Yunanistan’ın boynundaki gerilen ip gevşetilecek mi?
Euro Bölgesi Maliye Bakanları bugün saat 16.00’da toplanıp, akşam saat 20.00’de toplanacak Devlet Başkanları zirvesi için şubat ayından bu yana süren ve sonuç alınamayan Yunanistan- AB Troykası arasındaki müzakerede ya olumlu bir sonuca varılarak, Yunanistan’ın boynundaki ipi biraz gevşetip, mevcut mali programdaki 7.2 milyarlık kredinin bir kısmını serbest bırakılacak. Böylece Yunanistan, 9 gün kalan ödemezse temerrüte düşmesi sonucunu getirecek IMF borcunu ödeme fırsatını elde ederek soluklanacak. Ya da sonuç alınamazsa Yunanistan IMF borcu nedeniyle 1 Temmuz’da temerrüte düşecek.
Eğer bu toplantıda ip gevşetilip Yunanistan’a bir şans daha verilirse, Yunanistan hükümetinden AB ve IMF’in önerdiği “kemer sıkma” taleplerinin yerine getirilmesi için yeni bir süre vermiş olacaklar. Bu yönde karar almalarına onları Yunanistan’ın yaratacağı sorunun AB içindeki olumsuz yansıması neden olabilir. Çünkü, uzmanlar sorunun sadece Yunanistan’la sınırlı kalamayacağını, Avrupa’nın güney ülkeleri İtalya ve Portekiz gibi kırılgan ekonomiler üzerinde baskıların artabileceğini, Yunanistan euro bölgesinden ayrılırsa onu yeni ülkelerin takip edebileceğini belirtiyorlar...
Bu nedenle Yunanistan’a dönük yaptırımlar listesinde, vergilerin artırılması, özelleştirmelerin yapılması, maaşlarda indirime gidilmesi, kamuda işten çıkartmalarla personel azaltılması, kamu harcamalarında indirime gidilmesi gibi öneriler yer alıyor. ABIMF bu önerilerle 320 milyar euro ekonomik büyüklüğü olan Yunanistan’ın kamu borcunun, toplam milli gelire oranını yüzde 177’den 2020’de GSYİH’nın yüzde 20’sine indirilmesi hedefini ortaya koyuyorlar.
Yunan Hükümeti ise içinde bulunulan duruma Yunan ekonomisini kendilerinin getirmediğini, halklarına seçim öncesi verdikleri sözler ışığında davranacaklarını, maaşlarda indirim yapamayacaklarını belirterek, AB ve IMF ‘e yolsuzlukla mücadele, verginin tabana yayılması gibi konuları içeren bir reform paketi sunmuş, bu Euro Bölge yöneticilerince kabul edilmemişti. Şimdi yeni öneriler sunmaya da hazırlanıyorlar...
Bugün taraflar müzakerelerin sürmesi ve IMF borcunun 9 gün içinde ödenmesi için yeni bir anlaşma yolunu arayacaklar. Ya Yunanistan, reform paketine yeni tasarruf önlemleri içeren eklemeler yapacak ki yeni öneriler yapacağını dün Yunan sözcüsü açıkladı. Bununla AB yönetimini ikna edecek ve boynundaki ipi biraz gevşetmeyi sağlayarak yola devam diyebilecek. Ya da yeni bir imkan yaratıp IMF borcunu ödeyemediği için ay sonunda temerrüte düşecek.
Şimdi bir de Yunanistan ekonomisinin son verilerinin rakamlarına bakalım:
Yukarıda belirttiğim gibi ülkenin ekonomik büyüklüğü 320 milyar euro olmasına karşın kamu borç yükü bunun yüzde 177’i seviyesinde. Ülkede 2008 krizinden bu yana hane halkı geliri ortalama yüzde 40 azalmış durumda. 2013 yılı kişi başına milli gelir 18 bin 146 dolar. Ülkede işsizlik oranı yüzde 25.8’e yükselmiş durumda. 1 milyon 720 bin işsizin yüzde 71’i en az bir yıldır işsiz olduğunu belirtiyor. 2014 yılı ihracatı 2.3 milyar euro, ithalatı ise 3.7 milyar euro.
Euro bölgesinde olduğu için politika faizi yüzde 0.05 ve 2014 yılında 9. ayda sanayi üretimi yüzde 2.3 artış göstermiş durumda. Son hafta belirsizlik artınca Yunan halkı Yunan bankalarından Reurters’a göre geçen cuma günü 1.2 milyar euro çektiler, böylece hafta başından bu yana çekilen miktar 4.2 milyar euroya ulaştı.
Bütün bunlar Yunanistan’ın sorunlu olduğunu ortaya koyuyor. Ama bunun yaratacağı sorunun sınırlı kalmayacağı, AB içerisinde çalkantılara sebep olacak nedenler yaratacağı için, bugün AB liderlerinin Yunanistan’ın boynundaki ipi gevşetmesini beklemek yanlış olmaz...