Yıl biterken manzara
ABD seçimlerinin sonuçlanmasının ardından, yeni yönetimin daha düşük vergi oranları, şirket satınalma/ birleşmeleri ve büyük teknoloji şirketlerine yönelik daha az sınırlayıcı denetim içeren yaklaşımlarının ekonomik büyümeyi güçlendireceğine dair beklentiler piyasalarda coşku yarattı.
Piyasa oyuncuları, başkanın seçim sırasında sürekli dile getirdiği ithal mallara ek gümrük tarifesi uygulaması konusunda acele etmeyebileceği, bu vaatleri karşı ülkelerle daha elverişli ticaret şartlarının müzakeresinde kullanacağı ve dolayısıyla ek tarifelerin ABD enflasyonuna ve küresel ekonomik büyümeye olası olumsuz etkilerinin sınırlanacağı düşüncesindeler. Zira başkan önceki döneminde hisse senedi endekslerinin seviyesini başarı faktörü olarak gördüğünü ilan etmişti.
Daha sıkı denetim
Başkan yardımcısının teknoloji şirketlerinin tekelci uygulamalarının daha sıkı denetlenmesine ilişkin görüşlerinin de uygulamada Başkan tarafından dengelenebileceği inancı hakim. Adalet Bakanlığı’nın Google’un bölünmesi talebi ile ilgili surecin nasıl ilerleyeceği ve Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği Kurumu’nun otonom araçların yol açtığı kazalarla ilgili yürüttüğü soruşturmanın sonuçları bu çerçeveden dikkatle izlenecek.
Tarife ve regülasyonlar konularında beklentinin aksine bir duruşun sinyali bile rüzgarı tersine çevirebilir. Tarifelerin ABD’nin yoğun ithalatçı olduğu otomobil (Almanya ve Meksika), rafine petrol ürünleri (Kanada ve Meksika), tekstil (Çin, Vietnam, Hindistan ve Bangladeş), makineler (Çin, Meksika, Japonya) ve metaller (Kanada, Çin, Meksika, Kore) üzerinden ihracatçı ekonomilerin büyümelerini olumsuz etkileyeceği açık.
Şeffaflık artırılacak
Bu arada Çin, yerel yönetimlerin ağır borç sorununu çözebilmek amacıyla, uzun zamandır beklenen 1.8 trilyon $ tutarında bir yardım paketi açıkladı. Paket kapsamında, yerel yönetimler, sahibi bulundukları finans ve yatırım şirketlerinin altyapı ve gayrimenkul yatırımlarını finanse etmek için aldıkları 14 trilyon $’lık borcun finansmanı için 3-5 yıllık tahviller ihraç edecek ve bunlar kanalıyla finans şirketlerinin borçlarını kendi bilançolarına transfer edecek. Böylece borçların faiz maliyetinin düşürülmesi, tasarruf edilen faiz ödemelerinin yeni yatırımlara aktarılması ve şeffaflığın artırılması sağlanacak.
İngiltere’de eğitim ve sağlık sistemine yapılacak yatırımların finansmanı için gelir vergisi ve sosyal sigorta prim artışları gündemdeyken, Japonya’da gelir vergisi ödemek için geçilmesi gereken matrah sınırını yükselterek kariyerlerinin başındaki gençlerin harcanabilir gelirini artırmayı hedefliyor.
Zirvenin yüzde 16 gerisinde
Almanya’da sanayi üretimi 2017 yılındaki zirvesinin yüzde 16 gerisinde. Otomotiv, kimya ve makine sektörleri, ölçek ekonomisi avantajına sahip, teknolojik seviyesini gün be gün geliştiren Çinli üreticilerin rekabet baskısı altında. Volkswagen –gecikmiş de olsa- Avrupa’daki üretim altyapısını yeniden yapılandırmaya uğraşıyor ve şirket yönetiminin tesis kapatma ve isçi çıkarma yönündeki inisiyatifleri sendikalardan tepki topluyor. Almanya başta olmak üzere Avrupa’daki sanayi üretiminin seyri, Türkiye’deki ihracatçı sanayi şirketlerinin iş hacmi için de belirleyici.
Her halükarda, yeni pazarlarda yüksek kârlılıkla yer edinebilme yetisi, Türk sanayi şirketlerinin orta ve uzun vade performansı için temel belirleyici olacak. İş geliştirme, stratejik ortaklıklar kurma ve etkili şekilde yönetebilme, tedarik zincirinde esneklik gelecek on yılın başarı çarpanları.