Altı kat, tamamı sanat

Beyoğlu’nda, İstiklâl Caddesi üzerindeki Akbank Sanat’tayız bugün. “Çarşamba Söyleşileri”nin konuğu, Akbank Sanat Müdürü Derya Bigalı. Akbank'ın Nemrut'u kurtarma projesi kapsamında Oda Orkestrası'nın Nemrut Dağı'ndaki konserlerini de, orkestranın Güneydoğu turnesindeki etkinlikleri de birlikte izlediğimiz ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü mezunu Derya Bigalı. Tam 12 yıldır Akbank’ın kültürel ve sanatsal etkinlikleriyle ilgileniyor. Son beş yıldır da Akbank Sanat'ın tüm etkinliklerinden sorumlu.

1993 yılında kurulan Akbank Sanat bünyesinde 18. Caz Festivali, 5. Kısa Film Festivali, Yeni Kuşak Tiyatro, 10 yıldır süren Zeynep Tanbay Dans Projesi, dans atelyesi, 36 yaşındaki Çocuk; 34. yılını kutlayan Karagöz ve Kukla Tiyatroları, 16 yıldır konserlerini sürdüren Oda Orkestrası, sanat galerisi, baskıların da yapıldığı çağdaş sanat atelyesi, yayınlar, müzik odası, kütüphane, Hülya Tunçağ- Çocuklarla Müzik Dünyasında Yolculuk Atelyesi, Sarkis/ Su İçinde Suluboya Atelyesi yıllardır çalışmalarını sürdürüyorlar.

Yılda ortalama 200 bin ziyaretçi

İstiklâl Caddesi üzerindeki Akbank Sanat yılda ortalama 200 bin izleyici ziyaret ediyor, 700 civarında etkinlik yapılıyor.

Derya Bigalı, yeni sezona başlarken önce 2008 yılını değerlendiriyor bizim için, “çok yoğun geçti her şeye rağmen. Biliyorsunuz Türkiye ekonomik problemler yaşıyor son dönemde, biz işte böyle bir ortamda, Akbank Sanat olarak etkinliklerimizi daha da artırdık” diyor ve şöyle devam ediyor:

“Bunlardan biri de Hürriyet Gazetesi’nin ‘Hürriyet Hakkımızdır’ treni projesiydi. Akbank Çocuk Tiyatrosu olarak burada yer aldık ve 45 şehri dolaşarak birçoğu daha önce hiç tiyatro izlememiş çocuklara ulaştık. Biz, geçen sene çocuk tiyatrosunun 35. yılı dolayısıyla ‘35. senede 35 şehir’ projesini de gerçekleştirmiştik. Biliyorsunuz Akbank Çocuk Tiyatrosu 36 sene önce bir ilk olarak kurulmuştu. Kadrosu profesyonel oyunculardan oluşturulan bu yapıda, Türk tiyatrosunun gelmiş geçmiş birçok değerli sanatçısı rol almıştı, halen de alıyorlar…

Zeynep Tanbay Dans Projesi’nin özel etkinliği, Fazıl Say ile birlikte Vivaldi-Stravinski projesiydi. Bu nedenle, Fazıl Say için üretilmiş olan dört el piyanoyu biz Hamburg’tan getirttik.”

Hemen yeni sezona geçelim, diyorum. Derya Bigalı, anlatmaya başlıyor:

“Biz eylül ayından, ertesi temmuza kadar olan süreyi, Akbank Sanat’ın sezonu olarak değerlendiriyoruz ve yılda yaklaşık 700’ün üzerinde etkinlik sunuyoruz. Binamız altı katlı olduğu için, her katında paralel olarak etkinlikler yapılıyor. Çok amaçlı salonumuzda film gösterilerimden panellere, dialı söyleşilere, tiyatrolara kadar birçok etkinlik gerçekleştiriyor. Yeni sezonda yeni bir oyunumuz var, kısa film festivalimizi şimdiden planlıyoruz, caz festivali 9 Ekim’de 18. kez başlayacak.

Zeynep Tanbay Dans Projesi’nin 10. yılı, 10 yıldır Akbank destekliyor. Onlar da özel bir proje için çalışıyorlar. Ayrıca, şu anda yavaş yavaş fikirlerini oluşturmaya çalıştığımız, önümüzdeki günlerde somutlaşacak projelerimiz de var, onları daha sonra açıklayacağız. Zaten sezon içinde yaptığımız etkinlikler o kadar fazla ki, hani yeni proje dendiğinde, 701. etkinlik gibi oluyor, ama biz etkinliklerimizi sürekli olarak artırma kararındayız.”

