Dijital bitti yaşasın fijital

Dijital ve fizikselin iç içe geçtiği bir dünyada yaşar olduk… Taksi çağırmak için telefonda bir uygulama kullanıyor, mağazada gördüğümüz bir ürünü internetten satın alıyor veya çok kanallı (omnichannel) pazarlama aracılığıyla internette sepete atıp, satın almadığımız bir ürünü mağazada karşımızda görebiliyoruz… Kalıplarına sığamayan dijital dünya, gerçek dünyaya taştı ve bugün milyonlar sokakta sanal canavar kovalıyor. Kısaca artırılmış gerçeklik artık yeni gerçeğimiz haline geliyor, Pokemon GO çılgınlığı sanalın gerçekliği taşınma trendinin başlangıcı olarak görülüyor. Fiziksel ve dijitalin entegrasyonundan doğacak yeni hizmet ve ürünler ekonomilerin de temellerini sarsacak güçte görünüyor. Cisco’nun öngörüleri bize 2010 yılında 2 milyar olan internete bağlı kişi sayısının 2020’de 5 milyara çıkacağını söylüyor… Yapılan araştırmalar medya, teknoloji, telekom firmaları başta olmak üzere havayolları, otomobil firmalarının fijital değişimin eşiğinde olduğunu gösteriyor. Tüketicisini yakalamak isteyen pazarlama uzmanları ise fijital deneyimler yaratmanın yollarını arıyor… Türkiye’nin ilk fijital ajansı olma iddiasıyla yola çıkan Lobby Ajans Başkanı Nilüfer Gürtekin Yalçınkaya ile fijital trendi ve beklentilerini konuştuk…

► Fijital kavramı nedir?

Hangi ihtiyaca cevap veriyor? Dijital devrim gerçek yaşamdaki eylemlerin ve fonksiyonların dijital ortama taşınmasıyla başladı. Bugün sıra tam tersine geldi: Sanal ortamlar fiziksel ortamlara taşınıyor. Fiziksel ve dijitalin bu yakınsaması ve aradaki çizginin bulanıklaşmasının yeni adı “Fijital”…Fijital kavramı , fiziksel ile dijital deneyimler harmanlayarak tüketiciye en doğru yoldan ve ölçümlenebilir şekilde ulaşmayı sağlayan yeni nesil bir pazarlama yöntemidir.

► Bu kavram hangi ihtiyaçtan doğdu?

90’larda dijital devrimin başlaması ile markalar için yetersiz gelen geleneksel pazarlama yöntemleri dijital pazarlamaya eğilim göstermeye başladı. Günümüzde ise dijital pazarlama yöntemlerinin fiziksel bir çıktısı olmadan çok da işe yaramadığını fark eden yenilikçi markalar dijital ve geleneksel pazarlama yöntemlerini harmanlayarak fijital pazarlamaya yönelmiştir. Çünkü fijital pazarlama yöntemleri ile yüksek erişimli, erişim maliyeti düşük ve fiziksel çıktısı olabilen tüketiciye dokunan pazarlama projeleri yaratılabilmektedir

► Günlük yaşamdaki kullanım örnekleri neler?

Mağaza içinde dolaşırken beğendiğimiz, denediğimiz bir ürünü daha mağazadan çıkmadan internet üzerinden almak, üç boyutlu tasarımların yazıcılar aracılığıyla elle tutulabilir hale gelmesi, ulaşımımızı sağlayacak otomobilleri uygulamalar aracılığıyla çağırmak, fiziksel dünyadaki hizmeti aldıktan sonra yine telefonlarımız üzerinden ödemesini yapmak gibi örnekler verebiliriz…

► Bu trend tüketiciyle ilgili bize neler söylüyor? Trendin bundan sonra nereye evrilmesini bekliyorsunuz?

Tüketiciler sadece dijitalde kalmayı sevmediği gibi sadece fiziksel olarak kendilerine ulaşılmasından da hoşlanmıyor. Artık herkes dijital bir çalışmanın fiziksel bir çıktısını almayı veya fiziksel bir çalışmanın dijitalde olmasını istiyor. Tüketiciler bu trendi oldukça çabuk kabullendiler. Zaten genel olarak gelişen teknoloji ile tüketicilerin ihtiyaçları markalar tarafından hızlıca cevap bulmakta. Örneğin; basılı mecralardaki bir görselin üzerine akıllı telefonumuzdaki sanal gerçeklik uygulamasıyla bakıp bir videoyu seyretmeye koyulabiliyoruz artık. Üç boyutlu yazıcılar ile tasarımların gerçeğe dönüşmesi çok hızlı bir şekilde elle tutulur hale geldi. Bu evrilme hızla devam etmekte.

