Yeni yatırım teşvik düzenleme ve açıklamaları

7 Ağustos 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan iki Cumhurbaşkanı Kararıyla, Yatırımlarda Devlet Yardımları mevzuatında önemli değişiklikler yapıldı. Bu Kararlarda özellikle “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” başlığı altında, bakanlıkça yayımlanacak öncelikli ürün listesindeki ürünlerin üretimine yönelik yatırım projelerinin stratejik yatırım olarak kabul edilmesine ve bu program kapsamında teşvik edilmesine ilişkin düzenleme dikkat çekiyor.
Öte yandan indirimli kurumlar vergisi oranı uygulamasına ilişkin yeni özelgeler var.
Hem yukarıda bahsedilen Kararlarda yer alan dikkat çekici konuları hem de Gelir İdaresi’nin yeni açıklamalarını aşağıda özetledim.

- Büyük ölçekli yatırımlar mevzuattan çıktı

Bölgesel teşviklere göre daha avantajlı teşviklerin verildiği büyük ölçekli yatırım kategorisi mevzuattan çıkartıldı.

Öncelikli yatırım konularının ve proje bazlı desteklenen yatırımların sayıca artması ve bu yatırımlara sağlanan avantajların çoğu zaman büyük yatırımlara sağlanan avantajlardan daha fazla olması nedeniyle zaten önemini kaybetmişti. Zannediyorum bu gerekçeyle büyük yatırımlar kategorisi teşvik mevzuatından çıkartıldı.

- Öncelikli ürün listesinde yer alan yatırımlara yeni destek programı

Cumhurbaşkanı Kararlarıyla yapılan en önemli düzenleme, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında, Öncelikli Ürün Listesi’yle belirlenen ürünlerin üretimine ilişkin olan ve istenen kriterleri sağlayan yatırım projelerinden uygun görülenlerin, stratejik yatırım olarak desteklenmesine ilişkin düzenleme.

Öncelikli Ürün Listesi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından dış ticaret verileri, talep gelişimi, rekabet yoğunluğu gibi çeşitli kriterler dikkate alınarak belirlenecek, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerde ürünlerin ve bu sektörlerin gelişimi için kritik ürünlerin yer aldığı listedir.
Bakanlıkça hazırlanan, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Uygulama Esasları Tebliği ve Öncelikli Ürün Listesi Tebliği 18 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Öncelikli Ürün Listesi Tebliği ekinde ayrıca makine sektörüne ilişkin öncelikli ürünler listesi yayımlandı.

- Otomobil üretimine yönelik yatırımlarda gümrük vergisi muafiyetinde değişiklik

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın 9. maddesinde, otomobil üretimine yönelik yatırımlar için gümrük vergisi muafiyeti düzenlemesi var.

Düzenleme kapsamında, otomobil üretimine yönelik olarak asgari yüz bin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüz bin adet/yıl artırılması halinde, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yirmisinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla gümrük vergisine tabi olmaksızın yatırımcılara otomobil ithaline izin verilebiliyor.

Değişiklik öncesinde gümrüksüz ithal edilecek otomobillerin A, B ve C segmentlerinden otomobil olması gerekirken, yapılan değişiklikle, motor silindir hacmi 2.500 cm3'e kadar olan otomobil ithaline izin verilmesi öngörülmüş. Dolayısıyla gümrük vergisi muafiyetinin kapsamı genişletilmiş gözükmektedir.

- Hazır giyim sektöründe makine ve teçhizat taşınma desteği

1402 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla yapılan düzenlemeyle, 1. ve 2. bölgelerde hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunan işletmelere ait makine ve teçhizatın, 2020 yılı sonuna kadar kararda belirtilen illere taşınması suretiyle yapılan yatırımlar için taşınma desteği getirildi.

Düzenleme çerçevesinde, asgari yüz kişi istihdam sağlanması koşuluyla, sigorta primi işveren hissesi desteği, sigorta primi ve gelir vergisi stopajı desteğinden Kararda belirtilen sürelerde yararlanması mümkün.

- Avans ödemesinin yatırım harcaması sayılıp sayılmaması

İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında, avans ödemesinin yatırım harcaması sayılıp sayılmayacağı tartışmalı bir konu. Bu tartışmaya kısmen Yatırımlarda Devlet Yardımları mevzuatında geçmişte yer alan düzenlemeler de neden oldu.
Konuya ilişkin verilen 19.07.2019 tarih ve 14080 sayılı özelgede Gelir İdaresi konuya ilişkin görüşünü açıkladı. Özelgede, yatırım teşvik belgesine istinaden yurt dışından temin edilecek makine ve teçhizatlar için akreditif açılarak yapılan avans ödemelerinin, indirimli kurumlar vergisi uygulaması açısından yatırım harcaması olarak dikkate alınamayacağı belirtiliyor.
Özelgede, bu harcamaların söz konusu makine ve teçhizatın şirkete teslim edildiği dönemde gerçekleştirilen yatırım harcaması olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş.

- Teşvik belgesinin revize edilerek kapatılması durumunda indirimli kurumlar vergisi teşvikinin hangi tutarlar üzerinden hesaplanacağı

Gelir İdaresinin 12.07.2019 tarih ve 8161 sayılı özelgesi, teşvik belgesinin revize edilerek kapatıldığı durumda, indirimli kurumlar vergisinden yararlanırken, yatırım harcaması ve yatırıma katkı oranının ne olacağına ilişkin.

Özelgeye konu olayda teşvik belgesinde harcama tutarı artırılırken yatırıma katkı oranı düşürülmüş ve belge revize edilerek kapatılmış.

Özelgede, tamamlama vizesi yapılmış olan yatırım teşvik belgesinde yer alan toplam yatırım tutarı ve yatırıma katkı oranının dikkate alınması gerektiği belirtilmiş.

- Teşvik nelgesi alınmadan imzalanan sözleşme için damga vergisi istisnası

Gelir İdaresi’nce verilen 04.03.2019 tarih ve 72338 sayılı özelgede, Yatırım Teşvik Belgesi’nin sözleşme imzalandıktan sonra alınması durumunda, sözleşme için damga vergisi istisnasından yararlanılmasının mümkün olmadığı açıklanmış.