Yurtdışında mağaza açmak mı?
Bir seminerimizin kahve molalarından birinde, sanayici dostlarımızdan birisi, kendi işinin doğası gereği pazarın içerisinde olmasının ihracatını oldukça olumlu yönde etkileyeceğini anlatıyordu. Ancak bunu yapabilmek için de kaynak bulana kadar, ne kadar zaman geçeceğini tahmin etmekte zorluk çektiğini söyleyerek dert yanıyordu.
O günkü programın içerisinde ihracatta devlet yardımları olmadığı için, bir sonraki ara verme sırasında kendisine, bu konuda var olan yardımların kaynaklarını ve kısaca detaylarını gösterebileceğimizi söyledim. Ayaküstü konuşmamızda, birçok bilinen Türk markasının da, bu yardımlardan faydalanarak, yurt dışında çeşitli birimler açtıklarını belirttik.
Sözün kısası şu; "Yurt Dışı Birim, Marka Ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında 2010/6 sayılı Tebliğ" çerçevesinin amaç bölümünde, bu konularda işletmelerin çektiği sıkıntıların hafifletilmesi amacı ile verilecek destekler özetlenmektedir. Bu tebliğin "Amaç" başlıklı 2. Maddesi aynen şöyledir: "Bu Tebliğ'in amacı, Türkiye'de sınaî ve/veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları üyelerinin ürünlerinin, pazarlama ve tanıtımının yapılmasını sağlamak, bu çerçevede yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimlerle ilgili giderlerinin bir kısmının Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'ndan (DFİF) karşılanmasıdır." Burada kastedilen birim ise 4. Maddenin a) paragrafında açıklanarak "Birim: Yurtdışında açılan mağaza, depo, ofis, showroom veya reyonu ifade eder" denilmektedir.
Bu destekten hem üreticiler hem de ticaret yapan şirketler faydalanabilmektedir.
Açılan birimin kira giderleri; mağaza olması halinde yüzde 60 oranında ve yıllık en fazla 120.000 ABD Doları'na kadar, ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 75.000 ABD Doları'na kadar desteklenmektedir.
Bu kira desteği, ilk desteği alınmasından itibaren 4 yıl süreyle alınabilmektedir. Şirketler bu destekten 15 yurt dışı birim için faydalanabilirler. Kesin şart ise buralarda pazarlaması yapılacak veya satılacak olan ürünlerin, Türkiye'de üretilmiş olmasıdır.
İlginç ama haklı bir soru da başka bir katılımcı dostumuzdan geldi. Eğer yurt dışında açılan birimler için yabacı ortağımız olursa durum ne olacak? Tebliğde de bu konu açıklıkla tanımlanmış. Tebliğin 5. Maddesinin 4. Fıkrası "Destek ödemesi yurt dışı ortaklık oranına göre hesaplanır" diyerek konuya açıklık getirmiştir. Eğer yurt dışı birimi açarken yabancı ortaklık kurduysanız verilecek destek, sizin ortaklık payınıza göre olacaktır. Başka bir deyişle, sizin ortaklık hisseniz yüzde 50 ise alacağınız destek, normal olarak alacağınız desteğin yüzde 50'si olacaktır.
Gerek bu destek, gerekse diğer ihracat desteklerini kullanmak isteyecek okurlarımıza, destekle ilgili "Uygulama usul ve esasları" genelgesini çok detaylı bir şekilde, adeta sınava çalışır gibi incelemelerini tavsiye ederiz. Zira paranızı alabilmenizin detayı bu genelgede yatmaktadır. Bu genelgelerde belirtilen ayrıntılara dikkat edilmemesi halinde, "Devlet bize destek ödemiyor" diye ağlaşanların korosuna katılma ihtimaliniz çok yüksek olacaktır. Ayrıca bu tür yardımların ara sıra değiştirildiği, desteklere eklemeler ve çıkarmalar yapıldığı v.b. detaylar göz önüne alındığında, desteklerden yararlanmaya kalkışmadan önce, desteğe ait mevzuatın son güncellenmiş haline erişip incelemeniz son derece önemlidir.
Buna ve diğer tüm "İhracatta Devlet Yardımları" mevzuatına, Ekonomi Bakanlığı'nın www.ekonomi.gov.tr <http://www.ekonomi.gov.tr> sitesinin ana sayfasındaki "Mevzuat" bölümüne girdiğinizde "Destek Programları Mevzuatı" sekmesini tıklayarak erişebilirsiniz.