Yerli taksi desteklensin…

Geçtiğimiz hafta bizzat Başbakan tarafından açıklanan ekonomi teşvik paketinin otomotiv ile ilgili maddesi dikkatimi çekti. Başbakan, taksi için kullanılan otomobillerden ÖTV alınmayacağını açıkladı. Öncelikle gazeteci ve yazar kimliğimi bir kenara bırakarak, sadece tüketici olarak değerlendirme yaparsak, herhangi bir vergiyi savunmak ve bunun kaldırılmasını savunmamak mümkün değil. 

Hele ki Türkiye gibi vergilerin yüksek değil çok yüksek olduğu bir ortamda vergi indiriminin gelmesi kadar iyi bir haber olamaz. 

Ama bu durum, yapılması planlanan indirimin, popülist bir yaklaşım olduğu gerçeğini değiştirmiyor. 

Türkiye’de faaliyet gösteren 90 bin taksinin yenilenme sürecinde ÖTV alınmayacak olmasının ekonomiye ne gibi bir katkısı olacağını ben anlamış değilim. Öncelikle bir özellikle İstanbul’da neredeyse 500 bin dolar düzeyinde satılan ve bireysel esnaftan daha çok “Plaka Baronları” tarafından kontrol edilen borsada oluşan rantın ekonomiye ne gibi bir katkısı var ki bu alanda bir teşvik veriliyor. Aksine, çerçevesi net çizilmeyen böyle bir teşviğin zarar vereceğini düşünüyorum. 

Şöyle ki piyasada yaratılacak ekstra bir otomobil talebinin, ithal araçlara yöneleceği varsayılırsa makro ekonomiye yarardan çok zarar getireceğini düşünüyorum. 

Bağlı olduğumuz uluslararası anlaşmalar gereği belirli bir tarifl e, belirli bir ülke ya da üreticiye yönelik vergi düzenlemesi yapabilmek mümkün değil. Lakin, ekonomik olarak bir teşvik sağlanacak ise ve bu teşviğin verileceği bölüm sınırlanabilir diye düşünüyorum. Normal şartlarda eğer siz 1.6 litrenin altındaki araçların arasından sadece taksi için kullanılacak araçlarda ÖTV’yi sıfırlıyorsanız, bu araçların neler olacağını da belirleyebilirsiniz. Yani kısa yoldan söylersek, madem indirim yapılıyor bunu sadece yerli araçlara yönelik yapılması gerekir. Eğer amaç ekonomiye teşvik ise bunun etki alanını genişleterek nokta atışı yapmak çok daha etkili olmaz mı? 

Hali hazırda ağırlıklı olarak yerli araçlardan oluşan bir pazarı, neden ithal ağırlıklı bir yapıya dönüştürelim ki…? 

Burada yerli ithal ayrımı yapmıyorum, çünkü ben uzun tartışmalara neden olan yerli marka dahil olmak üzere otomotiv endüstrisinde milliliğe inanmıyorum. Ancak, o ülkede imal edilen ürünlerin, ana firması neresi olursa olsun desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. 

Yaratacağı etkiler düşünülmeden verilen bu tip teşviklerin kaymağını ülke ekonomisi değil siyasiler yiyecektir. Bu atılan adım eğer samimi ve hakikaten ekonomiye katkı olsun diye hayata geçiyorsa, kapsamı tüm ticari amaçlı araçları içine alacak şekilde genişletilmeli. 

Aksi halde, maliye eliyle propaganda elçileri yaratmak dışında reel bir etkisi olmayacaktır.