Yeni oyundan söz etsek…

“Yeni Kuşak Tiyatro’nun geçen sezon oyunu ‘Şeylerin Şekli’, Afife Jale En İyi Yönetmen Ödülü kazandı. Çok ilgi gördü. Şimdi ise ‘Salvador Dali Göndermeleri İçimi Isıtıyor’ isimli oyunla sezona gireceğiz. Akbank’ın Dali sergisi sponsorluğuna paralel bir etkinlik bu. ‘Motorcycle Diaries’ filminde senaryosu Oscar’a aday gösterilen Porto Ricolu yazar  Jose Rivera’nın oyununu, Mehmet Ergen yönetiyor.”

Vecd Halleri sergisi sürüyor

Merkezin birinci katındaki sergiyi gezip yukarı çıktım ya aklımda görüntüler uçuşuyor, Derya Hanım’a sergi salonunuz ve süren serginiz, diyorum…

“Akbank Sanat Merkezi’nde senede altı sergi gerçekleştiriyoruz. Merkezin birinci katında toplam 300 metrekarelik bir alanda çağdaş sanat düşüncesinden yola çıkarak düzenlenen bu sergilerde yerli ve yabancı birçok sanatçının eserleri yer alıyor. Sergilere paralel olarak konferanslar da düzenleniyor. Galerimizde şu anda, 19 Ekim’e kadar Banu Cennetoğlu, Seza Paker, Nasan Tur’un; Ali Akay, Levent Çalıkoğlu küratörlüğünde hazırladıkları Vecd Halleri sergisi sürüyor.”

Bir de dans atelyesi var, modern dans üzerine…

“Evet, her yıl düzenli olarak dans derslerimiz sürüyor modern dans üzerine bu atelyede. Bu arada çağdaş sanat atelyesinde sosyologlar, küratörler, felsefecilerle bir düşünce platformu ulaştırmak üzere çeşitli alanlarda seminerler, paneller gerçekleştiriyoruz. Ayrıca litografi, serigrafi baskılar yapıyoruz.”

Kısa film festivalinden de söz etmiş, hazırlıkların sürdüğünü belirtmişti biraz önce Derya Bigalı. Bu konuda belirlenen, açıklayabileceği etkinlikler var mıydı?

“Akbank sponsorluğunda gerçekleştirilen Sakıp Sabancı Müzesi’ndeki Dali sergisi kapsamında, aralık ayında kısa film festivalimiz içinde özel bir bölüm olacak ‘Dali ve Sinema’ başlığı altında. Burada Bunuel’in filmleri, sürrealist filmler gösterilecek, konferanslar verilecek.”

Akbank Sanat’ın, düzenli etkinlikleri dışında, en yakın tarihli festivali 9 Ekim’de başlıyor. Sıra Caz Festivali’ni değerlendirmede:

“Her yıl biraz daha geliştirmeye çalışıyoruz festivali. Sloganından da anlaşılacağı gibi şehrin daha çok sahiplenmesi, kente daha çok yayılması için çalışıyoruz. Bu seneki sloganımız da ‘Şehrin caz hali.’ Çok hoş bir reklam filmi geliyor. İstanbul çok kozmopolit bir şehir ve dünyanın en önemli kentlerinden biri. Burada yaşayan bir kültür, muhteşem bir geçmiş var. Onun için farklı mekânları, cazın farklı alanları ile birleştirmeye çalışıyoruz. Bu yıl festival konserlerinin gerçekleşeceği kendine has altı mekân; Aya İrini, Cemal Reşit Rey, Akbank Sanat Merkezi, Babylon, (bu sene yeni eklenen) Talimhane ve Ghetto olacak.

9 – 19 Ekim 2008 tarihlerinde Pozitif organizasyonuyla düzenlenecek olan festivalde yine dünyanın en önemli caz sanatçılarını ülkemizde ağırlayacak ve genç, başarılı caz sanatçılarına performans sergileme olanağı sunacağız.”

Hemen birkaç isim rica ediyorum Derya Bigalı’dan:

“Festivalde, geleneksel enstrümanları, kendine özgü tarzıyla yorumlayan müzik seyyahı, ezgileri kalıplarının dışına çıkaran performansıyla Türkiye’ye ilk kez gelecek olan Stephan Micus, bu yıl Universal Jazz’dan ‘Present Tense’i yayınlanan ve sanatsal olgunluğunu gözler önüne seren, hiçbir caz stilinin taklidi olmayan yeteneğiyle kendinden bahsettiren James Carter ve tüm zamanların en iyi caz müzisyenlerinden biri olarak kabul edilen ve 60’lı yıllardan bu yana dünya çapında tanınan basçı ve viyolonselist Ron Carter’ı da dinlemek mümkün olacak.”

Cazcılar bir araya gelecek

Festivalin bir özelliğini daha vurgulamak istiyor Derya Hanım ve diyor ki:

“Caz festivalinde en önem verdiğimiz konulardan biri, dünyanın en önemli cazcıları ile bizim genç cazcılarımızı bir araya getirmek. Örneğin James Carter’ın çaldığı festivale, Boğaziçi Üniversitesi Caz Korosu da giriyor ki bu bizim gençlerimiz için çok önemli bir platform.

