Tekstil ve hammaddeleri sanayicisi 7 konuda çözüm bekliyor

Türkiye’nin istikrarlı büyümesi, işsizlik sorunun kalıcı şekilde çözülmesi, ithalatın ve cari açığın azalması ve yurt içinde oluşan katma değerin artırılması için imalat sanayi destek bekliyor. Özellikle Türkiye’nin istihdam deposu niteliğinde olan tekstil sektörünün önündeki sorunların çözülmesi, küreselleşen piyasalarda rekabet gücünü negatif yönde etkiyen faktörlerin ortadan kaldırılması önemli bir yer tutuyor. Bu çerçevede sanayiciler, pamuk ithalatı, ek vergi kapsamının darlığı, kamu alımlarındaki yerli üreticiler aleyhine olan koşullar, ihracatta uluslararası anlaşmalar nedeniyle oluşan dezavantajlı durumlar, yüksek istihdam vergileri ve indirimli KDV oranı uygulaması ile oluşan KDV finansman yükü sorunlarına çözüm bekliyor.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● Seçim ertesinde 1.300 TL’ye yükseltilmesi öngörülen asgari ücret istihdam maliyetlerini en az %30 oranında artıracaktır. Söz konusu maliyet artışı özellikle yoğun rekabetle karşı karşıya kalınan sektör ihracatını dolayısıyla üretim ve istihdamı olumsuz etkileyecektir. Asgari ücret artışı ertesinde artacak kıdem ve ihbar tazminatları da göz önüne alınarak oluşacak maliyetin bir kısmının devlet tarafından karşılanması olası istihdam ve iş kayıplarını azaltacaktır. 

● Teşvikler bölgesel ve il bazında değil ilçeler bazında belirlenmeli, bölgelerin tespitinde işsizlik göstergeleri en önemli kriter olarak ele alınmalıdır. İlçe bazında belirlenecek 5. ve 6. bölgelerde çok daha cazip ve uzun süreli teşvikler sağlanmalıdır. 

● Mevcut teşvikler yatırımları istenen ölçüde artıramamıştır. Vergi muafiyeti veya indirimi gibi dolaylı desteklerden ziyade, yatırımcılara kaynak kullanımı destekleme fonu, enerji katkısı gibi doğrudan katkılar sağlanmalıdır. 

● Tekstil gibi, tarım, toprak, maden, orman ve hayvancılığa bağlı ve yerli girdi oranı asgari % 70 olan emek yoğun, ihracat kapasitesi yüksek sanayi sektörleri ‘hassas/stratejik sektörler’ olarak tanımlanmalı, bu kategoriye giren asgari 100 işçi sürekli çalıştıran şirketler, 5. Bölge desteklerinden faydalandırılmalıdır. 

● İmalat sanayi geneli için pozitif ayrımcılık yapılarak imalat sanayi üretimi üzerindeki vergi yükleri bölge ayrımı yapılmaksızın azaltılmalıdır. 

● Sanayi elektrik faturaları üzerindeki TRT payı, damga vergisi ve peşin vergiler kaldırılmalıdır. 

● Süresi biten ıslah organize sanayi uygulaması, uygulamadan faydalanamayan iller için yeniden uygulamaya alınmalıdır. 

● Serbest bölgeler, Organize Sanayi Bölgeleri, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Siteleri, Endüstri Bölgeleri gibi özel üretim bölgeleri sanayinin gelişimi için desteklenmeye devam edilmeli, söz konusu üretim bölgelerindeki arsalar yatırımcılara uygun şartlarda ve uzun vadelerde tahsis edilmelidir, 

● Kıdem Tazminat Fonu uygulamaya konmalı, emek yoğun hassas sektörlerde işveren payının düşük tutulması, yatırımları arttıracak, kayıt dışını azaltılacak, işçilerin sosyal güvencesi sağlanacaktır. 

● İş güvencesi yasasında işe iade şartlarında mahkemelerce daha objektif bir değerlendirme yapılmasının sağlanması için yasal alt yapı oluşturulmalıdır.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● Pamuk ekimi destek primi olabilecek en üst düzeyde arttırılmalı, 

● Prim tutarı pamuk ekimi öncesinde açıklanmalı, 

● Pamukta stopaj sebebiyle ödenen KDV % 1’e çekilmeli, 

● Pamuk destek primi ödemelerindeki usulsüzlükler engellenmeli, 

● ABD pamuğuna yönelik başlatılan antidamping soruşturmasının, tekstil sektörümüzün ABD pamuğuna yönelik yüksek bağımlılığı göz önüne alınarak, etkili bir teşvik programı çerçevesinde yıllık 1 milyon ton üretim kapasitesine ulaşılması ertesinde, değerlendirilmelidir.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● İthalat artışı tespit edilen ve ülkemizde yeterli üretimi bulunan tüm tekstil ve hazır giyim ürünleri için ek vergi uygulaması; Türkiye’de üretilen pamuk, yün ve suni sentetik iplik üretimini de içerecek şekilde genişletilmeli, 

● Ek vergi minimum tutarları artırılmalı, 

● Ek vergi kapsamında tüm ülke grupları için tek bir oran uygulanmalı, özellikle ithalatın belirgin bir şekilde arttığı az gelişmiş ülkeler için yetersiz kalan oranlar yükseltilmelidir. 

