Yerli otomobilden önce teknoloji
Belki sırası değil, gündemimiz bambaşka konular ile çok yoğun ve öncelikli konularımız arasında ilk onda bile yer bulmaz ancak yine de Türkiye’nin kalkınmasından en büyük itici güçlerinden biri olan yazılım sektörünü daha çok konuşmalı ve gündeme getirmeliyiz.
Tahminlere göre dünyanın IT harcaması 2014 yılında 3,8 trilyon dolar civarında olacak. 2011 yılında bu harcamanın toplamı 2,6 trilyon dolar civarında gerçekleşti. Türkiye’nin aksine bu harcamanın önemli bir kısmı yazılım ve IT servislerinden oluşuyor. Daha kesin ifade edecek olursak, 910 milyar dolarlık donanım pazarına kıyasla 1,3 trilyon dolarlık IT yazılım ve servis pazarı var. Kalan kısmını oluşturan Telekom servislerinin içerisinde de yine yazılım hizmetleri ve servisleri bulunuyor.
Dünya IT pazarının büyüklüğünü, son zamanlarda ülkemizde sıkça konuşulan otomobil pazarı ile kıyaslayalım. Verilere göre 2013 yılında toplam 83 milyon adet otomobil satılmış. Yeni bir aracın ortalama satış rakamını 40 bin dolar olarak alsanız dahi, satış hacmi 332 milyar dolar ediyor. Yani 2014 yılında beklenen yazılım ve servis hizmetlerinin dörtte birine denk geliyor. Gartner raporuna göre 2013 yılında toplam dış kaynak kullanım miktarı 83 milyar dolar civarında idi. Yani şirketler, devletler ve hatta bireyler, işlerini başka ülkelerde yaşayan kişilere ve kurumlara yaptırmak için 83 milyar dolar harcadı. Tüm diğer servis ve yazılım hizmetleri de elbette kaynağına, yani üretildiği geliştirildiği ülkeye yarar sağlamış oldu.
1994 yılından bu yana bilişim sektörüne özel olarak yazan biri olarak, bu meseleyi az konuştuğumuzu, yeterince dile getirmediğimizi düşünmüyorum. Aksine çok konuşuldu, değişik sempozyumlar, toplantılar yapıldı ve hatta teknoloji sektörünü geliştirmek, Ar-Ge’yi desteklemek için yasalar dahi çıkarıldı. Ancak sonuca bakıldığında halen yazılım ve hizmet sektöründe adımızın dahi anılmadığını görüyoruz.
Coğrafi avantajımız gereği yazılım ve hizmet sektöründe ülke olarak liderler liginde oynamamız mümkün. Ancak bu avantajımızı ilk önce temel eğitimde köklü değişiklikler yapmakla başlayarak, sonuca götürecek birbirleri ile ilişkili ve destekli değişimlerin yolunu açmamız gerekiyor. Daha da önemlisi yazılım ve teknoloji hizmetleri sektörünün gelişmesini, en az yerli otomobil üretmek kadar önemsemek ve teşvik edebilmeliyiz. Hemen değil ama belki on yıl sonra meyvelerini yemeye başlarız.