Süleyman Demirel T.C.’nin 'Kara Kutusu'ydu!
Hakan SONOK
*Sayın Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti’nin adeta “Kara Kutusu”ydu; keşke yaşadıklarını, “Tanıklık Tutanığı”nı, anılarını olduğu gibi yazsaydı; gözlemlerini, bildiklerini sansürsüz, tüm çıplaklığıyla tarihçilerin dikkatine bırakabilseydi; ilk kez Başbakan olduğu 1965’ten Cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldığı 2000 yılına kadar olup biten her şeyi en azından kendi cephesinden, penceresinden (vefatından sonra yayınlanmak üzere) anlatsaydı bile yer yerinden oynardı!
*Süleyman Demirel’in Genel Başkanı olduğu Adalet Partisi 1965 genel seçimlerinde yüzde 52,9 1969’da yüzde 46,53 1977’deyse yüzde 36,88 oy almayı başarmıştı…Adalet Partisi 1965’te 4 milyon 921 bin, 1969’da 4 milyon 229 bin ve 1977’de 5 milyon 468 bin oy almıştı…Hatırlatayım: Türkiye nüfusu 1965’te 31 milyon 391 bin, 1970’te 35 milyon 605 bin, 1980’de 44 milyon 736 bin kişiydi…
*1948-51 arasında Avrupa’yı ayağa kaldırmak için dağıtılan ABD yardımından (George Marshall Programı 12 milyar 731 milyon dolarlık dev bir paketti ve bugünün parasıyla -enflasyon farkıyla- dağıtılan yardım 120 milyar doları geride bırakmıştı) Yunanistan 376, Türkiye ise 137 milyon dolar pay almıştı…Merak edenler var ise söyleyeyim: Türkiye’nin Marshall Yardım Paketi’nden aldığı paranın bugünkü (2015) değeri yaklaşık birbuçuk milyar dolar…
1959’a gelindiğinde Türkiye döviz sıkıntısı yaşıyordu…Ekim 1959’da ABD ziyaretinde alamadığı 300 milyon dolar borcu istemek için 12 Temmuz 1960’da Rusya’ya gitmeye hazırlanan Demokrat Partili Başbakan Adnan Menderes 27 Mayıs 1960’ta askeri darbeyle devrilmesine rağmen Süleyman Demirel de daima Rusya’dan Türkiye için maddi kaynak, yatırım bulmaya çalıştı…
*Süleyman Demirel, 1969’da 200 binin üzerindeki haşhaş üreticisi çiftçiyi mağdur etmemek için ABD’nin Türkiye’de haşhaş ekiminin yasaklanması talebini geri çevirdi ve bu kararı 1971’de askeri darbeyle düşürülmesine giden yolu araladı…
*Süleyman Demirel, Osmanlı’nın aralıklarla sık sık savaştığı, tarih boyunca büyük bir rekabet içinde olduğu Rusya ve İran ile ilişkileri iyileştirmek, geliştirmek için en az Atatürk ve İnönü kadar çaba harcadı…İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’yle kişisel bir dostluk ilişkisi geliştirmişti.
*Süleyman Demirel, kendisini Başbakanlıktan düşüren 12 Mart 1971 Askeri Darbesi’nin haberini darbeden birkaç ay önce İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’den almıştı…Ancak yine de askeri müdahaleyi önlemeye siyasi gücü ve manevraları yeterli olamadı.
*Süleyman Demirel, çevresindeki varlıklı insanları daha fazla hayır işleri ve cömert bağışlar yapmaya teşvik etmişti.
*Süleyman Demirel, 25 Haziran 1993 ile 6 Mart 1996 arasında Başbakanlık yapan Tansu Çiller’in Türk Silahlı Kuvvetleri’ne verdiği İran topraklarındaki PKK mensuplarına saldırı emrini geri aldırmıştı.Çünkü bu saldırı, Türk ordusunun İran topraklarına İran’dan izin almadan girmesiyle yapılacağından, bölgenin en etkili ve en güçlü devletlerinden İran ile Türkiye’nin ilişkilerinin onarılması mümkün olmayan bir yara almasını istememişti.
*Süleyman Demirel, Azerbaycan ile ilişkilerin geliştirilmesi için Haydar Aliyev ve oğlu İlham Aliyev ile kişisel dostluklar kurdu.Tansu Çiller’in Başbakan olduğu Mart 1995 döneminde Azerbaycan’da Haydar Aliyev’i yıkmaya yönelik kanlı darbe girişimini önledi.Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev kendisine babasından miras kalan Süleyman Demirel’i mümkün olan her fırsatta ülkesinde ağırlamaya devam etmişti.Demirel ile Aliyev ailesinin dostluğu Demirel’in emekli olduğu son 15 yılda da aynı hızla, coşkuyla, samimiyetle ve sıcaklıkla devam etmişti.
*Süleyman Demirel,Pakistan ordusunu yönetenleri arayarak, ikna ederek askeri darbeyle devrilen Başbakan Nevaz Şerif’in idam edilmesine engel oldu…
*Süleyman Demirel, Cumhuriyetin kurucu kadrolarından olan ve 1973’teki vefatına kadar Türk subayların en çok sevdiği insanlardan biri olmaya devam eden İsmet İnönü’ye saygısını her fırsatta gösterdi…Atatürk’ün kadrosunda yer alan İhsan Sabri Çağlayangil de Çağlayangil’in 1993’teki ölümüne kadar Demirel’in en yakın dostları ve en yakın çalışma arkadaşları arasında bulunuyordu.
*Süleyman Demirel, 27 Mayıs 1960 darbesi günlerini yaşadığı ve 1971 darbesiyle devrildiğinden, 1960’larda ve 1970’lerde TSK içindeki darbeye yatkın subayları ayıklamaya, emekli etmeye gayret etti…Yine 1980’de bir başka askere darbenin mağduru oldu.