Zorunlu Deprem Sigortaları'nda "Bu ne perhiz, bu ne lahana tur
Bu pazartesi günü 17 Ağustos'ta yaşanan depremin ve acıların 10'uncu yıl dönümü. O günden bu güne olası başka acıların yaşanmaması için ne yaptık acaba.? 10 yıl sonrasında hâlâ viyadüklerin, köprülerin ayaklarının güçlendirme çalışmalarının yapıldığını duyuyoruz. 10 yıl sonra ve hâlâ.. Biz bireyler olarak ne yapıyoruz dersek, konutlarımızı depreme dayanıklı hale getirdik mi ? "Hayır" evimizin içerisindeki eşyalarımızı olası bir depremde bize en az zarar verecek şekilde emniyet tedbirlerimizi aldık mı ? "Hayır" yapılmasın denilen yerlere işini yoluna uydurup çok katlı binaları dikmeye devam ettik mi ? "Evet" kaçak yapıların üzerinde bir daha ki belediye seçimlerinde kat çıkmak üzere filizlerimizi bıraktık mı ? "Evet"
Peki o günden bu yana hükümetlerimiz neler yaptı ? Depremin hemen sonrası vakit geçirmemek için Kanun Hükmünde Kararname ile acilen Doğal Afet Sigortaları Kurumu kuruldu. Sonrasında yasalaşmak ve ismi üzerinde vatandaşlarımızın sigortalarını yaptırmalarını sağlamak için çıkarıldı bu kanun. "Zorunlu" kelimesi sadece isim olarak üzerinde kaldı. Doğal Afet Sigortaları Kurumu bu geçen süreçte Kurum İdarecisi olan Milli Reasürans ve Eureko Sigorta vatandaşlara Zorunlu Deprem Sigortası'nı anlatabilmek için büyük çaba gösterdiler ve hala gösteriyorlar. Öncesinde vergi zannedildiği için tepki çekti, sonrasında ise deprem olmadığı için sürekli ihmal edildi. Son rakamlara göre varsayılan 13 milyona yakın konuttan henüz 3 milyon 350 bin konut ZDS yaptırmış.
ZDS Devletin yükünü hafifletmek için var
Buraya kadar her şey anlaşılabiliyor. Devletimiz Kanun Hükmünde Kararname ile de olsa bir kanun çıkarmış, adında kalsa da bir zorunluluğu da var. Devletimiz Doğal Afet Sigortaları Kurumu kanalıyla vatandaşlarımıza diyor ki "Devletimiz güçlüdür, büyüktür ama, bütün dünyadaki uygulamalarda olduğu gibi siz kendi tedbirinizi alın ve Zorunlu Deprem Sigortanızı yaptırın." Gerek Tarım Sigortaları, gerekse Zorunlu Deprem Sigortası Devletimizin üzerindeki yükü hafifletmek için çıkarıldı. Çünkü DASK kâr amacı olmayan bir kurumdur. Havuzda biriken para ise yurt dışını plase edilerek güçlü bir reasürans desteği alınıyor.
Burada Devletimizin Zorunlu Deprem Sigortası'nı desteklemesi gerekir değil mi ? Normal olarak bu böyle en azından hükümetlerimizin yöneticilerinin ağzından "Zorunlu Deprem Sigortanızı yaptırın" sözünü duyanınız var mı ? Tabii ki yok. Ama hayata geçirilen uygulamalarla yaptırmayın dendiğini söylesem size inanmazsınız.
Kat irtifakından kat mülkiyetine geçilmesi için bir kanun çıktı. Buradaki birçok amacın yanında bundan sonra deprem konusunda daha hassas durularak sağlam konutlar inşa etmek var. Diğer bir fırsat ise bu geçişlerde vatandaşlarımızı "Zorunlu Deprem Sigortaları" ile de tanıştırmış olacaktık. Bu bir vesile olacaktı. ZDS zaten çok uygun fiyatlarda. ZDS'nin fiyatları yıllık 20 ile 130 TL arasında değişiyor. Her geçen sene deprem olmadığı sürece hasarsızlık indirimi alıyorsun. Apartman ve sitelerde toplu olarak yapıldığında yüzde 20'lere yaklaşan indirimler var. Yani yaptırmamak için bir neden yokken ve bu ZDS'yi hiç yaptırmamış olanlara ilk kez yaptırmaları için bir fırsat olacakken. Devletimiz vatandaşlara döndü dedi ki "Yaptırmasanız olur" bir fırsat kaçtı.
Devletimiz "ZDS yaptırmayın" dedi
7 Temmuz 2009 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 59l2 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun ile Kat Mülkiyeti Kanunu'nun bazı maddeleri değiştirildi. Ve…Eski yapılarda ZDS yaptırma zorunluluğu kalktı.
"5912 sayılı kanunla yapılan değişiklikle yürürlüğe girdiği 7 Temmuz 2009 tarihinden önce kat irtifakı kurulmuş ve üzerindeki yapılar tamamlanıp yapı kullanma izin belgesi alınmış yapılarda, kat irtifakına malik ortak maliklerden birinin başvurusu veya yapı kullanma izin belgesinin yetkili idarece tapu idaresine gönderilmesi üzerine deprem sigorta poliçesi dahil başkaca belge istenmeden kat mülkiyetine resen geçilir.Bu hüküm 7 Temmuz 2009 tarihinden önceki yapılara ilişkindir. Bu tarihten sonra iskan belgesi alınmış yapılarda kat mülkiyeti kurulabilmesi için Zorunlu Deprem Sigortası mecburidir." denildi. Bir taraftan Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmaları için DASK'ı kuruyorsun diğer taraftan ZDS yaptırmasan da olur diyorsun.
"Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu"
Bunu yaparken de ne Hazine Müsteşarlığı'ndan ve ne de Doğal Afet Sigortaları Kurumu'ndan görüş alınmamış zannederim. Zaten hiçbir bakanlık sigorta konusunda Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü'nden görüş istemiyor ki. Bakınız Turizm Bakanlığı (Seyahat sigortaları), Bakınız Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ( Bankalarda yapılan sigortalar). Özel sigortaları hükümetlerimiz angarya olarak görürse vatandaşlarımız neden önemsesin ki …