Yüzde 10 indirim sonrasının kasım enflasyonu
Dün açıklanan kasım ayı enflasyonunda YİÜFE ve TÜFE fiyatlarında düşüşler gözlendi. Şimdi vakit kaybetmeden yapısal reform adımları atılmalıdır. Yoksa 2019’da enflasyon yeniden yükselişe geçecektir.
Eylül ayında TÜFE enflasyonu yüzde 24.5 çıkınca, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak, Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı kapsamında firmaların yüzde 10 fiyat indirimi yapmalarını istedi. Birbiri ardına holdingler, kamu kuruluşları, zincir mağazalar ve tek tek firmalar yüzde 10 ve bazıları daha fazla indirim yaptıklarını açıkladılar. Ekim enflasyonunda bunun önemli etkisi görülmedi. Dün açıklanan kasım ayı enflasyonunda ise hem YİÜFE hem Tüfe rakamlarında düşüş görülse de yine de enflasyonda yüksek seyir sürüyor.
Kasım ayında TÜFE yüzde 1.44 gerilerken, yıllık enflasyon yüzde 21.62 ile yüzde 20’nin üzerindeki seyrini korudu. YİÜFE ise aylık bazda yüzde 2.53 gerileyerek yıllık yüzde 38.54 seviyesinde gerçekleşti. Bu tablo Ticaret Bakanlığı'nın kur bahanesiyle indirim yapmayan, hatta fiyat artıran firmalar olduğu iddiasıyla başlattıkları denetim kararının doğru olduğunu gösteriyor. Yüzde 10 indirimli fiyatların yılbaşına kadar sürdürüleceği bilindiğine göre, yıllık enflasyonun yüzde 20’nin biraz altında ya da üstünde gerçekleşeceğini beklemek bu durumda hatalı olmaz.
ÖTV ve KDV indirimleriyle geçici canlılık kazanan sektörler, bu indirimlerin 2019'da yıl boyu sürmesini talep ediyorlar. Yıllık yüzde 94.41 artış gösteren elektrik gaz sektöründeki artış, enflasyonun yüksek seyrinin en önemli nedeni olarak görülüyor. Üretici firmalar ve sanayiciler o alanda da yeni dönemde bazı indirimlerin yapılması ya da bir süre zamsız geçilmesini talep ediyorlar. Kendi ürünlerindeki fiyat artışlarında bu zamların etkisi olduğunun altı çiziyorlar.
Bakan Albayrak, kasım ayı enflasyonunu değerlendirirken, “Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı"nın başarılı olduğunun altını çizdi. Albayrak, “Fiyatların köpüğü ortadan kalktı. Kasımda TÜFE bir önceki aya göre yüzde 1.44, üretici fiyatları da yüzde 2.53 düştü. Çekirdek enflasyon ise yüzde 24.34’ten yüzde 20.72’ye geriledi. Bu tablo, enflasyonda düşüşün güçlü bir şekilde başladığını ve düşüş eğiliminin süreceğini göstermektedir. Dengeleme süreci etkisini aralık ayında da gösterecek. YEP’teki 2018 hedeflerimizi yakalayacağımızı görüyoruz” düşüncesini ortaya koydu.
Bu yüzde 10 fiyat indirimi kampanya dönemi ve bazı sektörlerdeki ÖTV-KDV indirimleri yılbaşında sona ereceğinden Bakan Albayrak’ın bu iyi niyetli açıklamalarının somut sonuç verebilmesi için, hiç vakit kaybedilmeden yapısal reformların başlatılması gerekiyor. Aksi halde 2019’da yine yüksek enflasyon sorunuyla karşı karşıya kalırız. Yılbaşına kadar kazandığımız zamanın sona erip, terse döneceğini görmek istemiyorsak, yapısal reform konusuna eğilmeliyiz. Bu yaşanan durumun geçici bahar olduğunu kabul etmeliyiz…