“Yolun sonu görünüyor” türküsü ne zaman söylenir?

Yönetim literatüründe “Başarılı liderlerin nitelikleri” diye birçok makaleye rastlamak mümkündür. Ama acaba bir liderin hangi davranışlarını gördüğünüzde Musa Eroğlu’nun çok güzel seslendirdiği “Yolun sonu görünüyor” türküsü dilinize dolaşır? İşte, Marcel Schwantes’in “5 Signs You’re Going to Fail as a Leader”(www.inc.com) makalesi, bu soruya karşılık veriyor. Aşağıda bu makalede belirtilen beş başarısızlık göstergesini ve benim yorumlarımı bulacaksınız. Ülkemizdeki yöneticilerde çok gördüğüm bir altıncı göstergeyi de ben ekledim.

1- Yetenekleri harcamak

Lider, tek başına bir hiçtir. Onun vizyonunu hayata geçirecek olan, onun ekibidir. Eğer lider, yeteneklerden yüz çevirir, “Sözümü dinliyor, ukalalık yapmıyor, ” diye vasat ve vasat altı kişileri ekibinde toplarsa başarısızlık garantidir.

2- Enformasyon saklamak

Bilgi, güçtür. Bilgiye dayanarak yönünüzü tayin edersiniz. Eğer elinizde enformasyon olmadan karar veriyorsanız bu, “Bir körün tablo seçmesi” gibi bir şeydir. Bazı liderler, gücü elde tutmak isterler. Gücünü de sadece ekibinin bilmediği enformasyondan alırsa, elindeki bilgiyi kimseyle paylaşmaz.

3- Her şeye maydanoz olmak

Bazen bakarsınız, lider her şeye karışır, her şeye maydanozdur. Her işin dibine kadar gider, her şeyi kontrol etmek ister. Bunun nedenleri çeşitlidir. Örneğin, ekibini vasat ve vasat altı kişilerden oluşturduğu için onlara güvenmez. Ya da lider, kontrol hastasıdır. Kendine güvenmediğinden, kontrolü elden kaçırırsa, tahtını kaybetmekten korkar.

4- “Her şeyi ben bilirim, her zaman ben haklıyım” davranışı

Bazen lider, kendisini her zaman dev aynasında görür. O zaman da her şeyi bilir ve her zaman haklıdır. Her şeyi bildiğinden, kimsenin görüşüne değer vermez; çevresindekilerden fikir sormaz. Her zaman o haklı olduğu için, kimse öne çıkıp bir fikir beyan etmez. Bu durumda lider beynini taze ve farklı fikirlerin getireceği oksijenden mahrum bırakır; olan kısıtlı beyin gücünü de tüketir.

5- Ekibinden kendini soyutlamak

Bir lider ancak ekibi ile bir şey yapabilir. Bu ekibin, yetenekli ve de tam kapasite çalışan kişilerden oluşması gerekir. Ekibin yetenekli kişilerden oluşması yetmez. Tam kapasite çalışabilmeleri için moralleri yüksek olmalıdır. Bunu da sağlayacak olan liderdir. Eğer lider ekibinden koparsa, kendini soyutlarsa, bu moral damarını kesmiş olur.

6- Her başarıya baba olmak, başarısızlıkları yetim bırakmak

Başarı, liderin ve ekip arkadaşlarınındır. Ama bazı liderler Mülkiye marşını bile, “Ey vatan, gözyaşların dinsin / Yetiştik çünkü biz” yerine, “Ey vatan, gözyaşların dinsin / Yetiştim çünkü ben” diye söylerler; “benci”dirler. Bencidirler, fakat buna karşılık, bir başarısızlık olduğunda da sorumluluğu almazlar. Başarısızlığın sorumluluğunu en alttaki garibanlara yüklerler.

SONUÇ

İşletmelerin başarısında ve başarısızlığında lider önemli bir faktördür. Eğer lideriniz yukarıdaki altı göstergeden birkaçını gösteriyorsa, “Yolun sonu görünüyor” türküsünü söylemeye başlayabilirsiniz.