Yeni GSYıH rakamları
KÜRESEL BAKIŞ / Murat Yülek [email protected] Yöntem ya da kapsam değişimleri sebebiyle GSYİH revizyonlarına hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ekonomilerde rastlanıyor. Türkiye'nin yeni 2007 bazlı GSYİH serisi geçen cumartesi günü açıklandı. Bu seri Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan itibaren oluşturulan dördüncü seri oldu. TÜİK 1948 yılından sonra hemen hemen yirmi yılda bir (1968, 1987, 2007) seri değişikliği yaptı. Güncellenmiş milli hesaplara göre 2006 yılı cari GSYİH'sı 758.4 milyar YTL veya eşdeğer olarak 526.4 milyar dolar oldu. Bu ay içinde açıklanacak 2007 GSYİH'sı da bizim hesaplarımıza göre 864 milyar YTL (659 milyar dolar) civarında olacak. Yeni milli hesaplar sistemi 2006 yılı için cari GSYİH'yı yüzde 31.6 yükseltti. 1999-2006 arası ortalama değişim değişim de yine yüzde 31.6 oldu. Ortalama reel büyüme bu dönemde eski seriye göre yüzde 5.0 iken yeni seriye göre yüzde 5.2'ye yükseldi. Yıllık büyüme rakamları ise bazı yıllarda önemli farklılıklar arzediyor. Bunlar içinde bizim açımızdan en önemlisi 2007 yılını ilgilendiriyor. Eski seriye göre yılın ilk 9 ayındaki büyüme yüzde 3.7 iken yeni seride bu büyüme yüzde 5 olarak açıklandı. Bu, eski seriye göre yüzde 4 civarında kalacak olan büyüme oranının yeni seriye göre en yüzde 5'lerin üzerine çıkması manasına geliyor. GSYİH'da yüzde 31'lik bir nominal artış ilk çok yüksek olduğu düşünülebilir. Hatta değişim oranı olarak Türkiye'deki revizyon dünyada yakın zamanda yapılan muhtemelen en büyük revizyon. Örneğin 2006 başında resmi olarak açıklanan Çin'in yeni GSYİH serilerinde yüzde 17'lik (2004 GSYİH'sında) bir artış olmuştu. Ancak 277 milyar dolara tekabul eden, yani neredeyse Türkiye'nin yeni seriye göre 2003 yılındaki toplam GSYİH'sı kadar olan bu artış sonrasında Çin 2006 yılında İngiltere ve Fransa'yı geçerek dünyanın en büyük dördüncü ekonomisi oldu. 2008 yılı sonuda ise Almanya'yı geçerek üçüncü büyük ülke haline gelmesi muhtemel. Yeni GSYİH rakamları bence Türk ekonomisinin realitesini daha iyi yansıtıyor. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri yakından tanımasa da en azından bu ülkelere seyahat eden meraklı bir iktisatçı bile Türkiye'nin eski GSYİH rakamlarının Türkiye'nin nisbi durumunu doğru yansıtmadığını fark edebilirdi. Bulgaristan ve Romanya'nın 6.000 dolar civarında, Yunanistan'ın ise neredeyse 30.000 civarında kişi başına GSYİH rakamlarına sahip olduğunu düşünürsek kişi başına 7.500 dolarlık Türkiye GSYİH'sının "abartılı" bir rakam olmadığı bellidir. Bu rakamın, ekonomik gerçekliğin daha altında olması da muhtemeldir.