Zelenski-Trump arasındaki tatsız görüşmenin ticaret ağına etkisi

Bekir Tamer GÖKALP
Bekir Tamer GÖKALP Parametre bekirtamer.gokalp@dunya.com

ABD Başkanı Donald Trump ile Uk­rayna Devlet Başkanı Volodimir Ze­lenski arasında Beyaz Saray’da gerçekle­şen olumsuz görüşme kimileri tarafından beklendiği gibi geçse de büyük bir kıs­mı da şoke etti diyebiliriz. Zelenski’nin Trump’a “boyun eğmemesi” Ukraynalılar tarafından alkışlansa da uzun vadede Uk­rayna ekonomisini olumsuz etkileyecek­tir.

Ukraynalılar, bu zıtlaşmanın sonucun­da yaşayabilecekleri ekonomik çıkmazda başkanlarının dünya kamuoyunda sergi­ledikleri asi duruşunu hatırlayacaklar mı göreceğiz... Umarım tahmin ettiğim gibi olmaz ve savaştan yorulmuş bir halk daha olumsuz bir ekonomik sürece girmez.

Yazıma böyle başlamıştım ki Zelenk­si’nin geri adım atarak Trump’a minnettar olduğunu söylemesi medyada yerini aldı.

Enflasyonist ortamın ateşi körüklenecek

Zelenski’nin bu hamlesi ile Trump’ın ekmeğine yağ sürülmüş gibi. Ne de olsa ABD, eski dostlarını düşman; eski düş­manları ise dost kabul etme yoluna gidi­yor gibi. ABD’nin 2.Dünya Savaşı’ndan bu yana izlediği alıştığımız politikalar ra­fa kalkıyor. Trump’ın ısrarla yürürlüğe soktuğu yeni vergi kanunları ve onaylar­la aslında dünya ticaret sürecinde kanal­larda ilk adımda küçük sonraki yıllarda ise büyük oranda değişmiş bir ticaret ağı göreceğiz.

Aynı şekilde Kanada ve Çin’in de uygulayacağı yüksek vergi politikaları enflasyona yola açacaktır. Kanada Başba­kanı Justin Trudeau, ABD’nin uyguladı­ğı yüzde 25’lik gümrük vergilerine karşı­lık Kanada, 155 milyar dolar değerindeki ABD mallarına aynı oranda karşılık vere­ceğini açıkladı. Bu enflasyonist ortamın ateşini körükleyecektir.

Ukrayna konusuna dönecek olursam, her ne kadar yumuşama adımları göster­se de Zelenski’nin bu krizden sağ çıkma­sı çok zor. Trump artık Zelenski’nin ipi­ni çekmek için elinden geleni yapacaktır. Trump yönetimi Zelenski’siz bir Ukray­na görmek isteyecektir ve Ukrayna’da ye­ni seçim görürsek şaşırmayalım. Aslında açıkça teklifi “Madenlerini işletelim, iş­letirken de seni Rusya’dan koruyalım” ol­muştu. Zelenski, 500 milyar dolarlık mi­neral talebini kapalı kapılar ardında ka­bul ettiği konuşulsa da anlaşılan ABD’den uzun vadede güvenlik konusunda o istik­rarı göreceğini düşünmüyor. Şimdilik tüm tuşlara basıyor.

Türkiye orta boyu bulak için çalışacak

Aslında Ukrayna’nın korktuğu ışık hı­zıyla başına geldi ve iki ay süreyle tüm ABD yardımları durduruldu. Bu sava­şın ve neticesinde de bununla doğan ti­caret ağını etkileyecektir. AB her ne ka­dar Ukrayna’yı destekleyecekleri yönün­de adımlar atsalar da doğruyu konuşmak gerekirse ABD gibi bir kapasiteleri bu alanda yok. Mühimmat rezervinde ek­siklikleri olduğu lojistiği yürütecek güç­leri de yok. Cumhurbaşkanımızın açık­laması ve Türkiye’nin sürecin başından beri sergilemiş olduğu tutuma bakılırsa orta yolu bulmak için elimizden geleni yapacağız.

Bu nedenle özellikle savunma sanayi­mizdeki gücü ve ticari geliri doğru ham­lelerle değerlendirebiliriz. Savunma sa­nayimiz ilerleyen zamanlarda AB ile aradaki ticari ağın daha yoğun hale gel­mesine vesile olacağına da inanıyorum. Avrupa ülkeleri son yıllarda yaşadığımız çatışma dünyasında kendini korunmasız gördüğünü gizleyemiyor.

Avrupa ülkeleri ateşkes olursa nasıl bir sürece girileceğinin planlamasını yapmaya başladı. İngiltere gibi diğer Av­rupa ülkeleri de Türk askeri gücünü ve bu alandaki teknolojik gücü yanlarında görmek isteyecektir. Bu durumda da sa­vunma sanayisinde Türkiye’ye olumlu dönüşleri büyük oranda göreceğiz. Tür­kiye’nin de AB ülkeleriyle pazarlık masa­sına otururken elinin güçlü olacağı pek açıktır. Türkiye’nin AB’ye girişi üzerinde mi yoğunlaşılır yoksa farklı kazançlar mı ortaya çıkar göreceğiz...

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar