Yenilenen binamızda şimdi daha güçlüyüz!
Gazetemiz DÜNYA 32. yılını geride bırakıyor. Yeni yılla birlikte 33'üncü yaşımıza koşuyoruz. Bu süreçte pek çok şey değişti. Adresimiz de... Bazı şeyler ise hiç değişmedi... En başta da okurlarımıza olan bağlılığımız...
Çünkü biz "gazetenin asıl sahibi okurlarıdır" diyen bir ustanın öğrencileriyiz... Okurlarımız da bu süreçte hep yanımızda oldu... İnsanlar değişse de profil aynı kaldı... Dün olduğu gibi bugün de Türkiye'nin en dinamik, en girişimci kesimleri DÜNYA okurudur... Yenilenen binamızda siz okurlarımızın değişen ihtiyaçlarına uygun olarak hizmet çıtamızı daha yükseğe koymanın hazırlıkları içindeyiz...
Ekonomi ‘haber' olmadan gelişmiyor...
En eski çağlardan beri böyle bu...
Milattan önce 50'li yıllarda Roma İmparatorluğu'nda tüccarların elde etmek için yarıştığı tahıl hasadına ilişkin haberler belgeli...
Çok daha eski ve daha önemli bir kanıt Anadolu'da...
M.Ö 1950 - 1800 yıllarına tarihlenen Asurlulara ait çivi yazılı tabletler...
Ticari mektuplardı...
***
Ticari mektup ve bültenler modern gazeteciliğin de başlangıcı...
17. Yüzyıl'da İngiltere'de bazı kahvehaneler belirli türden bilgiler üzerinde uzmanlaşmıştı...
İlk gazeteler bu kahvehanelerde anlatılan gemicilik haberlerinin kağıda basılmasıyla oluştu...
Kimi basın tarihçileri ilk başlangıcı 1605 yılına, Belçika'nın Anvers kentine uzatıyor...
Kimileri Venedik'e...
***
"Gazete" kelimesine kaynaklık ettiği belirtilen "gazetta", daha İtalya'nın bir parçası olmadan çok önce, Venedik bir bağımsız cumhuriyet iken, en küçük bakır para biriminin adıymış...
Aynı zamanda tüccarlığı ile meşhur bu kent devletinin 1539'dan itibaren çıkardığı aylık haber bülteninin adı...
Tabii, Fransız sarayının 1630'larda yayınlanan yarı resmi haber bülteninin adının da "Gazette de France" olduğunu hatırlatalım...
***
Ekonomi basınının gelişmesi şüphesiz kapitalizmle başladı...
Kapitalizm, Osmanlı'ya geç geldi...
Ekonomi basını da öyle...
Fakat yine de ‘çok geç' değil...
Le Commerce de Constantinople...
Türkiye topraklarında çıkmış ilk ekonomi yayını...
Yabancılar için çıkarılmış bir ticaret gazetesi...
1851'de yayınlandı...
İskoç şapka yapımcısı James Wilson'ın The Economist'i kurmasından 8 yıl sonra...
1871'e kadar yayın hayatını sürdürdü...
***
İlk Türkçe ticaret gazetesi ise Takvim-i Ticaret... Yayın tarihi 3 Şubat 1866...
Berlin Sefiri Jean Airstarchi Bey...
Ve arkadaşları padişah izni ile yayımlamaya başlıyor...
11 maddelik şartnameye göre gazete, "ticaret, denizcilik sanayi ve şirketler konularında yayın" yapacaktır. "Politik ve dini konulara katiyyen girmeyecektir..."
***
Takvim-i Ticaret, cumartesi günleri yayınlanır. Başlıklar arasında "pamuk ziraati, zeytinciliğin geliştirilmesi, rehin sandıkları, sergi açılmasının önemi" gibi konular vardır. Dış haberlere de yer verilir: Dünyadaki denizaltı telgraf kablolamaları... Avusturya ile İngiltere arasındaki ticaret anlaşması... Yemen'deki kolera salgını...
***
5 Ocak 1884'te "Dersaadet" yayınlanır...
İstanbul Ticaret Odası'nın yayını...
