Yok böyle bir lig: Premier Lig'de naklen yayın gelirleri 5 milyar s
İngiliz Premier Lig bir rekora daha koşuyor. Dünyanın en çok izlenen ligi unvanını elinde bulunduran Premier Lig şimdi de dünyanın en fazla naklen yayın geliri elde eden ligi oldu.
174 ülkede 574 milyon kişi Premeir Lig izliyor
Hafta sonları futbol tutkunlarını adeta televizyon başına bir mıknatıs gibi çeken Premier Lig maçlarının sadece futbol kalitesi olarak değil, aynı zamanda görsel olarak ta ilgi çekici olması, insanları Premier Lig müptelası haline getiriyor. Premier Lig'i haftada 174 ülkede yaklaşık 574 milyon kişi izliyor. Özellikle yayıncı kuruluşun son zamanlarda Premier Lig maçları öncesi daha çarpıcı tanıtımlar yapması, maç yayınında kamera sayısını artırması, göze hoş gelen bir açı ve yükseklikten pilot kamerayla maçı yayınlaması, önemli pozisyonları maçı kesintiye uğratmadan en uygun zamanda değişik kamera açılarıyla tekrarlaması, maç önü- arası ve sonrasında ilginç istatistikleri ekrana getirmesi, İngilizleri maç yayınında bir numara yapıyor. İşte bu yüksek futbol kalitesi görsel yayın kalitesiyle de birleşince ortaya inanılmaz bir değer çıkıyor. Nitekim Premier Lig maçlarının yayın bedeli milyar eurolara ulaşıyor.
Naklen yayın gelirleri 1.2 milyar sterlin arttı
Bilindiği üzere bu haziranda Premier Lig maçlarının yayın hakları, yapılan naklen yayın ihalesiyle yaklaşık 3 milyar 18 milyon sterline BSkyB (British Sky Broadcasting) ve BT (British Telecommunications) televizyonlarına satılmış ve bu tutarla Premier Lig'de naklen yayın hakları bir önceki anlaşmaya göre yaklaşık 1 milyar 254 milyon sterlinlik bir artış kaydetmişti.
Bu ihale sonrasında SkyTV 2013-14 ve 2015-16 sezonları için toplamda yıllık 116 Premier Lig maçı yayınlayacak. Bununla beraber BT ve ESPN de kendilerine sunulan yıllık 32 maçtan talebe göre belirli paketlerde maç yayınlayabilecekler. Ancak ana yayıncı kuruluş BskyB olacak.
Anlaşmaya göre Sky bir sezonda yayınlayacağı 116 maç için yıllık yaklaşık 760 milyon sterlinlik bir ödeme yapacak. Buna göre maç başına ortalama ödenecek tutar yaklaşık 6.6 milyon sterlin olarak gerçekleşecek. Bu tutar bir önceki ihalede 4,7 milyon sterlin olarak gerçekleşmişti.
Artan naklen yayın geliri rekabeti teşvik edecek
Premier Lig Başkanı Richard Scudamore'a göre geçen sene oynanan maçlar ve özellikle Manchester City'nin uzatma dakikalarında attığı golle gelen şampiyonluk, naklen yayın haklarında böylesi bir fantastik tutara ulaşmada önemli bir etken oldu. Doğru zamanda naklen yayın satışını sonuçlandırdıklarını ifade eden Scudamore, "naklen yayın haklarındaki bu yükselişin aynı zamanda rekabeti teşvik edeceğini ve bu sayede Premier Lig'e ilginin daha da artacağını, bu nedenle çok iyi bir iş yaptıklarını" ifade etti.
Premier Lig'in yayın hakları ve özet görüntülerinin İngiltere dışı satışlarının yaklaşık 1,4 milyar sterlin olarak gelecek ay satılacak olması, BBC'nin de yaklaşık 178 milyon sterline özet görüntüleri yayınlama hakkını satın alması sonrasında, daha önceden satılan 3,018 milyon sterlinlik yayın hakkı da dikkate alındığında, İngiliz Premier Ligi'nin toplam yayın hakkı bedeli 5 milyar sterline ulaşıyor. Bu sayede 2013 ila 2016 sezonları arasında, yani üç sezon için Premier Lig maçlarının yayını, özet görüntüleri ve İngiltere dışı yayınları için yayıncı kuruluşlar 5 milyar sterline yakın (4 milyar 978 milyon sterlin) bedel ödeyecekler. Bilindiği gibi İngiliz Ligi'nde naklen yayın gelirleri 50:25:25 kuralına göre dağıtılıyor. Yani, toplam gelirin yüzde 50'si tüm kulüplere eşit olarak dağıtılırken, kalan yüzde 50'nin yarısı kulüplerin sportif performansına göre kalan yüzde 25'i de popülerlik oranında (yayınlanan maçlara göre) kulüplere dağıtılıyor. Yurtdışı satıştan gelen tutarlar ise 20 kulübe eşit olarak dağıtılıyor.
Premier Lig şampiyonu 100 milyon sterlin kazanacak
Beklendiği gibi 5 milyar sterlin bariyerine yaklaşan naklen yayın hakları sonucunda sezon sonunda Premier Lig'i şampiyon olarak tamamlayacak kulübün kasasına havuz gelirlerinden 100 milyon sterline yakın para girecek.
Premier Lig'in 2010-13 sezonları arasında yurtdışı yayın hakları yaklaşık 650 milyon sterline satılmıştı. 2013-16 sezonları için gelecek ay yapılacak yeni yayın sözleşmesiyle bu tutar %115 artarak 1.4 milyar sterline ulaşacak. Buna göre bu sözleşmeye bağlı olarak kulüplerin kasasına yıllık ilaveten 249 Milyon sterlin daha fazla para girmiş olacak.
Bu gelişim doğal olarak bir yandan kulüplerin UEFA'nın finansal fair play uygulamalarına uymalarında kolaylık sağlayacak olmakla birlikte, diğer taraftan kulüplerin artan gelirleri oyuncu ücret ve maaşlarında bir enflasyonist gelişime de neden olmaması için katı ve sıkı bir kontrolü de zorunlu kılmak durumunda.
Sonuç
Deloitte'un 2012 Futbol Finans Raporu'na göre, bir önceki yıla kıyasla %4 büyüyen Avrupa futbolu 2012 yılında 16.9 milyar euroluk bir gelire ulaştı. Bu gelirin yaklaşık yüzde 52'si yani 8.6 milyar euroluk kısmı 5 büyük ligden geliyor. 5 büyük lig içinde ise İngiliz Premier Lig'in bu pastadan aldığı pay %29. Yani, Premier Lig'in 5 büyük lig içinde aldığı gelirin payı %30'a ulaşıyor. Premier Lig diğer taraftan da UEFA'ya tabi 53 Avrupa Ülkesi içinde toplam gelirin %15'lik kısmını tek başına alıyor. Bu artan naklen yayın gelirleri İngiliz Premier Ligi'nin yılık gelirlerini en az 1.5 milyar euro daha artırmış olacak. Bu ekstra parasal olanak iktisadi ve mali olarak Premier lig'i rekabette daha üst sıralara taşıyacak. Bunun orta ve uzun vadede etkisi ise sportif performansa yansıyacak. Bu nedenle önümüzdeki yıllar İngilizlerin tekrar Avrupa ve dünya futboluna damga vuracağı yıllar olacak. Bu ise Avrupalı ligler arasında rekabeti daha dengesiz hale getirecek ve haksız rekabete neden olacak. Bu durum karşılığında UEFA'nın belki de futbol organizasyonlarının yapısı ve rekabeti yeniden düzenlemesi gerekecek...