Yılı bitirirken; Filistin için ateşkes olasılığı ve 6 Şubat depremi

Hamas kalıcı ateşkes olmadan rehine takası olmayacağını söylüyor söylemesine de; ateş hiç de duracak gibi gözükmüyor. Çünkü ABD borsası 2024 yılı ile ilgili öngörülerde, yılın boğa piyasasında olacağı yönünde tahminler veriliyor.

Yeni bir yıla girmeye günler kaldı. Ancak ırk ve dinden bağımsız olarak “insan” olan herkesin yüreğindeki kederi paylaştığım için, unutmamak ve unutturmamak adına hem ülkemizde yaşanan yüzyılın felaketini hem de Gazze’de yaşanan çocuk katliamlarının acısını yüreğimin en derinlerinde hissettiğim acıyla bir kez daha kaleme almak istedim.

Bu nedenle bu haftaki köşemde 2023’te küresel ekonominin enleri konusunda bir şeyler yazmaktansa; oldukça önemli bulduğum “Gazze katliamı”nı ve ülkemizde gerçekleşen ve yüzyılın felaketi olarak da nitelendirilen “deprem”i yazmayı doğru buldum.

Ayrıca ekonomi & finans alanında liderliği iki yıl üst üste Yunanistan’a veren The Economist’in üzerine bir şey söylemem pek de anlamlı olmazdı zira… (Yunanistan’da cari açığın GSYİH’a oranı yüzde -10,3; Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının yüzde 2,40'ına eşit bir kamu bütçe açığı da var ve ülke uzun yıllardır borç krizi içinde)

Gazze konusunda uyanış

Son haftalarda Batı basınında özellikle de NYT’de rastladığım bir düzine makale sanki artık Gazze’deki silahların susması gerektiğini haykırır gibiydi…

Önceleri, daha çok bölgeye gazetecilerin alınmaması ve Netenyahu konusunda haber yapan gazetede şimdi eleştiriler ABD’nin İsrail’e silah satışına odaklanmış durumda.

Evet doğru okuyorsunuz, gazetenin ABD’nin İsrail’e silah satışına odaklandığına şahit oldum: The New York Times'ın 21 Aralık tarihli ve yapay zekayla video analizi sonuçlarını paylaştığı makalede; İsrail’in Gazze'deki savaşın ilk altı haftasında siviller için güvenli olarak belirlediği alanlarda rutin bir şekilde en büyük ve en yıkıcı bombardımanları gerçekleştirdiği anlatılıyor.

Bu verilerin dayanağı bomba kraterlerini bulmak için Gazze’nin güneyindeki uydu görüntülerini tarayan bir yapay zekâ aracı. Bu yapay zekâ aracı ile özellikle İsrail'in güvenlik için sivillere hareket etme emri verdiği güney Gazze bölgesinde kullanılan bombalar ve yarattığı hasar tespit edilmiş.

Mühimmat uzmanları, Gazze'nin hafif kumlu topraklarında genellikle yalnızca 2 bin kiloluk bombaların bu büyüklükte kraterler oluşturduğunu belirtmiş. Bunun üzerine de muhabirler, manuel olarak inceledikleri çıktılarda 2 bin kg yani 2 tonluk kraterlere odaklanmışlar.

Sonuç: İlk altı haftada siviller için güvenli olduğu söylenen bölgede ABD tarafından temin edilen ve artık kalabalık kentlerde kullanmaktan vazgeçtiği bu tür bombalarla 2 km derinliğinde tam 208 krater açıldığı tespit edilmiş.

Dünyanın nüfus bakımından en yoğunluklu olan bu bölgesinde böylesine büyük saldırıların silah temininin ABD tarafından yapıldığının kanıtı ise şu cümleyle ifade ediliyor:

“ ABD'li yetkililer, İsrail'in Hamas'la savaşırken sivil kayıpları azaltmak için daha fazlasını yapması gerektiğini söylüyor ve Pentagon bu nedenle Gazze gibi yerlere atılacak daha küçük bombaları gönderiyor. Yine de Ekim ayından bu yana 5 binden fazla MK-84 mühimmatı (2 bin kiloluk bomba türü) gönderildi.”