İngiliz Financial Times'ın yayınlanmasından dört...
Amerikan The Wall Street Journal'den beş yıl önce...
ABD'nin ilk ticaret gazetesi ise New York'ta çıkmıştı: Journal of Commerce...
Tarih 1827'ydi...
Dersaadet, Osmanlıca'nın yanı sıra Fransızca olarak da yayınlanıyordu: Le Journal de la Chambre de Commerce de Constantinopole adıyla...
İstanbul'un yanı sıra diğer odalara ilişkin haber ve görüşleri izlemek de mümkündü. Yerli ve yabancı borsalara yönelik haberler ve diğer ekonomik konulara yer verilmişti...
***
Osmanlı'dan Türkiye Cumhuriyeti'ne basının kalbi hep İstanbul olmuştur. Ama ekonomi basınında İzmir'in ayrı bir yeri vardır...
İzmir Ticaret 1942 yılında kurulur...
Süha Sükuti Tükel tarafından...
1960'larda en parlak dönemini yaşar...
İzmir Ticaret, Türkiye'nin yayına devam eden en eski ekonomi gazetesidir. Bugün, sınırlı bir dağıtımla da olsa ikinci kuşak tarafından baba yadigarı olarak devam ettiriliyor...
***
"Ekonomi Gazetesi" adıyla ilk yayın 1944'te... Cemal Nadir Sokak'ta...
Birkaç kez milletvekilliği de yapmış olan Kastamonu eşrafından Zeki Cemal Bakiçelebi tarafından çıkarıldı...
1947'de ise Ticaret Postası çıktı...
Her iki gazete de bir süre sonra kapandı...
***
O dönemde öne çıkan bir başka yayın Türkiye İktisat Gazetesi idi...
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin yayın organıydı...
Doğrudan iş dünyasının sözcülüğünü yapıyordu...
Başyazarı Rahşan Ecevit'in babası Prof. Namık Zeki Aral'dı...
Haftalık olarak yayınlanıyordu...
İngilizce bir özet baskısı ise Türk dış ticaret temsilciliklerine dağıtılıyordu...
***
60'larda iki ekonomi yayını göze çarpıyor: Bir, Olaylarla Yenigün...
Akkan Suvar ve Engin Köklüçınar'ın 20'li yaşlardaki girişimiydi...
İki, Yeni Gazete...
1964'te yayınlandı...
Simavi Ailesi'nin Batı tipi gazete çıkarma isteğinin bir ürünüydü...
İlk grafiklere de offset olarak basılan bu gazetede rastlanıyordu...
Hürriyet'in fiyatı 25 kuruşken, Yeni Gazete'nin fiyatı 50 kuruştu...
Emil Galip Sandalcı'nın Ankara temsilcisi olduğu gazete kaliteli içeriğiyle dikkat çekiyordu...
Ancak beklenen tirajı yakalayamadı...
1971'de kapatıldı...
***
60'lı yıllar Türkiye'de ulusal gazetelerin yavaş yavaş ekonomi sayfalarıyla da tanıştıkları bir dönemdi...
Aslına bakarsanız, Habib Edip Törehan 1948'de Yeni İstanbul gazetesinde ilk ekonomi sayfasını denemişti... Ancak düzenli ilk ekonomi sayfası 1963'te yayınlanmaya başladı... Abdi İpekçi yönetimindeki Milliyet'te...
Ali Gevgilili tarafından hazırlanan iktisat ve ticaret bölümü önceleri yarım sayfaydı...
1969'da tam sayfaya dönüştü...
***
1979'da "Rapor" çıktı...
Daha doğrusu Demokrat İzmir gazetesi Rapor adıyla bir ekonomi gazetesine dönüştürüldü...
Başlangıçta Yeni Asır ve Hürriyet yüzde ellişer ortaktı gazeteye...
Sonra anlaşmazlıklar girdi araya, ayrıldılar...
Bilgin Grubu bir süre sonra gazeteyi Selahattin Beyazıt'a sattı...