► Fijital kavramı şirketlerin pazarlama süreçlerine hangi noktalarda katma değer sağlıyor?

Fijital kavramı, pazarlamada gerek yaratıcılık, gerek müşteri deneyimi gerekse ölçülebilirlik anlamında yeni fırsatlar ortaya çıkarıyor. Şirketler ve işletmeler fijital geleceği deneyimleyerek, vizyon ve yaratıcılıklarını ortaya koyup çeşitli çalışmalar sunuyor ve oldukça ilgi görüyor…

► Şirketler fijital çalışmalarla müşteriye nasıl temas ediyor?

Fiziksel deneyimleri, dijitalle destekleyen iş modellerinin önem kazandığı bir gerçek. Çünkü artık müşteriler otomata para atıp ürün almak istemiyor. O otomatı yaratıcı, eğlendirici ve ilgi çekici şekilde kullanmak istiyor. Bu şekilde yapıldığında hem ilgi çekici olabiliyorsunuz hem de satışların artmasına sebep oluyorsunuz. Sonuç olarak da ölçümlenebilir ve müşteri ile bağ kurabilir hale geliyorsunuz.

► Dünya genelinde daha çok hangi sektörler fijital çalışmalar gerçekleştiriyorlar?

Dünya genelinde, büyüyen fijital ivmenin kaçınılmaz sonucu olarak bankacılık sektöründen (Commonwealth bank of Australia / CBA) perakendecilik sektörüne ( Nike’ın NIKEiD programı ile web tabanlı kişiselleştirilmiş ürün satışından bugün geldiğimiz Nike+ uygulamasıyla; bilgisayarla senkronize edilen ayakkabı teknolojileri ile zaman- mesafekalori bilgilerini alma, grafikleştirme ve koçluk hizmetleri ve FuelBand SE elektronik bileziklere uzanan yelpazede fiziksel dünyanın dijital dünya ile birleştirilmesi konsepti) birçok sektör müşteri deneyimlerini dijitalle birleştirebilmek adına inovasyon yaklaşımlarını dönüştürüyorlar.

► Türkiye’de ilk olarak hangi sektörler veya kurumlar fijital çalışmalarla tüketiciye dokunmaya başladılar? Tüketicilerden aldığınız ilk geri dönüşler nasıl oldu?

Türkiye için en iyi fijital uygulama örneği BiTaksi ve Getir uygulamalarıdır. Üç sene önce hayatımıza giren BiTaksi uygulaması bize şunu gösterdi ki dijital olarak çağırdığımız taksi ile fiziksel olarak yolculuk yapmaktayız. 3 sene öncesine kadar yolda elimizi kaldırarak veya duraktan telefon ile çağırarak bindiğimiz taksiye şimdi mobil bir uygulama üzerinden dijital olarak erişebilmekteyiz. Aynı durum Getir uygulaması için de geçerli, telefon ile bakkaldan sipariş edebildiğimiz ürünleri Getir ile uygulama üzerinden sipariş ederek fiziksel olarak kapımıza kadar gelmesini sağlayabiliyoruz.

Son yaptığımız fijital projlerden biri olan Bref ile Hijyen’e yolculuk projeleri de tam anlamı ile fijital bir projedir. Sektör olarak home care kategorisinde olan Bref markası cesur bir yaklaşım sergilemiş ve proje oldukça güzel çıktılar almıştır. Bunun yanı sıra yine Mayıs ayında Persil ile yaptığımız Lekeleri Yok Et projemiz fijital bir proje olarak örnek verebileceğimiz başarılı projelerimizden biridir. Persil’in Türkiye’nin en iyi sıvı deterjanı olmasını tüketiciye aktarmak için gerçek Persil şişelerini bir oyun konsoluna çevirerek sahada dev ekranda tüketicilerin beyaz bir t-shirt üzerinde lekeleri yok etmesini sağladık. Aynı çalışmanın tüm Türkiye’ye ulaşması için ise www.lekeleriyoket. com adresinden tüketicilere ulaştık.

Nasıl kullanmalılar?

Şirketler dijital ortamlarda desteklenen iş modelleri ile fijital geleceğe doğru çalışmalarını planlamalı bir şekilde oluşturmalı. Etkinlik şirketleri de bunlar için savaş veriyor diyebiliriz. Her festivalde, konserde, şenlikte fiziksel deneyimleri dijitale ya da mobile aktararak kullanıcıları eğlendirmek ve ilgi çekicilik yaratmak isteniyor. Arttırılmış gerçeklik ile müşteriye dokunabildiğinizde bir araba için test sürüşünden tutunda Dubai’de ki alacağınız eve kadar anında deneyim yaşatabiliyorsunuz müşterilerinize.