Yerli yatırımcı özel sektör borçlanma araçlarını sevdi
Parasını enflasyon karşısında korumak isteyenlerin özel sektör borçlanma araçlarına ilgisi sürüyor. Faizlerin artmasıyla birlikte 2022 yılında 40 bin kişi civarı olan özel sektör borçlanma araçlarındaki yerli yatırımcı sayısı, bu yılın ilk yarısında 90 bine dayandı.
Yüksek enflasyonist ortamda tasarruf sahiplerinin tek amacı birikimlerinin değerini korumak. Türkiye’de son yıllarda uygulanan para politikaları, alım güçlerinin azalmasını istemeyenler oldukça karmaşık bir sürece işaret ediyor. Yaşanan makas değişikliklerine ayak uydurmak, yatırım tercihlerini değiştirmek ve bunlara hızlıca karar vermek ekonomik birimlerin finansal okuryazarlığını yaşayarak yükseltiyor.
Enflasyonun yüksek seyrinin hakim olduğu bir ortamda düşük faiz politikasının uygulanması, bir anda tasarruf sahiplerini hisse senedine yöneltmişti. 2020 yılında 2 milyon civarında olan hisse senedi yatırımcı sayısı bir ara 8 milyonun üzerine çıktı. Son verilere göre hisse senedindeki yatırımcı sayısı 7.5 milyon civarında.
Alternatif arayanlara seçenek
Düşük faiz politikasından çıkışla para politikasındaki sıkılaştırma mevduat gibi sabit getirili enstrümanları yeniden oyunun içine soktu. Yıllık kümülatif yüzde 55-60’ı bulan getirilerden yararlanmak isteyenlerin ilgisi mevduatlar içerisinde TL olanların payını yükseltti. TL mevduat hala Türkiye’deki tasarruflardan en büyük payı alan yatırım aracı. Faizlerdeki hızlı yükseliş sadece mevduat değil tahvil piyasasına da ilgiyi yeniden canlandırdı. Hisse senedine ‘soğuk’ bakan yabancılar tahvil piyasasında alım tarafında oldukça aktif. Yerli yatırımcının radarına giren bir diğer enstrüman ise özel sektör borçlanma araçları.
1.5 yılda ikiye katlandı
Bankalar ya da diğer anonim şirketlerin çıkardığı borçlanma senetleri olarak tanımlanan özel sektör borçlanma araçlarındaki yatırımcı sayısı, 2022 yılından bu yana ikiye katlandı. 2022 yılında yurtiçinde yerleşik 40 bin 669 kişi özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yaparken bu yılın ilk yarısında söz konusu rakam 89 bin 826 bine ulaştı. Bu rakamın 87 bin 188’ini bireysel yatırımcılar oluşturdu.
Özel sektör şirketlerinin ihraç ettiği tahviller minimum bir yıl vadeli, iskontolu veya kuponlu olacak şekilde ihraç ediliyor. İskontolu tahvillerde ihracatçı yatırımcıya vade sonunda tahvilin nominal tutarını ödeniyor. Kuponlu tahvillerde ise yatırımcıya belirli vadelerde (3, 6, 12 ay) kupon getirisi sağlanırken anapara vade sonunda ödeniyor. Özel sektör tahvillerine yatırım yapanlar, Hazine’nin ihraç ettiği Devlet İç Borçlanma Senetleri’ndeki (DİBS) getirilerin üzerinde kazanç elde ediyor.
Belirlenen ek getiri oranı, halka arzdan önce yayınlanan sirkülerde ilan ediliyor. Öte yandan doğrudan özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yapmak istemeyenler, özel sektör borçlanma araçları fonları alabiliyor. Bu fonların portföyünün en az yüzde 80’ini özel sektör borçlanma araçlarından oluşuyor. Fon, ağırlıklı olarak özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yaparak özel sektör tahvil ve bono piyasasının ek getiri olanağından faydalanma imkanı sağlıyor.