Rapor, 1985 yılında kapandı...
***
1980'li yıllarla birlikte ekonomi önem kazandı...
Gazeteniz DÜNYA bu dönemde öncü oldu. 1981'de bir ekonomi yayınına dönüştü. Giderek Türkiye ekonomisi ile bütünleşti...
Bölge temsilcilikleriyle ülkenin dört bir köşesine nüfuz etti...
Sanayinin, ticaretin, girişimin hem sesi oldu hem gözcüsü...
Bağımsız yapısıyla, ulusal çapta ve etkili yayınıyla Türk iş dünyasının bir bütün olarak benimsediği gazete olarak öne çıktı...
***
Rapor kapandıktan sonra tek kalan DÜNYA'ya haftalık ekonomi gazeteleri rakip olmaya çalıştı...
Bunlardan biri "Ekonomik Bülten"di. 1985 yılında Günaydın'ın patronu Haldun Simavi tarafından yayınlanmaya başladı...
Erdoğan Arıpınar'ın önerisiyle...
Gazeteyi Can Aksın hazırlıyordu...
Beklentilerini karşılayamayan Simavi, Ekonomik Bülten'i 1988 sonbaharında Günaydın ile birlikte sattı...
***
O dönemden hafızalarda kalan bir başka haftalık ekonomi yayını Barometre'ydi...
1989'un ilk günlerinde yayın hayatına başladı...
Sabah Medya Grubu bünyesinde...
Epey bir gel-git yaşadıktan sonra 1994 yılında satıldı...
Bir süre sonra da kapandı...
***
1990'lı yıllar yeni ekonomi yayınlarını beraberinde getirdi... 1995 yılı baharında yayınlanan İktisat gibi...
24 Nisan'da yayın hayatına başlayan gazete özellikle mali piyasalara ilişkin haberleriyle ve Güven Sak, Fatih Özatay, Uğur Civelek gibi etkili yazarları ile dikkat çekti...
Bu satırların yazarının da içinde yer aldığı oluşum fazla uzun ömürlü olamadı. Sınırlı bir tiraja ulaşabilen İktisat bir yıl sonra kapandı...
***
Başlıbaşına bir ekonomi gazetesi olarak yayınlanmasa da Tayfun Devecioğlu ve Abdurrahman Yıldırım yönetimindeki ekonomi bölümüyle, 1994'ten başlayarak 1998'de Korkmaz Yiğit'e satılana
kadar bir hayli ses getiren Yeni Yüzyıl'ı bir kenara bırakırsak...
Sabah Grubu'nun ikinci günlük ekonomi gazetesi denemesi 1996 yılında oldu: Liberal Bakış...
O dönemde dünyada güçlenen neoliberal rüzgarların da etkisiyle çıkarılan gazetenin genel yayın yönetmenliğini Mustafa Mutlu üstlenmişti...
Baştan beri yaşanan düşük tiraj problemi kısa bir süre sonra gazetenin sonunu hazırladı...
***
Aynı yıl bir başka günlük ekonomi gazetesi denemesi Aydın Doğan'dan geldi: Finansal Forum...
1996'nın son günlerinde yayın hayatına başladı. Doğan Grubu bünyesinde 23 Aralık'ta yayınlanan ilk sayısı umutlu ve iddialıydı...
Pahalı promosyonlarla abone kazanmaya çalıştı...
Gökhan Çırnaz yönetimindeki mücadelesine 2004 yılında son verdi...
***
2004'te Finansal Forum, Referans adını aldı...
Gazetenin genel yayın yönetmenliğine Eyüp Can Sağlık getirildi...
DÜNYA gazetesinin misyonunu yitirdiğini düşünüyor, "Bir Anadolu ve KOBİ gazetesi olduğunu" vurguluyor, artık "Ekonomiyi küresel sermayenin bir devamı olarak görmemiz lazım" diyordu...
Referans, 16 Ekim 2010 tarihinde son sayısıyla bir gazete olarak yayın hayatından çekildi...
Yeterli tirajı olmadığı gerekçesiyle...
