Yöneticiniz ”şark kurnazı” mı?

Rüştü BOZKURT
Rüştü BOZKURT BUZDAĞININ DİBİ [email protected]

Geli?me, zenginlik üretimi ve insan ya?amyny kolayla?tyrma toplumun yaratabildi?i kaynaklar ve olu?turdu?u de?erler üzerine kurulur. De?erlerimizin de kaynaklarymyzyn da geli?meyi engelleyici bir eksi?i yok. Eksi?imiz, aly?kanlyklary a?arak, analizle i?lerimizi yapma becerimizde.

Yylsonu nedeniyle ?irketlerimizin yöneticileri "faaliyet sonuçlaryny" açyklayacak. Yöneticiler açyklamalaryny yaparken, ne kadar "hayatyn öz gerçe?ini" yansytyyor; ne kadar "kendi gerçeklerini" öne çykaryyorlar? Bu sorunun yanytyny net bir biçimde veren ayrynty bilgisine dayaly analizlere sahip de?ilsek, korkarym ki "?ark kurnazlarynyn" gerçekleri saptyran art niyetlerinin tuza?yna yakalanyryz.

Söze potansiyel ile ba?lamayanlar

Gerçekçi bir yönetici, "yaratylan sonuçlary" anlatyrken, öncelikle "potansiyel

ara?tyrmasyndan" söz eder. Dünya genelindeki geli?melerin yaratty?y potansiyelin bir dökümünü sunar; "ula?ylabilir" ve "eri?ilebilir" potansiyelleri "gerekçeleri" ile açyklar; "yaratylmak istenen sonucu" net bir biçimde ortaya kor. Yönetici "?ark kurnazy" ise sadece "pozitif" sonucu ortaya kor; eri?ilebilir sonuç 100, ula?ylan sonuç da 10 ise yüzde 10'luk ba?aryyy 100'e eri?ilmi? gibi anlatarak illüzyon yaratyr. E?er yöneticinin niteli?ini anlamak istiyorsak; açyklama syrasynda sormalyyyz: "Bir önceki i? programynda öngördü?ünüz eri?ilebilir potansiyel neydi? Yaratty?ynyz sonuç, öngörülerinizden ne kadar sapty? Potansiyelleri saptarken hangi yöntemleri kullandynyz?"

Bazy ?ark kurnazy yöneticiler de, arka plan ara?tyrmalary olmayan abartyly projeler ortaya koyarak "mevki koruma stratejisi" uygular. Sürekli ve abartyly brifingler, her söyleneni hiçbir seleksiyondan geçirmeyen gazete haberleri ve yazylar ?ark kurnazy yöneticilerin kendilerini gündemde tutma araçlarydyr.

?ark kurnazy yöneticiler, eri?ilebilir potansiyellerle, olanak ve kysytlaryn arasynda "akylcy dengeler" kurulup kurulmady?yny teknik düzeyde bilmeyenleri kolayca kandyryr. Sorgulama konumunda olanlary veri bombardymany ve kirlili?i ile "?a?yrtma" takti?ini uygulamada da ola?anüstü beceri sahibidir.

Bir ba?ka gösterge, öngörme ve önlem alma çaly?malarydyr. Kurulu?umuzda ortak de?erlere, ortak iradeye, ortak yararlara ve ortak projelere dayaly bir "öngörme ve önlem alma kültürü" olup olmady?yny anlamak istiyorsak; çaly?an insanlarymyza sormamyz gerekir: Her türlü dü?üncenin açykça tarty?yldy?y, demokratik sabryn gösterildi?i; eri?ilebilir potansiyellerin, kurulu? olanaklarynyn ve kysytlarynyn rakiplerle "kar?yla?tyryldy?y" bir tarty?ma ortamy yaratylyyor mu? Yakyn çaly?anlar kendini "dy?lanmy? my" hissediyor? 

Yapylan ara?tyrmalar gidip görerek, çapraz istihbaratlarla do?rulamalar yapylarak olgunla?tyrylyyorsa; öngörme ve önlem alma sistemi sa?lykly beslenir. ?ark kurnazlaryn oldu?u yerde, yönetici her ?eyi bildi?ine kendini inandyryr; her ?eyi ve herkesi "dy?layan" bir tutum sergiler; insanlar da "...tek ba?yna olsam ?ah'a Sultan'a kul olmam/ Viran olasy hanede evlad u yyal var!" deme zorunda kalyr.

Çaly?an memnuniyeti anketler

Anlamly bir ba?ka veri, öngörme ve önlem almanyn yyllyk uygulamaya dönü?tü?ü " i? programlary"dyr. Hedefler sürekli tutuyorsa; hatta a?ylyyorsa bir "?ark kurnazly?y" vardyr. Hedeflerdeki sapmalary yaratan fiyat, maliyet ve kalite analizleri hakkynda net bir bilgiye sahipsek,yöneticimiz ?ark kurnazy de?ildir. Gerekli bilgileriniz yoksa, i?imize hakim oldu?umuzu kimse söylemez; söyleyemez.

Yöneticinizin niteli?ini anlamada bir ba?ka gösterge de, "ciro ve kâr kalitesini" en az üç yyllyk, mümkünse daha uzun dönemlerde izlenip izlenmedi?ine bakmaktyr. Özgüven sahibi yöneticiler "e?ilim" analizi yapar. Fiyat, ciro ve kâr kalitesinin dü?me gösterdi?i dönemlerde; yöneticinin aldy?y önlemlerin ne kadar do?ru oldu?unu analiz etti?imizde; yöneticimizin bir "illüzyoncu" olup olmady?yny kolaylykla anlayabiliriz.

Yylsonu faaliyet sonuçlaryny açyklayan yöneticinin; rakipleri ile verimlilik ve rekabet gücünü kar?yla?tyran analizle

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar