Yeni Ekonomik Programdan vergi notları

2019-2021 dönemini kapsayan Yeni Ekonomik Program (YEP) 20 Eylül 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. İlgilenenler için, işte programda yer alan vergi konularının kısa bir özeti.

Vergide temel kanunların yeniden yazılması 2022 sonrasında

29 Ağustos tarihinde bu köşede yayımlanan makalede, Hazine ve Maliye Bakanı tarafından 10 Ağustos tarihinde “Yeni Ekonomi Yaklaşımı” başlığı altında yapılan açıklamalardan hareketle, yakın süreçte kapsamlı vergi konularının gündemde olmayacağının anlaşıldığını yazmıştım. Bakanın açıklamalarıyla Orta Vadeli Program paralel içerikte.

Programda Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’nun yeniden yazımına ilişkin bir eylem yok. Zaten Hazine ve Maliye Bakanı'nın 10 Ağustos tarihli açıklamalarından, bu çalışmaların 2022-2023 dönemini kapsayan süreçte yapılacağını söylemişti. Program da bunu teyit etti.

İndirim, istisna ve muafiyetlerin azaltılması

YEP'te, etkinliği olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kademeli olarak kaldırılması ve vergi mevzuatının sadeleştirilmesi hedefi yer alıyor. Programda hangi istisna ve muaflıkların kaldırılacağına ilişkin bir belirleme yok. Muhtemelen vergi kanunlarında yer alan istisna ve muaflıklar listelenip bir analizleri yapılacak ve bir kısmının kaldırılması gündeme gelecektir.

Vergi aflarına bir süreliğine son

Aslında programda tam olarak bu ifade yok. “Vergi, prim ve diğer kamu alacaklarına ilişkin yapılandırmaya gidilmeyecektir” deniyor. Programın 2019-2021 dönemini kapsadığını düşünürsek, 2022 veya Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılı olan 2023 yılında af olmayacağı anlamına gelmiyor bu ifade.

İnteraktif vergi dairesi üzerinden mükellef hizmetleri

Programda, uygulamaya geçirilen İnteraktif Vergi Dairesi projesi ile tüm hizmetlerin elektronik ortamda sunulması ve küçük ölçekli mükelleflerin vergi kayıtlarını elektronik ortamda tutması ile vergiye gönüllü uyumun artırılacağı ifade edilmiş.

Cumhurbaşkanımız tarafından 3 Ağustos tarihinde açıklanan “100 Günlük İcraat Programı’nda da İnteraktif Vergi Dairesi kapsamına 10 yeni hizmetin alınacağı, 35 farklı mükellef hizmeti sunulan interaktif vergi dairesi kapsamında sunulan hizmetlerin biraz daha çeşitlendirileceği belirtilmişti.

Bu açıklamalardan, kısa sürede İnteraktif Vergi Dairesi projesi kapsamında verilen hizmetlerde önemli bir iyileştirme yapılacağı, önümüzdeki üç yıllık süreçte de bu hizmetlerin geliştirileceği anlaşılıyor.

Özel tüketim vergisi kapsamının yeniden belirlenmesi

Programda, lüks ve/veya ithal yoğunluğu yüksek ürünler listesinin güncellenerek vergi düzenlemesi yapılması hedefi yer alıyor.

Bu ifadeden, özel tüketim vergisine tabi mallar listesinin yenileneceği, bazı malların vergi kapsamına alınacağı anlaşılıyor. Bir süredir, bazı malların listeden çıkartılması talepleri tartışılıyor. Her ne kadar programda yer alan ifadeden listenin genişletilmesi anlamı çıkıyorsa da, sınırlı da olsa, bazı malların listeden çıkartılması sürpriz olmaz.

Diğer hedefler

Yukarıda özetlediğim konular dışında Programda şu hedefler de yer alıyor.
- Tapu harçları ve emlak vergilerinin gerçek değerler üzerinden alınmasını sağlayacak şekilde gayrimenkul vergilendirme sisteminin yeniden düzenlenmesi.
- Vergi Veri Analiz Merkezi kurulması ile tahsilatta etkinliğin artırılması ve kayıt dışılığın azaltılması.
- İhracat teşvik sisteminin daha verimli ve etkin olarak yeniden yapılandırılması.
- Kayıtlı istihdamın teşvikine yönelik olarak risk odaklı denetim faaliyetlerinin yaygınlaştırılması.
- İstihdam teşviklerinin etki analizinin yapılarak, teşviklerin ihtiyaçlara göre yeniden tasarlanması.

Sonuç olarak

Önümüzdeki üç yıllık süreçte vergi mevzuatında değişiklikler yerine uygulamaya odaklanılacağını söylemek mümkün. Hem son yıllarda yapılan çok sayıda düzenlemenin iyi uygulamasına odaklanmak, hem de kapsamlı düzenlemeler için yeterli zaman ayırarak gerekli hazırlıkları yapmak bence de son derece yerinde.