Brecht’ten hiç eskimeyen bir yapıt

Bütün tiyatroseverlerin çok iyi bildiği gibi, tiyatro ekip işidir. Hele ki o ekip, bu gerçeğin bilincindeyse ve sahneye “birey” değil “bir” olmak için çıkıyorsa, ortaya koydukları seyirliğin tadına sahiden doyum olmaz. Bu vazgeçilmez kuralı en iyi benimseyen topluluklarımızdan biri Tiyatro Adam. 2007’den bu yana yorumladıkları tüm oyunlarla “En İyi Takım Çalışması”, “En İyi Toplu Canlandırma” gibi ödülleri aldıklarını da hatırlatırsak, bu kaideye ne kadar sahip çıktıkları daha iyi ortaya konmuş olur. Ama siz yine de kanıt istiyorsanız, hele de bu kanıt şöyle keyifl i birkaç saat vaat etsin diyorsanız, bu sezonun en iyilerinden biri olan “Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı”nı seyretmeniz şart.

“Arturo Ui”, Brecht’in en sevilen yapıtlarından biri olmakla birlikte bizde epeydir oynanmıyordu. Yücel Erten’in çevirisinden, Ümit Aydoğdu’nun rejisiyle kolları sıvayan Tiyatro Adam, oyunu müthiş bir dinamizmle sahneye taşıyor. Brecht’in; Hitler’in öyküsünün, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nda yaşananlarla benzerliklerini ortaya koyan, Hitler ile dönemin Chicago’sunda kudretsiz bir çete lideriyken yarattığı korku imparatorluğuyla “karnabahar kralı” na dönüşen Arturo Ui’yi özdeşleştirdiği anti-faşist metin, epik tiyatronun bütün özelliklerinden sonuna kadar yararlanılarak sahneye konuyor. Yorumun dinamizminin en önemli kaynağı, sahneye çıkan –kadınlar dahil- 8 oyuncunun da “Arturo Ui”yi ve diğer önemli karakterleri canlandırması. Şöyle ki; Tiyatro Adam, “Arturo Ui”yi tanımlamış, mizansenlerini ve karakterini yerleştirmiş; sırası gelen oyuncu, “Arturo Ui”nin ceketini giyerken, bu tanımlanan özellikleri de benimsiyor ve elbette kendinden de nüanslar katarak oynuyor. Böylelikle hem oyunun bütünlüğü bozulmuyor, hem de ortaya çeşnisi bol bir yorum çıkıyor.

Hitler ile Al Capone –ve benzerlerinin- öyküsünü örtüştüren “Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı”, -ne yazık ki- yazıldığı 1941’den bu yana geçerliliğini pek yitirmemiş bir oyun. Brecht usûlü, son derece eli yüzü düzgün sahnelenen bu hiciv, tüm tiyatroseverlerin ilgisini çekecektir. Kaçırmayın…

Oyunculara alkışlar…

Barış Dinçel’in kostüm ve aksesuarları sahnenin iki yanında konuşlandırdığı “Arturo Ui”de Yüksel Aymaz’ın ışıklarının da etkisiyle son derece teatral bir dünya var. Oyuncular Aşkın Şenol, Ayça Koyunoğlu, Berk Yaygın, Çetin Kaya, Deniz Özmen, Fatih Koyunoğlu, Gökhan Azlağ ve Neslihan Arslan; "İşte tiyatro bu” diyeceğiniz bir oyun çıkarıyorlar ortaya. Sadece oynamıyorlar, akapella olarak şarkıları da yorumlayıp yapıtlarına ses katıyorlar. Gösteride, oyunculardan gözlerinizi alabilirseniz, yine Barış Dinçel’in tasarladığı kostümlere de göz atın derim. Marullu patlıcanlı manav önlükleri, ezilmiş güllü mafya ceketleri başlı başına birer hikâye. Bu arada; Gökhan Azlağ’ın “Santa Lucia” şarkısına, Aşkın Şenol’un Arturo’ya diksiyon çalıştıran aktör yorumuna benden özel bir alkış.