Yeni damga vergisi düzenlemeleri

6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la vergi kanunlarında önemli değişiklikler yapılmıştır. 6728 sayılı Kanun’la Damga Vergisi Kanunu’nda yapılan da değişikliklerin yatırım ortamının iyileştirilmesinde önemli etkileri olacaktır. Damga Vergisi Kanunu’ndaki değişikliklerle ilgili olarak Maliye Bakanlığı’nca 29.09 2016 Tarihli Resmi Gazete’de 60 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği yayımlanmıştır.

Bu gün yazımızda Damga Vergisi ile ilgili başlıca değişiklikler üzerinde duracağız.

Damga nergisinde nüsha sayısı ve vergi

Değişiklik öncesinde bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette damga vergisine tabi idi. 6728 sayılı Kanun’la yapılan değişiklik sonrasında, bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtlardan maktu vergiye tabi olanların (eskiden olduğu gibi) her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece tek nüsha vergiye tabi tutulacaktır. Poliçe ve emre yazılı senetlerin ise yalnız tedavüle çıkarılan vergiye tabi tutulacaktır.

Bir kağıtta birden fazla işlem bulunması

Damga Vergisi Kanunu’nun 6’ncı maddesi hükmüne göre, bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınır.

Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır. Ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın akit ve işlemi de ayrıca vergiye tabidir.

6728 sayılı Kanun’la eklenen cümle kefalet ve garantilerle ilgili sınırlama getirmiştir. Buna göre ’’bir kağıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması halinde ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnız birinden damga vergisi alınır.

Sözleşmelerde yer alan pey akçesi, cayma tazminatı ve vergileme

6728 Sayılı Kanun’la yapılan düzenleme ile sözleşmelerde yer alan pey akçesi, cayma tazminatı ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden( başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça) damga vergisi alınmayacaktır.

Damga vergisinde yeni sözleşmeler

Kanuna ekli (I) Sayılı Tablo’nun I-Akitlerle ilgili kağıtlar başlıklı bölümünün “A” Belli parayı ihtiva eden kağıtlar başlıklı fıkrasına 7-13.bentler eklenmiştir. Bu bentlerle damga vergisine tabi olacak yeni sözleşme türleri eklenmiştir. Taksitle satış sözleşmeleri ,ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, paket tur sözleşmeleri, toptan elektrik satış sözleşmeleri örnek olarak belirtilebilir.

Damga vergisinde iadesi imkanı

(1) No.lu Tablonun II. Kararlar ve mazbatalar’’ başlıklı bölümün 2 numaralı fıkrasına eklenen aşağıdaki parantez içi hükmü ile genelde iadesi mümkün olmayan damga vergisinin belirtilen şartlarla iadesi imkanı getirilmiştir. Söz konusu parantez hükmü şöyledir.

“(4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi red ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi red ve iade olunmaz.’’

Azami tutardan vergi alınması uygulamasında istisnalar

Bilindiği gibi kanunun 14/1’inci maddesinde damga vergisinin bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya miktarda alınacağını öngörmektedir. Aynı maddede düzenlenen kağıtlardan alınacak damga vergisinin belirlenmiş azami tutarı aşamayacağı da hükme bağlanmıştır.. Bu azami had her yıl için yeniden belirlenmekte olup 2016 yılı için 1.797.117.30 TL’dir.

Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Kanunun bu hükmüne 6728 sayılı Kanun’la “Birinci fıkraya göre azami tutardan vergi alınan mukavelenamelerin, diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelinin artması durumunda artan bedele ilişkin bu hüküm uygulanmaz; bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır.”hükmü getirilmiştir. Bu suretle bu sözleşmelerde sadece bedel artışı söz konusu olduğunda damga vergisi alınmayacaktır.

Düzeltme beyannamelerinden damga vergisi alınmaması

6728 sayılı Kanun’la kanuna ekli (1) sayılı tabloda yapılan değişikliğe göre, beyanname verme süresi içinde düzeltme amacıyla verilen beyannamelerden damga vergisi alınmayacaktır.

İstisnalarla ilgili düzenlemeler

Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda vergiye tabi kağıtlar düzenlenmiştir. Ekli (2) sayılı tabloda ise damga vergisinden istisna edilen kağıtlar düzenlenmiştir. Bu kağıtlar tabloda beş ana grupta toplanmıştır. Bunlar;

I- Resmi işlerle ilgili kağıtlar

II- Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar

III- İşçiler, çiftçiler ve göçmenlerle ilgili kağıtlar

IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar.

V- Kurumlarla ilgili kağıtlar.

6728 Sayılı Kanun’la (2) sayılı tabloda yapılan değişikliklerin büyük bir kısmı ticari ve medeni işlerle ilgilidir. Yenilik ve değişikliklerin önemli bir kısmı yatırım ortamının iyileştirilmesi amacına uygun olarak yatırımlar ve ihracat-döviz kazandırıcı işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmiştir.
Yeni düzenlemeler ayrı bir yazıya konu olacak genişliktedir. Bu nedenle burada kısaca değinilmiştir.