Yurtdışından alınan hizmetlerle ilgili eleştiriler

Değerli DÜNYA okurları, son zamanlarda vergi incelemelerinde yurtdışındaki ilişkili şirketlerden alınan hizmetler bir çok açıdan sorgulanmaya başladı. 

Hizmeti kısmen veya tamamen reddeden yaklaşım 

Bazı incelemelerde, “Yapılan açıklamalar ve sunulan belgeler beni tatmin etmedi. Bu nedenle ilişkili şirketten aldığınızı iddia ettiğiniz hizmetin; alındığını düşünmüyorum/size bir yarar sağladığını düşünmüyorum/ bu gruba mensup olmanız nedeniyle katlandığınızı düşünüyorum/ Türkiye’deki işle ilgili olduğunu düşünmüyorum” vb. gerekçelerle, yurtdışındaki ilişkili şirketten gelen hizmet faturalarının kısmen veya tamamen reddedildiğine şahit oluyoruz. 

Hizmet değil know-how/ gayrimaddi hak ödemesidir iddiası 

Şayet inceleme elemanı hizmetin alındığına kanaat getirdi ise, bu kez; “Bu ödeme hizmetin karşılığı değil, ilişkili şirketin tecrübesinden, birikiminden yararlanmanın karşılığı, bu nedenle de ödeme danışmanlık tipi bir ödeme değil, gayrimaddi hak bedeli (know-how/royalty) karakterli bir ödemedir.” değerlendirmesi yapılmaktadır. 

Böyle olunca, ödeme net sayılarak üzerinden, Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması’nın var olup olmamasına bağlı olarak, brütleştirmek suretiyle %20 veya %10 kurum stopajı hesaplanmakta, ilave matrah farkı üzerinden ayrıca sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanması yoluna gidilmektedir. 

Ödenen lisans bedelini reddeden yaklaşım 

Bazı incelemelerde, çok uzun yıllardan beri ödenegelen lisans bedelleri, bir gerekçe de gösterilmeden, fuzulen ödendiği ifade edilerek reddedilmiştir. 

Ödenen lisans bedelini çok bulan yaklaşım 

Öteden beri yapılan lisans ödemesi, bulunan gizli bir emsale göre daha yüksek olduğu iddiası ile, fazlalık kısmı itibariyle reddedilmiştir. 

Mukimlik belgesi sorunu 

Yurtdışına yapılan ödeme, Türkiye’nin Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması bulunan bir ülkenin mukimine yapılmış ve bu çerçevede stopaj uygulanmamışsa, ilgili dönem itibariyle mukimlik belgesi olup olmadığı aranmakta, mukimlik belgesi yok ve ibraz edilemiyorsa stopaj tarhiyatı yapılabilmektedir. 

Lisans ödemesini ithal ettiğin malın gümrük kıymetine ekledin mi? 

Şirket lisans ödemesi yapmış, bu ödeme üzerinden stopaj ve sorumlu sıfatıyla KDV yapmış olmasına rağmen, şayet bu tutarı ithal ettiği malın değerine ilave etmemişse, etmesi gerektiği iddia edilebilmekte, sorumlu sıfatıyla ödediği KDV dikkate alınmaksızın bu kez de gümrük idaresince KDV tarhiyatı yapılabilmektedir. 

Geç ödeme nedeniyle kur farkı oluşmuşsa 

Yurt dışından gelen hizmet faturasının ödenmesi sırasında bir kur farkı oluşmuşsa, kur farkının da sorumlu sıfatıyla KDV’ye (stopaja tabi bir işlemse stopaja da) tabi tutulması gerektiği iddia edilmektedir. 

Sonuç 

Bugün bazı eleştiri konularını zikretmekle yetindik, hem listeye, hem de bu konularla ilgili görüşlerimi paylaşmaya devam edeceğim.