Yayın yönetmeni ve ekonomi yazarları Doğan Grubu'nun bir başka gazetesi Radikal'e geçti...
***
Didem Demirkent...
DÜNYA Gazetesi imtiyaz sahibi...
DÜNYA Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı..
Gazetemizin 30. yaşına girişinin anısına yayınladığımız "DÜNYA'nın Tanıklığında Türkiye Ekonomisi 1980-2010" çalışmasının önsözünde şöyle diyor: "Ekonomi yayıncılığı zor bir alandır. Çünkü hem gazeteci olacaksınız, hem ekonomiden anlayacaksınız, hem de tarafsız kalacaksınız. Bir araya getirmek kolay değildir. Ortak hedefler ancak ortak değerler yaratılarak yakalanıyor. Bizim şansımız ve başarımız bağımsız ve inanmış bir kadroyla sorunlarımızı göğüsleyebilmemizdir..."
***
Dr. Murat Yalçıntaş...
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı...
Bu yazıda epey faydalandığım, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti yayını "Ekonomi Basın Tarihi" çalışmasının önsözünde şunları söylüyor: Ekonomik gelişmeleri hızlandıran ekonomi medyasıdır (...) Ekonomi gazeteciliği yapanlar, ekonomi dünyasındaki tüm gelişmeleri kamuoyuna yansıtırken, aslında çok da fark etmediğimiz önemli bir görevi yerine getiriyorlar. İletişimi, ortak aklın oluşmasını, insanlık bilgi ve birikiminin çoğalmasını sağlıyorlar..."
***
Nezih Demirkent...
Gazetemizin kurucusu...
Türk basınının duayeni... Diyor ki:
"Gazeteler ülkelerinin aynasıdır..."
Bu ekonomi gazeteleri için iki kat geçerli... Ve ekliyor: "İlk gazeteyi çıkaranlar deniz yoluyla gelen navlunları duyuruyordu. Son gazeteler ise mutlaka yineekonomiden söz eden yayınlar olacaktır. Çünkü insanoğlu artık günübirlik kararlar yerine sistemli ve sürekli kararlarla başarıya ulaşabileceğini görmektedir..."
***
Bir ülkenin gelişmesinde ekonomi basının önemi yadsınamaz...
İyi gazetecilik yapılan bir ekonomi gazetesinden ülkeyi en doğru şekilde izleyebilirsiniz...
32 yıl sonra bugün daha bir güvenle söyleyebiliyoruz ki, DÜNYA iyi ve doğru gazetecilik yapılan, Türkiye'nin tek ve bağımsız ekonomi gazetesidir...
Şimdi DÜNYA gazetesinin merkezi Bağcılar'daki Globus Basınevi'ne taşınıyor...
Bir anlamda, Türkiye ekonomisinin nabzı artık bu adreste tutulacak...
***
Ben gazetemizin tüm adreslerinde görev yaptım...
Haber yazmak için daktilo bir yana oturacak sandalyenin bile sınırlı olduğu...
Baskı makinelerinin gerektiğinde çekiçle yeniden çalışmaya ‘ikna' edildiği... Cağloğlu Narlıbahçe Sokak'taki ilk binamızda da...
1993'te taşınıldıktan sonra sınırlı imkanlar nedeniyle kat kat bitirilen Bağcılar 100. Yıl Mahallesi'ndeki kadim binasında da...
Anadolu'ya geçtiğimiz Kavacık, Balamir Sokak'ta bize 5 yıl yuva olan binamızda...
***
Bundan böyle Türkiye'nin dört bir yanındaki kalp atışlarını yenilenen Globus DÜNYA Basınevi'nde izleyeceğiz...
Gazetecilik becerilerimizi çok daha iyi sergileyebileceğimiz bir ortamda...
Dünya hızla değişirken...
Yeni güçler sahneye çıkarken...
Okurlarımızın yeni ihtiyaçları şekillenirken...
Bizim de yeniliklerimiz sürecek...
İzin verirseniz onları da önümüzdeki yazılarda sizinle paylaşalım...
Hep birlikte nice yıllara...