüklemesi beklenen ilk dalganın Ocak 2023’ün ortasında, Çin yeni yıl tatilinin ardından taşrada vakaların yayılmasıyla ortaya çıkacağı öngörülen ikinci dalganın ise Mart 2023’ün başında tepe noktasına ulaşması bekleniyor.

Günlük vaka sayısının ilk dalgada 3,7 milyona, ikinci dalgada ise 4,2 milyona kadar çıkacağı tahmin ediliyor. Şirketin tahminlerine göre günlük vaka sayısı aralık ortasından itibaren 1 milyonu aşarken halihazırda günde yaklaşık 5 bin kişi virüs nedeniyle hayatını kaybediyor.

Dünyanın en kalabalık ülkesindeki büyük çaplı bir salgının nelere yol açabileceğini endişe ile beklenirken, Çin’in Kovid-19 ile bitmeyen sınavı, gelecek aylarda da gündemi meşgul edecek gibi görünüyor.

2021 büyüme oranı %8,4’e revize edildi

Çin, daha önce yüzde 8,1 olarak açıklanan 2021 yılı Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) artışını yüzde 8,4’e revize etti. Ulusal İstatistik Bürosu, 2021 GSYH rakamını 556,7 milyar yuan artırarak 114,9 trilyon yuana (16,5 trilyon dolar) çıkardı. Çin’de yıllık GSYH, ilk hesaplamanın ardından doğrulama için bir kez daha hesaplanıyor. Doğrulama sürecinde yıllık istatistiki veriler, nihai bütçe hesapları ve bakanlıklara ait idari kayıtlar dikkate alınıyor. 

Çin’de sanayi şirketlerinin karları geriledi

Çin’de sanayi şirketlerinin karları, ocak-kasım döneminde geçen yıla göre yüzde 3,6 düştü. Ulusal İstatistik Bürosu (UİB) verilerine göre, yıllık cirosu 20 milyon yuanın (yaklaşık 2,9 milyon dolar) üzerindeki sanayi işletmelerinin toplam karları, 11 ayda 7,7 trilyon yuan (yaklaşık 1,1 trilyon dolar) oldu. Sanayi kuruluşlarının toplam gelirleri yüzde 6,7, giderleri yüzde 10,3 artarken, karları 2021 sonuna göre yüzde 3,6 azaldı. 41 sanayi kolunun 20’sinde kar artışları kaydedilirken, 21’inde ise karlılık düştü. Sanayi kuruluşlarının karları, ilk çeyrekte yüzde 8,5 artarken, ikinci çeyrekte yüzde 1 ve üçüncü çeyrekte yüzde 2,3 gerilemişti.