İzmir’in tarihine gastronomik bir yolculuk: Anneden Kızına

Özlem SARSIN

1800’lü yıllarda birçok farklı kültür ve ulustan insanın bir arada yaşadığı, dönemin önemli liman şehirlerinden biri olan İzmir; tarih kitaplarında okunan ticari ilişkilerin, çevre zenginliğinin, ekonomik gelişimin, sosyal yaşamın yanı sıra farklı bir bakış açısıyla okuyucuyu bir gastronomi yolculuğuna çıkarıyor.

Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bernard Arkas’ın öncülüğünde, halası Aurette Arcas tarafından korunan, büyükannesi Marguerite Pagy ve onun kızı olan babaannesi Wanda Arcas’a ait tarif defterlerinden bir seçki, İzmir’in tarihi, çok kültürlü yaşamı ve gastronomisini içeren hikayeleştirilmiş bir anlatımla Anneden Kızına kitabında bir araya geldi.

Gastronomi Uzmanı ve Yazar Sırma Güven’in öyküsel bir kurguyla kaleme aldığı kitap; döneme ait gastronomi araştırmaları tarih kitapları, makaleler, Arkas Aile üyeleri ve İzmirli Levanten aileler ile yapılan söyleşilerinden kaynak alındı..

Anneden Kızına kitabında 1875-1993 yılları arasında İzmir’in kozmopolit yaşamı tarih, kültür ve gastronomi açısından ele alınırken okuyucuya farklı hayatların nasıl iç içe geçtiği, lezzetli etkileşimlerle renklendiği ve birbirinden farklı mutfakların nasıl tek bir mutfağa dönüştüğü anlatılıyor. Şef Aylin Yazıcıoğlu tarafından tarif defterlerinden seçilen reçeteler, orijinal hallerine olabildiğince sadık kalarak günümüz ölçü ve sofralarına uyarlandı.

Fransızca yazılan tariflerden, tariflerin altına düşülmüş notlara, komşu ve arkadaş isimleriyle tanımlanmış yemek çeşitlerine kadar anılarla, yaşanmışlıklarla şekillenmiş Anneden Kızına kitabı, Arkas Ailesi’nin kadınlarından gelecek nesillere aktarılacak bir miras niteliği taşıyor. Arkas Arcademia Mattheys Köşkü’nde ki tanıtımla birlikte Şef Osman Sezener’in yorumuyla hazırlanan ilk lezzet sunumunda, aralarında Lucien Arkas, Aurette Arcas, Wanda Costopoulous’un da bulunduğu aile üyeleri bir araya geldi.

Gecede konuşan Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcı Bernard Arkas; “Bu kitabı istememdeki amaç; ailemizin erkekleri ticari hayatın için de var oldukları için ofislerimizdeki resimleriyle ve isimleriyle yaşıyorlar. Çünkü ticari ve sosyal hayatta yaşadıkları dönem böyle bir paylaşımı gerektiriyordu. Ben istedim ki ailemin kadınları kaybolmasın ve unutulmasın, tüm yaşanmışlıkları ve emekleriyle anılsın.

Bu kitap sayesinde Arkas Ailesi için hafızalarımızın dışında, ailemizin kadınlarından çocuklarımıza kalan yazılı bir iz olacak. Yaptığımız işi yaratan erkeklerin her yerde fotoğraflarını görebiliyoruz, okuyoruz ancak bu kitapla Arkas kadınlarının da “Adı var” dedik.

Üç senelik yoğun bir çalışmanın ardından hayata geçen “Anneden Kızına” kitabı yalnızca bir yemek ve anı kitabı değil, İzmir’de iki yüzyılı kapsayan bir dönem içinde Levanten ailelerin tarihine ve kültürüne içeriden bir bakış. BBöyle bir kitabın tanıtım ve ilk lezzet sunumunu Mattheys Köşkü’nün içinde bulunan Arkas Arcademia’da yapmaktan dolayı da çok mutluyum. Çünkü Anneden Kızına kitabının iki kahramanı da bu köşkün karşısında bulunan Pagy Köşkü’nde yaşadı.

Bu bahçede misafir oldu, burada o yemekleri yediler ve üzerine sohbet ettiler” dedi. Kitabın yazarı Gastronomi Uzmanı Sırma Güven, “Anneden kızına kitabı İtalya'nın Toskana bölgesinden Alliotti'ler, Marsilya'dan Pagy'ler ve Adriyatik kıyılarından Arkas Ailesi’nin İzmir'de birleşen yollarına, Bornova Pagy köşkünde gelişen bir İzmir mutfağı hikayesine tanıklık ettiğimiz çok uzun bir yolculuktu. Anneden Kızına kitabı, İzmir mutfak kültürü üzerine çalışan gençlere bir referans, gelecek mutlu sofralara bizlerden ufak bir hediye olsun. ” diye konuştu.

Üç senelik yoğun bir çalışmanın ardından oluşturulan “Anneden Kızına” kitabı; defterlerden seçilen tarifleri tekrar elden geçiren ve günümüze uyarlayan Şef Aylin Yazıcıoğlu, yemek ve sofra tasarımı konusunda destek veren Candan Varnalı, yemekleri fotoğraflayan Derya Turgut, projenin koordinatörü Arkas Holding Kurumsal İletişim Direktörü Berna Kumaş Sipahi ve Arkas Holding Kurumsal İletişim Direktörlüğü tasarım ve proje ekibinin katkılarıyla hayata geçti. Anneden Kızına kitabı İzmir’de Arkas Sanat Merkezi, Arkas Sanat Bornova ve Arkas Sanat Urla’da satışa sunuldu.