Yıl kapanırken ihmal edilememesi gereken vergi konuları

Recep BIYIK
Recep BIYIK VERGİ PORTALI [email protected]

Taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancını fona almayı unutmayın

Taşınmaz satışından elde edilen kazançların %50’si ile iştirak hissesi satışından elde edilen kazançların %75’i belli koşullar çerçevesinde kurumlar vergisinden istisna. Yasa gereği, satıştan elde edilen kazancın istisnadan yararlanan kısmının, pasifte özel bir fon hesabına alınması, bu işlemin de beyannamenin verildiği tarihe kadar yapılması gerekiyor. Sürenin uzun olması bazen ihmali de beraberinde getiriyor ve basit bir muhasebe işlemi ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Önerim, 2019 yılı defterlerinde ilk yapılacak kayıtlardan birisi bu olmalı, istisna kazanç tutarı özel bir fon hesabına alınmalı.

Sermaye artırım işlemlerini tamamlayın

Nakit sermaye artışında faiz indirimi önemli bir teşvik. Sermaye artırımı öncesinde sermaye avansı alınması durumunda, bu tutarın faiz indiriminde dikkate alınabilmesi için, banka hesabına yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminin sonuna kadar, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil ettirilmesi gerekiyor.

Sermaye artırımında faiz indirimi bir kerelik bir işlem değil. İleriki yıllarda da indirime devam ediliyor. Dolayısıyla, varsa bu olanağın kaybedilmemesi için, 2018 yılında ödenen sermaye avanslarının sermayeye eklenmesi işlemlerinin yılsonuna kadar tamamlanmasına çalışılmalı.

Yurtdışı inşaat işlerinden sağlanan kazançlar için kayıtları unutmayın

Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar kurumlar vergisinden istisna. İstisnadan yararlanmak için, yurtdışında yapılan bu işlerden sağlanan kazançların Türkiye’ye getirilmesi zorunluluğu yok. Ancak kazancın Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi gerekiyor. Yılsonu itibariyle işlemin yapılması unutulmamalı.

Yurt dışı iştirak ve şube kazançları istisnası için transferi unutmayın

Yurt dışı iştirak ve şube kazançları, belli koşullarla kurumlar vergisinden istisna. İstisnadan yararlanmanın koşullarından birisi de kazancın kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi. Transfer edilen paranın tasarrufuyla ilgili bir sınırlama yok. Önerim, işlemi ertelemeyin, yılın başında koşulu sağlayın.

Şüpheli alacaklar için ilgili yılda karşılık ayırın, işi mahkemeye bırakmayın

Şüpheli alacak karşılığının ne zaman ayrılabileceği konusu açık değil. Gelir İdaresi alacak şüpheli hale geldiği yıl karşılık ayırabilirsiniz, sonraki yıllarda mümkün değil diyor. Son yıllarda verilen bazı yargı kararlarında, alacağın şüpheli hale geldiği yıl karşılık ayrılmadıysa, şüpheli olma durumu devam ediyorsa, sonraki yıllarda da ayrılabilir diyor. Ancak İdarenin görüşü paralelinde de eski tarihli çok sayıda karar var.

Önerim, siz bu tartışmaya mümkünse girmeyin, 2018 yılında şüpheli hale gelen alacaklarınız için bu yıl karşılık ayırın. İşi mahkemeye bırakmayın.

Amortisman ayırmaya zamanında başlayın

Amortisman süresi, varlığın aktife girdiği yıldan başlıyor. Amortisman ayırmaya başlamak için varlığın fiilen kullanılmaya başlaması gerekmiyor.

Yıl sonu itibariyle, özellikle işletmede inşa edilen veya üretilen amortismana tabi varlıkların üretim veya inşa süreci bitmişse, ilgili hesaba alınması ve amortisman uygulamasına başlanması unutulmamalı. Aksi halde bir yıllık amortisman ayırma olanağının kaybedilmesi riski doğabilir.

Amortisman ayırma hakkını kaybetmeyin

Vergi Usul Kanunu, her yılın amortismanının ancak o yıla ait değerlemede dikkate alınacağını, herhangi bir yıl amortisman ayrılmamasının veya düşük oranda ayrılmasının amortisman süresini uzatmayacağını öngörüyor. Bu düzenleme, amortisman ayrılmamışsa veya eksik ayrılmışsa, ilgili yıl beyannamesinin düzeltilemeyeceğini söylemese de, bu durum genel olarak vergi hatası olarak görülmüyor ve düzeltme yapılmıyor. Dolayısıyla ayrılmayan amortisman ancak varlık elden çıkartıldığında giderleştirilebiliyor.

Hak kaybına uğramamak için, amortismana tabi varlıkların amortismanlarının tam ve doğru olarak ayrıldığından ve giderleştirildiğinden emin olun.

Amortisman ayırma yöntemini doğru seçin

Amortisman ayırma yöntemi, bazı varlıkların amortismanı hariç, serbestçe belirlenebiliyor. Azalan bakiyeler usulünü seçenlerin, normal amortisman yöntemine geçmesi mümkün. Tersi ise mümkün değil. Dolayısıyla, yeni aktife giren varlıklar için amortisman usulünün doğru seçilmesi önemli.

Defter tasdiklerini unutmayın

Yasal defterlerin tasdiklerinin zamanında yapılması hem vergi hukuku hem de ticaret hukuku açısından önemli. Tasdik işlemlerinin yapılmaması, vergi uygulamaları açısından usulsüzlük cezaları yanında, gider ve katma değer vergisi indirimiyle ilgili riskler doğurabilir. Tasdik işlemlerinin yaptırılmaması, ticaret hukuku açısından ise idari para cezası kesilmesini gerektiren bir fiil.

Dolayısıyla, önümüzdeki yıl için kullanılacak defterlerin Aralık ayı sonuna kadar tasdik işlemlerinin yapılması unutulmamalı. Elektronik defter tutanlar için hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçiyor. Ancak bu durum sadece yevmiye defteri ve defteri kebir için söz konusu. Elektronik defter tutuyorsanız, bu iki defter dışındaki defterlerinizi, örneğin envanter defterinizi bu ayın sonuna kadar tasdik ettirmeyi unutmayın.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar