Yuan rehberi
Çin konusunda üç yıla yakın bir süredir uyarılardan bulunuyorum. Ekonominin dengesiz büyümesi, kredi hacminin seyri, kamu sektörü- ekonomi ilişkisinde çarpıklık, regülasyonlar, yatırımcıların analiz yerine bazı jargonları kullanarak hareket etmeyi tercih etmesi ve benzeri pek çok konuda görüşlerimi paylaştım. Bunları tekrar yazmak anlamsız olacak. Ancak altını çizmekte fayda var; finansal çalkantılar dönem dönem yerini sakinliğe bıraksa da büyük dalgalı şoklar ve çok daha büyük bir ekonomik yavaşlama kaçınılmaz. Standart dolar-euro-borsa döngüsünden kurtularak bu gerçeğe göre pozisyon almak en doğrusu olacaktır. Bu yazıda ise televizyon ekranlarında çok sık duyduğunuz Yuan kelimesinin çeşitli verysonlarını ve ne anlama geldiğini paylaşmak istiyorum. Zira Yuan’da yaşanacak değer kaybının hızı çok ktirik. Ve hatta, evet borsadan daha önemli.
CNY: Yani on-shore Yuan. Ana karada işlem gören Yuan'dır. Bandın genişliği yüzde 2 ve her gün PBOC bir referans fiyat açıklıyor. Bu referans önceki günün kapanışına bağlı olarak belirlenmesi gereken bir seviye. İşlem saati 17:30'a kadar sürüyor olmasına rağmen PBOC 10:30'u baz alırken piyasa yeni saatleri ciddiye alıyor.
CNH: Yani off-shore Yuan. Hong Kong’da işlem gören Yuan tipi diyebiliriz. Burada bir bant söz konusu olmadığından dinamikleri daha fazla yansıttığı düşünülüyor. Yine de PBOC son dönemlerde de gördüğümüz gibi sık sık müdahalede bulunuyor.
CNY referans fiyatı- CNY ilişkisi: PBOC bu ikisi arasında bir makas olmasını istemiyor bu nedenle Ağustos düzenlemesini yaptı. Herhangi bir yöne doğru makas olması piyasa PBOC arasında kopukluğa işaret ediyor.
CNY-CNH spreadi: Bu spreadin açılması piyasada değer kazanma/kaybetme yönünde baskının bir işareti olarak algılanıyor. Son günlerde rekor seviyede spread olması yuan’da devalüasyon baskısının arttığı olarak yorumlandığından piyasalarda korku arttı.
NDF- Non Deliverable Forward'lar: Bunların en az CNH kadar yakından takip etmek durumundayız. Biraz daha orta vadeli olarak piyasanın beklentilerini yansıtıyor.
Ticaret Ağırlıklı Kur Endeksi: Çin’in ticaret ortakları ile olan ilişkisi baz alınarak oluşturulan bir endeks. Merkez bankalarının daha yakından takip etmeleri nedeni ile önemli. Fed-dolar ilişkisini tartışırken de piyasanın sevdiği DXY endeksinden ziyade ticaret ağırlıklı endeksin daha önemli olduğunu vurgulamıştım. Bu endekse bakıldığında Yuan'ın son hareketine rağmen düşüşün dolara karşı olduğu ve aslında aşırı bir değer kaybının söz konusu olmadığı görülüyor.
RMB Endeksi: CFETS'nin geçtiğimiz günlerde DXY benzeri bir endeks hazırladığını ve bu endeksin piyasa gerçeklerini daha yansıttığını belirtti. O günlerde PBOC’nin Yuan-dolar örtülü çıpasından hoşnut olmadığı ve bu bağı gevşetmek istediği yorumları vardı. Nitekim bu yönde bir gidişat var. Bu yazı yazıldığı sırada Çin döviz rezervlerinin 3.438 trilyon dolardan 3.33 trilyon dolara gerilediğini gördük. Bu en büyük gerileme ve PBOC’nin Yuanda hızlı bir değer kaybı istemediğini gösteriyor.