Yine Anadolu iş dünyası yine 5084…

5084 sayılı Teşvik Yasasına bağlı olarak 49 il 2 adada SGK prim indiriminden 31 bin işyerinde işyerindeki işverenlerin 766 bin çalışanı için prim indiriminden faydalanıyorlardı. Bu faydalı teşvik uzatılmazsa 31 Aralık 2012'de son bulacak. Ve bu illerdeki işverenlere yıllık 17 milyar 200 milyon liralık yeni bir prim yükü gelecek. Bu da bu kentlerdeki işverenlere göre düzelen istihdam ve artan kayıt altı çalışan yerine, bozulan istihdam ve artan kayıt dışılığa yol açacaktır. Bu nedenden iş dünyası bu illerde 5084 prim indirimi uygulamasının 5 yıl daha uzatılmasını haklı olarak istiyorlar.

Eğer yeni düzenleme olmaz, 5084 ile ilgili bir uzatma sağlamazsa, 49 il ve iki adada 51 merkezde bu yasanın prim indiriminden yararlanan 31 bin işyerindeki 766 bin işçinin SGK prim indirimi son bulacak.  2013 Ocak ayından başlayarak, işçi başına işverene 200 liralık prim yükü gelecek. Bunun aylık fatura olarak işverenlere bindireceği yük aylık 1 milyar 433 milyon lira, yıllık 17 milyar 200 milyon lira olacak.

Anadolu'da son aylarda gittiğim SGK prim indiriminden yararlanan 49 ildeki işverenler, bu konunun kayıtlı istihdama girmeye, işyeri çalışan sayısını 10'a çıkarmaya, kadın işçi sayısının bu illerde 142 bin artmasına neden olduğunu belirtip benden, bu konuyu ele alıp değerlendirmemi istediler. 9 Ekim'de kaleme aldığım "5084"ün faydalı ayağının uzatılması gerekir" başlıklı yazımda 2004 yılında 36 ili kapsayan ve SSG pirim indirimi yanında yatırımlarda arsa tahsisi, vergi ve enerji indirimi içerir şekilde gündeme gelen, daha sonra il sayısının 49'a çıkarılmasının ardından 5615 sayılı yeni Teşvik Yasası ile sadece SGK prim indirimi içerir hala geldiğini ve 31 Aralık 2012'de sona erecek bu taşviğin uzatılması gerektiğini dile getirdim. Bu illere Gökçeada ve Bozcaada'nın eklendiği belirttim, O günden sonra da bu konuda birçok işadamından bu konuyla ilgili uzatılması yolunda görüşler dinledim. Son olarak da teşvikli bölgede yer alan altı il ve bir ilçenin Ticaret Sanayi Oda başkanının ortak açıklamasını aldım. Malatya başkanı Hüseyin Erkoç, Kahramanmaraş başkanı Kemal Karaküçük, Şanlıurfa başkanı Sabri Ertekin, Adıyaman başkanı Mustafa Uslu, Elazığ başkanı Ali Şekerdağ, Bingöl başkanı Kemal Bozan ve Elbistan başkanı Mustafa Paksoy'un gönderdiği "Kamuoyu duyurusunda" 5084'ün uzatılması taleplerini dile getiriyorlar. 

İşsizliğin birçok suruna neden olduğu belirtilen duyuruda, 5084 teşviğinde SGK prim indiriminin istihdam yaratmasının yanı sıra, kayıt dışılığı azaltan bir sonuca da neden olduğu ve 5 yıllık süre daha uzatılmasının büyük fayda sağlayacağı belirtiliyor. Açıklamada, " 5084 sayılı yasanın sona ermesi ile yeniden kayıt dışılık artacağından, sosyal güvenlik sisteminde de derinlemesine yeni sorunlarda beraberinde getirilmiş olacaktır. Bizler iş dünyasının temsilcileri olarak, acil bir düzenleme ile 5084 sayılı yasanın uygulama süresinin 5 yıl daha uzatılmasını talep ediyoruz" denilerek doğru bir istekte bulunuluyor, Yapılacak her objektif değerlendirme ve 5084 ile bu illerde kayıtlı istihdam artışını, yatırım artışını ve işletmelerde çalışan sayısının artışını çok net ortaya koyacaktır. Uygulamanın sona ermesinde ise bu illerde SGK yükünden kurtulmak için işten çıkarmaların, kayıt dışına kaymaların artacağı yönündeki kuşkuların da yerinde olacağını gündeme getirecektir.

5084'ün uygulandığı 51 ilde uygulama döneminde verdiği sonuçlar incelenerek bir an evvel ekonomi yönetimi tarafından ortaya konulursa görülecektir ki, bu uygulama hem istihdam da hem kayıt altında istihdamda artışa yol açmıştır. Bu da kamu yönetimine de uzatılmasının gerekliliğini ortaya koyman bir tablo ortaya çıkaracaktır.