● Ticaret politikası önlemlerine tabi tekstil ve hazır giyim ürünlerinin ithalatında serbest dolaşıma giriş aşamasında ATR veya EURO-1 belgelerine ek olarak Orijinal Menşe Belgesi aranmalıdır.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● Özellikle yüksek performansa sahip teknik tekstiller orta ve ileri teknoloji ürünler listesine eklenmeli. 

● Askeriye, Emniyet, Diyanet gibi belirli kamu kurumlarının alımları stratejik kapsamda değerlendirilmeli, istenen nitelikte yerli üretim kapasitesi bulunması durumunda yerli malı kullanımı zorunluluğu getirilmeli, 

● ABD’de uygulanmakta olan ‘Buy American Act’ ve Berry Amendmend” yasası benzeri yasal düzenlemeler, ülkemizde de hayata geçirilerek yerli ürün kullanımı teşvik edilmeli, 

● DTÖ Kamu Alımları Anlaşmasına, Türkiye milli ekonomik çıkarlarının gözetilebilmesi için taraf olunmamalıdır.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● 1988-1990 arası Irak'la yapılan anlaşmada ithal edilen petrolün bedeli Merkez Bankasında tutularak Irak'a sanayi ürünleri ihracat bedelleri bu kaynaktan yapıldı. Benzer anlaşmalar, petrol ve doğal gaz ithalatı yaptığımız, İran, Irak gibi ülkelerle yapılabilir. 

● 2015 başında uygulamaya giren İran Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamında yer alan ürün sayısı artırılmalı ve sektörden yeni ürünler de eklenmelidir. 

● AB'nin yaptığı STA'lara örneğin AB-ABD STA'sı TTİP'ye Türkiye'nin eşzamanlı taraf olmasına yönelik girişimlere devam edilmeli, Türkiye'nin ekonomik çıkarlarının bu STA'larda gözetilmesi sağlanmalıdır. 

● Ülkemizin gerçekleştireceği STA müzakereleri öncesinde geniş kapsamlı bir etki analiz çalışması yapılmalı, STA müzakerelerine özel sektör temsilcilerinin de katılımı sağlanarak, gelişmeler periyodik olarak sektörlerle paylaşılmalıdır. 

● Gümrük Birliği'nin tarım ürünleri ve hizmet sektörlerinin de kapsayacak şekilde revize edilmesine yönelik çalışmalar, Ülkemizin AB tam üyelik hedefinden ödün vermeden, Türkiye'nin AB karar alma mekanizmalarına katılımına imkan sağlayacak şekilde ilerletilmelidir.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● Tekstil sektörü imalatçılarının indirimli oranlı ürün satışları nedeniyle doğan KDV iadesi alacaklarını, kendi borçlarının yanında, ortaklarının, iştiraklerinin ve mal veya hizmet satın aldığı mükellefl erin, ithalde ödenenler dâhil vergi borçlarına da mahsup edilebildiği takdirde tekstil üreticilerinin KDV finansman yükü azalacaktır. 

● Bunun mümkün olmaması durumunda, mevcut durumda yapılan mahsuplardan sonra kalan tutarın ertesi yıl beklenilmeksizin, yılı içerisinde nakit olarak iade imkanı getirilmelidir. 

● Ayrıca indirimli oranlı tekstil ürünü imal edip satan imalatçılarının üzerinde kalan KDV yükü nedeniyle katlandıkları finansman maliyetlerini azaltmak için bu yatırımcıların devir eden KDV tutarları kadar eximbank aracılığıyla düşük faizli yada faizsiz kredi sağlanmalıdır.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ 

● Katılım sağlanan fuarlara yönelik ilave destek oranları sağlanmalı, 

● Ofis ve mağaza desteklerinde ilave katkı sağlanmalı, 

● Teknoloji transferi gerektiren yeni yatırımlar için ilave destekler sağlanmalı, 

● İleri teknoloji üretim ve yüksek katma-değer yatırımlar için kamu alımları stratejik bir araç olarak kullanılmalıdır, 

● 2006/4 Sayılı Turquality Tebliği kapsamında Marka Desteği kapsamına alınan firmaların Turquality desteklerine geçememeleri durumunda 4 yılsonunda hiçbir destekten faydalanamıyor olmaları mevcut destek mekanizmasının işlevsiz hale gelmesine neden olmaktadır. Bu durumda marka desteği kapsamındaki firmalara Turquality desteği kapsamında olanlar gibi ilave 4 yıl verilebilir veya destek süresinin sonunda mevcut Turquality dışı konvansiyonel desteklerden tekrar faydalanabilmeleri sağlanmalıdır.