Son olarak İsrail askeri sözcüsünün bombanın güney Gazze'de kullanımına ilişkin kendisine yöneltilen soruya “İsrail'in önceliğinin Hamas'ı yok etmek olduğu ve bu tür soruların daha sonraki bir aşamada ele alınacağı" yönünde cevap verdiğini aktarırsam sanırım başka söz söylemeye de gerek kalmayacaktır!

Diğer taraftan BM'ye bağlı Dünya Gıda Programı'na (WFP) göre Gazze'deki hanelerin üçte biri, bir başka deyişle kabaca 500 bin kişi "felaket koşullarla" karşı karşıya ve yaşayan 2,2 milyon kişi de akut gıda sıkıntısı çekmekte.

Nedeni ise yardım kamyonlarının sadece yüzde 10’unun bölgeye ulaşabilmiş olması. Cuma akşamı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi Gazze'ye insani yardım konusunda karar tasarısını onayladı onaylamasına da acil ateşkes çağrısı yapmaktan yine kaçındı. (Güvenlik Konseyi'nin iki daimi üyesi olan ABD ve Rusya çekimser kalırken, diğer 13 üyenin tamamı kararın lehine oy kullanmış oldu.)

Kalıcı ateşkes olur mu?

Kalıcı ateşkesi dünyanın dört bir tarafında ayaklanan halk destekliyor. Hamas da kalıcı ateşkes olmadan rehine takası olmayacağını söylüyor söylemesine de; ateş hiç de duracak gibi gözükmüyor. Çünkü ABD borsası 2024 yılı ile ilgili öngörülerde, yılın boğa piyasasında olacağı yönünde tahminler veriliyor. Ve boğa piyasası olacağına dair tahminlerin güçlü nedenlerinden biri de savunma harcamalarının piyasayı canlı tutacağı beklentisi. Hal böyle olunca bölgede ateşin kalıcı olarak kesileceği yönünde umutlarım da tükeniyor.

Ama her şeye rağmen, bölgedeki ateşi tamamen ekonomik nedenlerle durdurmak istemeyenlere rağmen, ayaklanan halka güveniyor ve sesin-tepkinin-protestoların bu savaşı-bu ateşi durdurma konusunda büyük etkisinin olacağına inanıyorum.

Deprem bir ülkenin kaderidir ama depremin verdiği hasar kader değildir

Son olarak ülkemizde gerçekleşen, oldukça geniş bir coğrafyayı etkileyen ve yüzyılın felaketi olarak nitelenen 6 Şubat depreminde yitirdiğimiz elli bir bine yakın canımızı bu satırlarda tekrar anıyorum. Ayrıca can kaybının iki katından fazla fiziksel olarak yaralanan ve maalesef sayısını tahmin edemediğimiz kadar yüreği yaralı olan insanımızın acısını derinden hissediyor ve kendilerine sabırlar diliyorum. Hissettiğim duyguyu hissettirmek ve deprem gerçeğini hep akıllarda tutmak istiyorum.

Çünkü önümüzde yerel seçimler var ve vatandaş olarak yerel seçimlere deprem ve doğal afetler hassasiyetiyle bakmanın kaderimizi değiştireceğini düşünüyorum. Çünkü önümüzde yerel seçimler var ve vatandaş olarak yerel seçimlere deprem ve doğal afetler hassasiyetiyle bakmanın kaderimizi değiştireceğini düşünüyorum.

 DÜŞÜNDÜREN SORULAR

1-Ateş düştüğü yeri yakıyor da; düştüğü yer neden hep aynı?

2-Gazze’de de kış bitecek, yeniden yaz olacak ama güneş bir daha aynı biçimde doğacak mı?

3-Bakan gözler görecek, işiten kulaklar duyacak, atan kalpler uyanacak mı?