Yeni Petrol Kanunu neler getirecek?

Mehmet KARA
Mehmet KARA ENERJİ GÜNDEMİ [email protected]

 

 

 
Baştan söyleyelim, başlıktaki soruya konunun bütün yönlerini ele alarak bir çırpıda cevap vermek zor. Yine de işin önemli gördüğümüz bir iki boyutunu aklımız erdiğince aktarmaya çalışalım... 
 
Yeni Türk Petrol Kanunu Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) gündeminde. 2007 yılında çıkarılan Kanun, dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından 4 maddesi veto edilerek Meclis'e iade edilmişti. Daha sonra üzerinde bir çalışma yürütülemediği için söz konusu Kanun, kadük oldu. Bu yüzden 1954 yılında çıkarılan Türk Petrol Kanunu bugüne kadar yürürlükte kaldı. 
 
Bugün Meclis'in gündemindeki yeni tasarı ise ne Cumhurbaşkanı'nın veto ettiği maddeleri içeriyor ne de eski Kanun'a benziyor. 
 
İşin uzmanlarına göre yeni Kanun Tasarısı, gerçekten yeni. Yani, yürürlükteki Petrol Kanunu yüzünden Türkiye'nin dünyanın en eski petrol arama ve üretim mevzuatına sahip olduğu yönündeki eleştirilerin sonu yakın. 
 
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, enerji fakiri olarak görülen Türkiye'nin bu fakirlikten çıkması için gereken adımların bu tasarının kanunlaşması ile atılmış olacağını ifade ediyor.
 
Bakan Taner Yıldız konuya ilişkin açıklamalarında petrol ve doğalgazda arama ve üretim faaliyetlerine daha fazla oyuncunun katılmasını hedeflediklerinin altını hep çiziyor. 
 
Bakan ayrıca, pekçok sektörde olduğu gibi bu sektörde de rant peşinde koşanların değil, gerçekten yatırıma ve üretime odaklananların önünün açılacağını söylüyor. 
 
Zaten Bakanlığın bu konuda son zamanlardaki bazı tasarruflarında bu anlayışın izlerini görmek mümkün. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, kimi petrol ve gaz arama lisansı taleplerine şartlı onay vererek söz konusu yaklaşımın uygulamadaki örneklerini ortaya koyuyor...
 
Genel Müdürlük, arama ruhsatı alıp, sonra bu ruhsatın ticaretiyle uğraşılmasının önüne geçmek amacıyla kimi ruhsat taleplerine "bir yıl içinde kuyu açma şartı" ile onay veriyor... 
 
İdari düzeydeki bu yaklaşımın, yasal bir çerçeveye büründürülerek, önümüzdeki dönemde esas haline getirilmesi de yeni Petrol Kanunu Tasarısı`nın Meclis'ten geçmesiyle sağlanacak... 
 
Bu açıdan bakıldığında Yeni Petrol Kanunu Tasarısı, yine Meclis gündemindeki Elektrik Piyasası Kanunu'nun mantığıyla örtüşen bir anlayışla hazırlanmış durumda. Tasarı'ya göre elektrik piyasasında lisans sahiplerinin yatırımı bir an önce sonuçlandırmasını, aksi takdirde hem teminatlarının yanması hem de lisansın iptal edilmesi gibi şartlar söz konusu... 
Yani devlet hem elektrikte hem de petrol ve doğalgazda bir yandan ciddi yatırımcıların önünü açarken bir yandan da daha fazla yatırımcı çekmeye odaklanmış görünüyor. Bunun işareti ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın da ifade ettiği gibi, özellikle derindeniz aramalarındaki sahaları daraltması. Böylece daha fazla yatırımcıya arama faaliyetlerinde bulunma imkanı tanınmış olacak. 
 
Karadaki aramalarda da petrol sahalarında TPAO'ya getirilen ruhsat sayısı sınırlaması kalkacak. Busayede devlet eliyle yapılacak arama faaliyetlerinin de kolaylaştırılması hedefleniyor. 
 
Bu çerçevede yeni tasarının, sektördeki pek çok beklentiyi karşılayacağını, sektörde yeni bir denge oluşturacağını söylemek mümkün. 
 
Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar