Yeni model neden desteklenmeli?

Detaylara takılıp kalanlar, aslında son de­rece basit ve sade olan yeni destekleme modelini, karmaşık ve anlaşılmaz hale getiri­yor. Tüm mesele, tek tek ağaçlarla ilgilenmek yerine, daha geriye çekilip ormanın bütününe odaklanmak…

Vana metaforu

Bu defa sistemi “vana metaforu” üzerinden anlatmayı deneyeceğim. Kapalı sistem bir bo­ru ile tarla başına gelen suyun, tek bir vana üze­rinden, ihtiyaç duyulan miktarda tarlaya akta­rıldığını düşünün. Tarlanın istenilen bölüm­lerine istenilen miktarda suyun transferine imkân tanıyan ikincil borular ve bunların da vanaları olsun.

Sistem, ana borudan suyun alınması ve ikin­cil borular üzerinden dağıtımının yapılması şeklinde özetlenebilir.

İşte yeni sistemde, ana borudan aktarılacak su miktarını katsayı değeri (244 TL) olarak düşünebiliriz. Bunun hangi boru vasıtasıyla ne miktarda aktarılacağı ise ikincil borularda­ki vanalardır ki buna da katsayılar diyebiliriz. Katsayılar üzerinden ikincil vanalardaki ayar­lamalar gibi istenildiği kadar kısılabilir veya açılabilir.

Ana vana ile tarıma sağlanacak toplam des­tek miktarı artırılabilir veya azaltılabilir. İkin­cil vanalar vasıtası ile de istenilen öncelikli, stratejik vb. ürünlere, alanlara veya araçlara transferler yapılabilir.

Özetle, üretim sezonu öncesinde katsayı de­ğerini ve katsayıları belirleyerek tüm sistemi yönetebilmek ve değişik senaryoları çalışabil­mek mümkün hale gelmiştir.

Teknik detaylardan çok modelin felsefesi anlatılmalı

5-7 Eylül’de Selçuk Üniversitesi’nde 8.Ulus­lararası Kırsal Turizm ve Kalkınma konferansı yapıldı. 14 ülkeden 74 bildiri sunuldu.

Davetli konuşmacı olarak üretim planlama­sını ve yeni destekleme modelini sunma fırsa­tı buldum. Konuşmamda, modelin daha çok fel­sefesi, gerekliliği ve yapıtaşları üzerinde dur­maya çalıştım.

Gelen sorular ve katkılar, akademik camia­nın bir anlamda nabzını tutmak anlamına ge­liyordu. Geri beslemelerin özetinin özeti; mo­delin akademik çevrelerde dahi yeterince bi­linmediği ve kafaların oldukça karışık olduğu şeklinde. Katılımcılar, eğer model anlattığımız gibiyse oldukça iyi olduğunun hakkını teslim ediyorlardı.

Soruların çokluğu bu konuya olan açlığı ve ilgiyi gösteriyordu. Ayrıca bu kadar iyi bir modeli anlatmak için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tüm birimleri seferber olmalıy­dı. Gelinen nokta, yeni sistemin çok iyi olduğu ancak yeterince anlatılamadığı ve çok fazla de­zenformasyona maruz kaldığı yönündeydi. An­cak bizim de ödevimizi yapmadığımız, konuyu birincil kaynaklardan takip etmediğimiz de bir gerçekti.

Tüm bunlar, salondan edindiğim izlenimler. Şimdi kendi çıkarımlarımı ve önerilerimi yap­mak istiyorum.

Tohum toprakla buluştu

Planlı üretim ve yeni destekleme modeli, iki yıl süren bir emeğin ürünü. Benzetmek ge­rekirse, şimdiye kadar tarla hazırlandı, iyi bir tohum geliştirildi ve nihayet 29 Ağustos’ta ya­yımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ekimi yapıldı. Bundan sonrası iyi bir bakım (mode­lin iyi anlatılması), yeterli sulama (üreticinin sürekli yanında olmak), hastalık ve zararlılar­la gerektiği kadar mücadele (kasıtlı eleştirilere fazla takılmamak) ve nihayet verimli bir hasat dönemi (sistemin etki değerlendirmesinin ya­pılması). Sonuçta ne ekerseniz onu biçersiniz, değil mi?

Bu toplantıyla aynı saatlerde Sayın Baka­nımız da basını bilgilendirme toplantısı yapı­yordu. Aslında birkaç gündür, özellikle Bakan­lık üst yönetiminin, iller düzeyinde, bu konuda toplantılar yapmaya başladığını da görüyoruz.

Ancak sadece Bakanlık değil, başta akade­mik dünya olmak üzere tüm paydaşların konu­yu çalışmaları, anlamaları ve anlatmaları gere­kiyor. Anlatıldıkça, karmaşık gibi görünen yeni sistemin ne kadar sade, esnek ve etkili olduğu anlaşılabiliyor.

Bu süreçte en büyük sıkıntının sosyal medya platformlarında yaşanacağı aşikâr. Bu konuda Bakanlık, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkan­lığı ile koordineli çalışarak zararı en aza indir­meli.