YTL neden değerlendi?

UZMAN GÖRÜŞÜ / HAKAN AKLAR / AK YATIRIM Artan enerji fiyatları hem büyümeyi, hem enflasyonu hem de cari açığı olumsuz etkiliyor. Ayrıca, artan cari açık kur üzerinde baskı oluşturdukça, enflasyonun artması ve büyümenin yavaşlaması riskleri daha da belirgin hale gelmekte. Yani ciddi bir kur düzeltmesi bizi şu andaki enflasyon ve büyümeyi arar hale getirebilir. Ekonomik aktivite azalırken, enflasyon kaygıları artarken ve cari açık rahatsız edici seviyelere çıkarken YTL nasıl güçlü kalıyor. Mart ve nisan aylarındaki değer kaybından sonra yerli paranın tekrar değerlenmeye başlamasını faizlerin bir miktar yükselmesiyle açıklamak pek mümkün gözükmüyor. Evet, yabancı yatırımcının risk iştahında bir artış var ve dünya geçen yılın son çeyreği ile kıyaslanınca daha sakin ve bu da diğer ülkelerde olduğu gibi yerli parayı destekliyor. Eğer tek neden buysa değerlenme geçici demektir çünkü Türkiye'nin riskleri olduğu gibi duruyor ve dışarının seyrini FED dahil ise hiç kimse tahmin edemiyor. Yerli paranın güçlü kalmasının bir diğer nedeni de YTL likidite sıkışıklığı gibi gözüküyor. YTL sıkışıklığı neden oluştu ve ne kadar sürebilir soruları yerli paranın seyri konusunda ipuçları verebilir. Merkez Bankası döviz alım ihalelerindeki miktarı azaltmasıyla birlikte piyasaya daha az YTL vermeye başladı. Mart ayındaki dalgalanmayla birlikte 90 milyon dolar olan üst limit 45 milyon dolara düşürüldü. Bir de buna ilk beş ayda Maliye'nin yüksek faiz dışı fazla performansını ve Hazine'nin yüksek YTL iç borç çevirme oranını ekleyince YTL sıkıntısının nedenleri ortaya çıkıyor. Ekonomik aktivite yavaşlayınca mevduatları da kapsayan YTL para arzı reel olarak aynı kaldı fakat bankalar YTL kredilerini reel olarak artırdılar. Döviz tarafıda da benzer manzarayı görmek mümkün. Döviz kredilerinin reel artış hızı döviz mevduatın reel artış hızından çok yüksek. Eğer durum buysa önümüzdeki dönemde YTL likiditesinin artmasını bekleyebiliriz. Hem Hazine'nin yüklü iç borç ödemeleri bankaları rahatlatacak (ama Hazine'yi iç borcu çevirirken zorlayacak) hem de yatırımlar ile bütçe harcamaları artacak (faiz dışı fazla gerileyecek). YTL'nin değerlenmesine neden olan faktörler çok uzun ömürlü olmayacakmış gibi duruyor. AKP kapatma davasından muhtemel politik belirisizlikten bahsetmedik bile.