Yuan: Yeni bir gelenek mi doğuyor?

2016 yılına girdiğimizde piyasadaki konsensüs görüş Çin ekonomisinin iyi durumda olduğu ve Yuan’nın da 2016 genelinde stabil bir seyri izleyeceği yönündeydi. Ancak sene başında kurlarda yaşananlar bu görüşün ne kadar hatalı olduğunu gösterdi. Ardından FED’in tavırlarına kadar yansıyacak bir görüş değişikliği yaşandı. Çin konusunda çok önceden uyarılarda bulunan bir analist olarak ana sorunun halen net anlaşılmadığını ve medyada o sırada hangi konu gündemde ise yoğunlaşmanın o konuda olduğunu görüyoruz. 2017 yılına da Çin bonoları ve zayıflayan Yuan konsepti ile giriş yaptık. Ancak PBOC, belki de gelenekselleştirmek istiyordur, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da piyasaların beklentisinin aksi bir gelişmeye imza attı ve hem likiditeyi daraltarak hem de borçlanma oranlarını zıplatarak off shore piyasada Yuan’nın 6.98 seviyesinden 6.80 seviyesine yükselmesini sağladı. Hiç şüphe yok ki PBOC ve Çin hükümeti sermaye çıkışlarından hoşnut değil. Çıkışları yavaşlatmak için açık delikleri kapatırken regülasyonları da sıkılaştırıyorlar. Nitekim dolar veya yurtdışı emlak alımları bir tarafa Bitcoin’in son zamanlarda yaşadığı büyük rallinin gerisinde de parasını Çin’den çıkartmaya çalışan yatırımcılar var. Konuyu dağıtmak istemiyorum ama Bitcoin ve altın fiyatları eşitlendi gibi haberler pek bir anlam içermiyor. Dow ve Nikkei de eşitlendi… Sonuç olarak hala Bitcoin hacmi çok çok düşük . Önemli olan marka değil kavramın kendisi. Zira devletler de elektronik para konusuna çok ciddi bir şekilde eğiliyor. PBOC’nin attığı adımlar ve ek regülasyonlar ve hatta belki de Trump’ın tehditleri Yuan’nın bir süre daha değer kazanmasına neden olabilir. Ancak ana trendin değişmesini sağlayamaz. PBOC bu savaşı kaybedecek. Çin ekonomisi halen büyük bir dengesizlik içinde bulunuyor. Tasarruf oranı GDP’nin yüzde 52’sinden yüzde 48’ine gerilemiş olsa da çok yüksek seviyelerde ve karşılığı yatırımlar veya bu tasarrufl arın ihracı olmalı. Uzun süredir getirisi/ verimi yüksek yatırımların sayısı azalıyor olmasına rağmen yüksek oranda yatırım stratejisinden tam anlamı ile vaz geçilmiş değil. Bu tüketimin de yeterince büyümediğini gösteren bir durum. Aynı zamanda sermaye kontrollerinin de etkisi ile tasarrufl arın bir kısmı hisse-bono ve emlak spekülasyonu arasında gidip geliyor ve sık sık balonlar oluşturuyor. Hisse ve bono piyasası küçük veya devletin tam kontrolü altında olması nedeni ile belki büyük bir şok yaratmayabilir ancak emlak piyasasında oluşacak olan bir çöküş ciddi bir finansal krizi de beraberinde getirecektir. Nitekim banka ve “özel” sektörün mali yapıları nedeni ile PBOC yukarıda bahsettiğim sıkı para politikasını kalıcı bir hale getiremez. Büyüme ve Yuan arasında sıkışmış durumda. Çin büyümesi yüzde 3-4 seviyelerine kadar çekilecek ve sadece 2017’de değil devamında da bu büyük ama dengesiz ekonomiyi konuşmaya devam edeceğiz.