Uzak durmanızda yarar var: 'Ben-Hur'

Seyreden herkes aynı fikirde; "12 Yıllık Esaret"le Oscar kazanan senaryo yazarı John Ridley'in de kadrosunda bulunduğu, Hazreti İsa'yı Rodrigo Santoro'nun canlandırdığı, üç üyesi (Walter, John ve Angelica) dört Oscar kazanan Huston ailesinin sinemadaki en çıtır temsilcisi Jack Huston'ın Ben-Hur rolünü üstlendiği, "Kış Uykusu"yla dünyadaki tanınırlığını arttıran Haluk Bilginer'in yardımcı bir rolde olduğu, taze, gelişmiş bilgisayar efektleriyle donatılmış, beslenmiş, desteklenmiş, 57 yıl önceki "Ben-Hur"la kıyaslandığında özetin özeti niteliğindeki "yepyeni" "Ben-Hur" filmi yavanlıkta, sıkıcılıkta yeni bir zirve oluşturarak ilk kez 1959'da seyirci önüne çıkan "Ben-Hur"un ölümsüzlük ünvanını adeta tartışılmaz bir şekilde pekiştirmesine yardım etti...

"Mrs. Miniver", "The Best Years of Our Lives-Hayatımızın En Güzel Yılları" ve "Ben-Hur"la üç kez Oscar kazanan yönetmen William Wyler'ın, Spagetti Western'in babası Sergio Leone ve filmdeki araba yarışı sahnelerini çekerek özel bir Altın Küre ödülü kazanan Andrew Marton'dan yardım alarak ortaya çıkardığı "Ben-Hur" Mayıs 1958 ile Mart 1959 arasında İtalya, Lübnan ve ABD'nde çekilmişti...

4 Nisan 1960 Pazartesi gecesi 11 Oscar kazanan "Ben-Hur", "Titanic" (1997) ve "Yüzüklerin Efendisi 3-Kralın Dönüşü"yle (2003) birlikte 11'er Oscar elde eden üç filmden biri...

Telif bedeli çok yüksek olduğundan 4 yıl gecikmeyle 18 Kasım 1963 Pazartesi günü (filmin dünyadaki ilk gösterimi / galası 18 Kasım 1959 Çarşamba gecesi New York'da gerçekleştirilmişti) Türkiye sinemalarına ulaşabilen film Oscar'larda aday olduğu dallardan sadece senaryo uyarlamasını kazanamamıştı...

"Ben-Hur"un (1959) ABD sinema hasılatının enflasyon farkıyla bugünkü karşılığı tam olarak 848 milyon 680 bin dolar...İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya'daki toplam sinema seyircisi sayısıysa 60 milyonu geride bıraktı...

Oscar seçicilerine göre "Ben-Hur"un (1959) en başarılı oyuncuları Charlton Heston ve Hugh Griffith, filme dört Altın Küre veren seçicilere göreyse Stephen Boyd "Ben-Hur"un en başarılı oyuncusu...

"Ben-Hur"un (1959) en büyük hayranları arasında filmdeki benzersiz Hazreti İsa güzellemesinden dolayı Roma Katolik Kilisesi'nin bulunduğunu da hatırlatalım...
Lee Wallace'ın (1827-1905)1880'de okurlara sunulan "Ben-Hur: A Tale of the Christ" adlı romanı bugüne kadar bir kısa metrajlı (1907'de), üç uzun metrajlı "live action" (animasyon olmayan) sinema filmine (1925,1959 ve 2016'da), bir mini TV dizisine (2010'da), bir animasyon filmine (2003'te), iki tiyatro uyarlamasına (1899 ve 2009'da) konu oldu...1925 ve 1959 versiyonu "Ben-Hur"lar dönemlerinin seyirci rekorlarını kırdı...

*"Ben-Hur" (1907; yapım bütçesi: 500 dolar; süre: 15 dakika; sessiz)
*"Ben-Hur" (1925; yapım bütçesi: 3 milyon 900 bin dolar; süre: 2 saat 31 dakika; sessiz; dünya sinema hasılatı: yaklaşık 19 milyon dolar)
*"Ben-Hur" (1959; yapım bütçesi: 15 milyon 200 bin dolar; süre: üç saat 32 dakika)
*"Ben-Hur" (2016; yapım bütçesi: 100 milyon dolar; süre: iki saat 3 dakika; dünya sinema hasılatı: 67 milyon dolar)