Düzenlemenin detayları belli oldu! Kripto varlık borsalarına ilişkin yeni adımlar...

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık piyasasına yönelik kanunun ardından ikincil düzenleme çalışmalarında sona gelindi.

Kripto varlıkların saklanması ve transferine yönelik ilke ve esaslar belirlendi. Düzenlemenin kısa süre içinde yayımlanması bekleniyor.

Türkiye'de kripto varlıklara yönelik ilk yasal çerçeve olan "Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 26 Haziran 2024'te TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaşmıştı. 

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, söz konusu düzenlemelerle güven ortamı inşa edileceğini belirterek, "Sermayeye ilişkin risk bazlı düzenleme örneği, diğer ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın etkin olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de güven ortamı oluşmasına imkan sağlayacak." ifadelerini kullandı.

Taslak çalışmalar neleri kapsıyor?

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından edinilen bilgiye göre, SPK tarafından yürütülen ikincil düzenleme çalışmalarında sona yaklaşıldı. Çalışmalar, ilgili kamu kurumları ve sektörün görüşü alınarak yürütüldü.

Hazırlanan taslak çalışmalarda kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucularına, ortaklarına, yönetici ve personeline ilişkin şartlar belirleniyor.

Hizmet sağlayıcıların asgari sermaye ve öz sermaye tutarları saptanırken sektör paydaşlarının mali yapısının sürdürülebilir şekilde korunması için risk bazlı ilave sermaye yeterliliği yükümlülükleri getiriliyor.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından iç denetim, iç kontrol ve risk yönetim birimlerinin kurulması zorunlu olacak. Bu kuruluşların bağımsız denetim yükümlülükleri de tespit edilirken kripto varlıkların saklanmasına ve transferine yönelik ilke ve esaslar düzenlendi.

Komite oluşturulması zorunlu olacak

Taslaklar kapsamında, platformlar nezdinde listelenmiş kripto varlıklar kaldıraçlı olarak alınıp satılamayacak, türev araç sözleşmeleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç işlemlerine konu edilemeyecek.

Tebliğlerle, kripto varlıkların platformlar nezdinde listelenmesine yönelik ilke ve esaslar da belirlendi. Platformlar nezdinde kripto varlıkların listelenmesine ve listeden çıkarılmasına ilişkin kararları vermekle yükümlü bir listeleme komitesi oluşturulması zorunlu olacak.

Belge ve kayıt yükümlülükleri

Düzenlemeyle kripto varlık hizmet sağlayıcılarının belge ve kayıt yükümlülükleri de belirleniyor.

Platformlar ve saklama kuruluşlarının müşterilerine ait bakiye bilgileri için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegrasyon sağlayarak, kuruluşun talep ettiği raporlamaları yapması gerekecek.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlamaları SPK iznine tabi olacak. Düzenleme öncesinde faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarının da mevzuatta aranan şartları sağlar hale gelmeleri ve SPK'den izin alması gerekecek.

Piyasa bozucu eylemlere yaptırım

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının gerek mali durumları gerekse operasyonel ve teknik altyapılarına ilişkin yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek. Böylece, yalnızca faaliyet izni almış hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunması mümkün olacak.

Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra kanun hükümleri uyarınca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yurt içinde fiyatı oluşan kripto varlıklara ilişkin fiyat gözetim sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu eylemler tespit edilerek gerekli işlem ve yaptırımlar uygulanacak.

"Güven ortamı oluşmasına imkan sağlayacak"

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, risk bazlı düzenleme öğreneğinin diğer ülkelerin düzenlemelerinde yer almadığını kaydetti.

Bakan Şimşek, atılan bu adımların güven ortamı oluşturacağını belirterek şu açıklamaları yaptı:

"Sermayeye ilişkin risk bazlı düzenleme örneği, diğer ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın etkin olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de güven ortamı oluşmasına imkan sağlayacak. 

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına kontrollü yükümlülükler veren, çerçevesi net şekilde belirlenmiş, piyasa aktörlerince de uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı amaçladık."

"Piyasalara yeni bir araç kazandırmış olduk"

Bakan Şimşek, söz konusu düzenlemelerle kripto varlık işlemlerinde daha güvenli bir ortamın oluşacağının altını çizerek şunları söyledi:

"Söz konusu düzenlemelerle yatırımcı işlemleri kayıt altına alındığından kripto varlık işlemlerinde daha güvenli bir ortam oluşturulmuş olacak.

Ülkemiz finansal piyasaları açısından, global piyasalara paralel şekilde finansal araç çeşitliliği ve fintek ekosisteminin geliştirilmesi yönüyle piyasalara yeni bir araç kazandırmış olduk. Ayrıca suçun finansmanının engellenmesi yönüyle bu düzenlemelerin büyük katkı sağlamasını bekliyoruz."