Bunun yanısıra Akbank Sanat’ta caz nedir, ne cazdır, caz dinlemek üzerine iki panelimiz var. Hülya Tunçağ da çocuklarla, müzik yapmak üzerine bir workshop çalışması gerçekleştirecek.”

Söyleşimizi, Akbank Sanat’ın kafetaryasında, Taksim Meydanı’na bakarak yapıyoruz. Derya Hanım, binanın altı katının farklı fonksiyonları bulunduğunu, web sitelerinin de gayet kapsamlı olduğunu söylüyor. Bu arada, Akbank Sanat’ın bir özelliğine daha vurgu yapıyor:

“Başladığımız hiçbir etkinliği bırakmıyor, onu sürdürüp geliştirmeyi hedefliyoruz. Örneğin Karagöz kukla tiyatromuz 34. yılında. Tacettin Diker, 34 yıldır oyunlar sergiliyor. Çok farklı, güncellenmiş bir formda sahneliyor bunları. Onunla 36. Yaşını kutlayan çocuk tiyatrosu arasında bir sinerji oluşturma projemiz var 2009’da.

16. yılındaki Oda Orkestramızın şefi Cem Mansur. Sezon içinde 20-25 arası konser veriyorlar. Her ay Cemal Reşit Rey’de, Caddebostan Kültür Merkezi’nde konserleri var. Ayrıca üniversitelerde de gençlik konserleri yapılıyor. Cem Mansur konser öncesi yarım saat boyunca konserle ilgili bilgiler veriyor, çünkü klasik müzik anlaşıldıkça daha çok sevilen bir müzik türü.”

Akbank Sanat, çeşitli etkinlikleri de desteklemeyi sürdürüyor. Söyleşimizi, iki örnekle sonlandırıyoruz:

“Türkiye’de sanat etkinlerinin özellikle İstanbul’da bu kadar yoğun olması son derece sevindirici. Hep biraz daha çitayı yükseltmek, farklı alanlara girmek arzusundayız. Özellikle de teknolojiyi daha çok kullanan alanlara. Mesela Amber Beden-İşlevsel Sanatlar Festivali’yle işbirliği yapıyoruz. Ayrıca bu sene Işık Üniversitelerinin başlattığı Uluslararası Baskı Bienali’nin de sponsoruyuz.”

Akbank, çocuklara ve gençlere çok önem veriyor

Çocuklar, deyince Akbank’ın çocuk ve gençlere özel önem verdiğini biliyoruz. Diğer sanat alanlarında neler yapılıyor, onları anlatmasını rica ediyorum:

“Belirttiğiniz gibi, biz çocuklara çok önem veriyoruz. Onları sanatın her alanında biraz daha eğitebilmeyi, biraz daha sanata yakınlaştırabilmeyi hedefliyoruz. Bunun için örneğin Sarkis’in suluboya atelyesi, resim ve dans atelyelerimiz var çocuklara yönelik. Sarkis’in suda suluboya atelyesinin telifi Akbank Sanat’ta. Suyun içinde suluboyanın hareketini esas alan bir çalışma bu. Her rengin farklı bir hızı olduğunu, mesela en hızlı rengin kırmızı olduğunu keşfediyorlar çocuklar. Onlar için de farklı bir deneyim oluyor. Dans atelyesinde de doğaçlama dans dersleri veriliyor çocukların kendilerini daha iyi ifade edebilmeleri için. Demin de söylediğim gibi, bizim en büyük hedeflerimizden birisi de sanatın, toplumun gelişimine katkıda bulunabilmek.”

Bu katkı, yeni yayınlar, kütüphane ve müzik salonu ile de destekleniyor. Bunlardan söz edecek olursak, diyorum Akbank Sanat Müdürü’ne, hemen anlatıyor:

“Bu sene, Dali sergisi kapsamında bir yayın gerçekleştireceğiz. Bu zamana kadar  Dali ile ilgili basılmış en kapsamlı eser olan ‘Salvador Dali’nin Yaşamöyküsü’ kitabı çıkacak bir ay içinde.

Akbank Sanat 2003 yılında renöve edildikten sonra tamamen çağdaş sanata geçtiğimiz için bu alanda referans niteliğindeki kitapları Türkçe’ye kazandırmaya çalışıyoruz.

Akbank Sanat’ın kütüphanesi, ülkemizin en önemli çağdaş sanat kütüphanelerinden biri. Dünyada çıkan en yeni kitapları her yıl ısmarlıyor ve getiriyoruz buraya.

Müzik dinleme odamızda iki bine yakın caz ve klasik müzik CD’miz var.”