Yüzde 8 enflasyon şimdiden kabulümüzdür
Merkez Bankası’nın tahmini yüzde 7.9 da, 0.1 puanı da biz verdik. Ha yüzde 7.9, ha yüzde 8 çünkü!
Enflasyon konusunda 2018 yılına ilişkin henüz bir veri yok. TÜİK, ocak ayının gerçekleşmesini 5 Şubat Pazartesi günü açıklayacak.
Ama belli ki Merkez Bankası bir takım verilere sahip. Merkez, işte bu verilerin ışığında geçen yıl olduğu gibi bu yıl da henüz fiyat artışına ilişkin hiçbir resmi veri ortaya konulmamışken, gidişatın hedefe göre pek iyi olmayacağını gördü ve tahminini hedefin üstüne çıkardı.
Orta vadeli programa göre bu yılın TÜFE artışı yüzde 7 olarak öngörülmekteydi. Merkez Bankası da geçen yılın kasım ayında açıkladığı 2017’nin son enflasyon raporunda bu yılın TÜFE artışını yüzde 7 olarak tahmin ettiğini duyurmuştu.
Merkez Bankası bu yılın ilk enflasyon raporunu açıkladı ve 2018 yılı tahminini yüzde 7.9 olarak ilan etti. Yani hedef yüzde 7, tahmin yüzde 7.9.
Merkez Bankası, 2019 yılı tahminini de yüzde 6.5’e yükseltti. 2019 TÜFE artışı orta vadeli programda yüzde 6 olarak öngörülmekteydi.
Revizyonun nedeni
2018 enflasyonunun yaklaşık bir puan revize edilerek yüzde 7.9’a çıkarılmasının altında yatan en büyük etken ithalat fiyatlarında daha önce yüzde 3.1 olarak beklenen artışın yüzde 7.4 olarak değişmiş olması.
Ham petrol fiyatının 56 dolardan 66 dolara revize edilmiş olması da tahminin yukarı çekilmesinde rol oynayan bir başka etken.
Merkez Bankası’nın enflasyon raporunda, 2018 enflasyon tahminindeki 0.9 puanlık revizyonun 0.7 puanının ithalat fiyatlarındaki güncellemeden kaynaklandığı belirtildi.
İktisadi faaliyet görünümündeki iyileşmeye bağlı olarak çıktı açığında gerçekleşen güncellemenin revizyonda 0.1 puanlık bir etkisi olduğu kaydedildi.
Ayrıca geçen yılın son çeyreğindeki enflasyonun ekim ayı enflasyon raporundaki tahminlerin üstünde olmasının ve enflasyon ana eğilimindeki yükselişin bu yıla ilişkin tahmini 0.1 puan etkilediği ifade edildi.
Bu arada geçen yılın ekim ayında enflasyon raporu yayımlanmadığını, enfl asyon raporunun 1 Kasım’da açıklandığını belirtelim. Öyle anlaşılıyor ki Merkez Bankası raporun açıklandığı değil, hazırlandığı tarihi esas alarak “ekim ayı enfl asyon raporu” ifadesine yer verdi.
Yıllık seyir nasıl olacak?
Raporda bu yılki enflasyonun ocak ayında geriledikten sonra yılın ilk yarısı genelinde yatay seyredeceği, son çeyrekte ise belirgin bir gerileme beklendiği görüşüne yer verildi.
Biz de bu köşede 4 Ocak günü 2018 enflasyonunun seyrine ilişkin tahminimizi dile getirirken, yıllık enflasyonun ocak ayında hızlı bir şekilde gerileyeceğini ve bu gerilemenin izleyen üç ayda daha süreceğini, son çeyrekte ise belirgin bir düşüş görüleceğini dile getirmiştik. O yazımızda, yapılan teknik analizlerin bu yıl için yüzde 8.7 dolayında bir enflasyona işaret ettiğini belirtmiştik.
2018 enflasyonunu Merkez Bankası yüzde 7.9 tahmin ediyor, biz bir ay önce yüzde 8.7’lik bir gerçekleşme tahmininde bulunduk, piyasalarda dile getirilen oranlar ise yüzde 9-10 dolayında... Şu aşamada teknik analizlerle yetinmek durumundayız, çünkü elde fazla veri yok. Ama yüzde 9 dolayında bir enflasyonun makul bulunması gerektiği ortada. Kabul etmek gerekir ki yüzde 9, Merkez Bankası’nı da üzmez...
Enflasyondaki düşüşü ne destekleyecek?
Enflasyon raporuna dönelim ve Merkez Bankası’nın bu konuda ne düşündüğüne bakalım:
“Sıkı para politikasının yanı sıra birikimli döviz kuru etkilerinin ve ithalat fiyatlarında 2017 yılında gözlenen hızlı artışların enflasyon üzerindeki etkilerinin kademeli olarak zayıflayacak olması, 2018 yılında enflasyona düşüş yönünde katkı yapacak başlıca unsurlar olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca, 2018 yılında iktisadi faaliyet ve kredi büyümesinin daha ılımlı bir seyir izleyeceği öngörüsüne ek olarak para ve maliye politikaları arasında güçlü bir şekilde devam edecek eşgüdüm dahilinde vergi ve yönetilen/yönlendirilen fiyat ayarlamalarının orta vadeli program ile uyumlu seyredeceği bir makro politika çerçevesi de enflasyondaki düşüşü destekleyecektir.”
2017’de tahminler ve gerçekleşme nasıldı?
Merkez Bankası geçen yıl da henüz ocak ayı oranı belli değilken tahminini güncellemişti.
2017’ye yüzde 6.5’lik enfl asyon hedefi ile (OVP’ye göre) girildi, Merkez Bankası ise ocak ayındaki ilk raporla birlikte tahminini yüzde 8’e çıkardı.
Merkez tahminini nisanda yüzde 8.5’e, ağustosta yüzde 8.7’ye, kasımda ise yüzde 9.8’e yükseltti.
TÜFE’deki 2017 gerçekleşmesi ise yüzde 11.92 oldu. Hem böylesine yüksek bir oranı unutmak ne mümkün...