Yunistan, kriz, soba, Kayseri
Yunanistan'da kriz olacak, halk soba kullanılmaya devlet tarafından teşvik edilecek ve son 10 yıldır ülkemizde sürekli küçülen soba sektörüne umut olacak. Boşuna demiyorlar, "Krizler fırsat doğurur" diye. Türkiye'de soba üretiminin yoğun yapıldığı üç şehir var; Kayseri, Eskişehir ve Bursa.
Ülkemizde doğalgaz kullanımının yaygınlaşmasıyla Kayseri'de yüzde 60 oranında küçüldüğü tahmin edilen sektör komşudaki tasarruf önlemleriyle canlanacak gibi duruyor.
Eskiden Kayseri'nin lokomotif sektörlerinden olan soba sektöründe artık sadece 5-6 firma faaliyet gösteriyor. Ancak bu firmalar Türkiye'deki soba üretimin halen yüzde 30-35'ini karşılıyor. Soba sektörünün Kayseri'deki deneyimli isimleri bu sektörün bitmeyeceği konusunda hem fikir görünüyor. İç piyadaki daralmayı Kayserili soba üreticileri farklı üretimler gerçekleştirerek ihracat yaparak aşmakta bulmuşlar. Kayseri'de daha çok tuğlalı soba üretiminin yapıldığını ifade eden sektör temsilcileri, atölye tipi üretimin devam edeceği, ancak seri üretimin zamanla biteceği düşüncesinde birleşiyor.
Sektörün önemli isimlerine hem komşumuz Yunanistan'daki krizin ülkemize yansımalarını hem de firmalarındaki durumu sorduk. 54 yıllık deneyimiyle sektörün önemli markalarından Silver Soba'nın yetkilisi Hasan Haskaraman zaman zaman ihracat yaptıkları Yunanistan'daki fırsatı gördüklerini ancak devlet tarafından teşvik edilecek soba kullanımında ne gibi bir yol izleneceğinin henüz belli olmadığını ifade etti. Kış aylarına yakın bu projenin netleşmesini beklediklerini ifade eden Haskaraman, Kayserili üreticilerin şansının yüksek olduğunu söyledi. Firmalarında şu sıralar neler yaptıklarını sorduğumuz Haskaraman, Moğolistan odaklı çalışmalar yürüttüklerine değindi.
1985 yılında patentini aldıkları 'turbo soba'yla Dünya Bankası'nın desteği ile Moğolistan'da başlatılan 'Temiz Hava ' projesi ihalesini aldıklarını söyleyen Haskaraman, Moğolistan'a 100 bin adet soba gönderdiklerini ve göndermeye devam edeceklerini aktardı.
Sektörün diğer deneyimli firması Bekaş Soba yetkilisi Ali Bostancı ise Yunanistan'a son 3 yıla kadar yok denecek kadar az ihracat yaptıklarını, krizle beraber ihracatlarının arttığını son günlerde dillendirilen gelişmeyle beraber ihracatlarını daha fazla artırmayı hedeflediklerini ifade etti.
Proje detaylarının netleşmesini beklediklerini söyleyen Bostancı, Türkiye'deki çoğu sobacı gibi Şubat 2013 tarihli Yunanistan'daki fuara katılmak için hazırlıklara başladıklarını bildirdi. Sektörün kesinlikle yok olmayacağına vurgu yapan Bostancı, "Bitseydi Almanya'da biterdi" diyerek halen Almanya'da soba üretiminin yapıldığına dikkat çekti. Bostancı, 65 çeşit soba üretimi yapılan firmalarında ağırlıklı olarak Balkan ülkelerine ihracat yaptıklarını aktardı.
Başta da dediğimiz gibi krizler fırsatları da beraberinde getiriyor. Yunanistan'daki krizin Kayserili sobacılara fırsat sunması ve sunacak olması gibi. Yeter ki, fırsatları görebilmekte gecikmeyelim.