Yeniden dengelenmede kısa bir mola
TÜİK’in açıkladığı Ekim ayı dış ticaret verilerine göre ihracat yıllık bazda %8,2 azalarak 12,1 milyar dolar, ithalat ise yıllık bazda %3,7 artarak 19,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece aylık dış ticaret açığı 7,4 milyar dolar ile geçen senenin %32 üzerinde geldi.
Dış ticaret açığındaki artışta altın ithalatındaki artış etkili oldu. Geçtiğimiz sene net ihracat ile dış ticaret açığını azaltıcı etki yapan altın ticareti bu sene net ithalata dönerek açığın büyümesine neden oldu.
Ama asıl rahatsız edici olan altın hariç dış ticaret açığının içinde bulunduğumuz olumlu konjonktüre rağmen azalmaması. Son aylarda dış ticaret açığının azalmasına katkı yapması beklenen üç temel gelişme yaşandı: 1. Avrupa ekonomisindeki canlanma işaretleri 2. FED’in varlık alımlarını azaltacağı endişesiyle yaşanan parasal sıkılaşma 3. Merkez Bankası’nın para politikasını sıkılaştırması.
Buna rağmen dış ticaret cephesinde sadece sınırlı bir düzeltme yaşanı-yor. Euro bölgesi PMI verilerindeki güçlenmeye rağmen Avrupa’ya ihracatımız Ekim ayında yatay seyretti. Türk lirasında yaşanan değer kaybına ve faizlerdeki artışa rağmen tüketim malı ithalatındaki hızlı artış devam ediyor. Çin’den yapılan ithalat engellenemez bir şekilde artarak toplam dış açığımızın beşte birini oluşturuyor. Söz konusu konjonktür BDDK tarafından geçen hafta açıklanan makro ihtiyati tedbirlerin önemini daha da artırıyor. Ekonomi yönetimi kredi kartı harcamalarında ve tüketici kredilerinde vadeleri kısaltan ve teminat oranlarını artıran yeni tedbirler ile borca dayalı tüketimi kısıtlayarak ekonomideki dış ticaret lehine dengelenmemeyi hızlandırmayı amaçlıyor.
BDDK tarafından alınan önlemleri önemsiyor ve destekliyoruz. Temkinli para politikası duruşunun, zayıf seyreden sermaye akımlarının ve alınmakta olan makro-ihtiyati önlemlerin önümüz-deki aylarda finansal koşullarda önemli bir sıkılaşma sağlamasını bekliyoruz. Söz konusu sıkılaşma tüke-tici kredilerinin büyüme hızının sürdürülebilir seviyelere indirilmesinde önemli katkı sağlayacak, altın-hariç cari açıktaki iyileşmeyi destekleyecektir. Bu nedenle Ekim ayı dış ticaret dengesindeki bozulmaya rağmen 2014 için eskisine göre daha iyimseriz.