Yeni bir matrah artırımı ve kamuoyu beklentileri
Geçtiğimiz günlerde iş ve ekonomi dünyasında en çok konuşulan konuların başında yeni ve kapsamlı bir Matrah Artırımı ve Yapılandırma kanunu geleceği konusuydu. Yapılandırma kanunlarına, vergisini zamanında ödeyen ve mükellefiyet ödevlerini yerine getiren mükellefler tarafından haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle zaman zaman karşı çıkılsa da çok sayıda mükellefin bu kanunların çıkmasına taraftar oldukları ve çok sayıda mükellef tarafından yapılandırma kanunlarından yararlandıkları görülüyor. Normalde matrah artırımı ve yapılandırma kanunları kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği tarihten sonra gündeme alınır ve yasalaşırken, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin erkene alınabileceği gündeme gelince daha erken bir tarihte matrah artırımı kanunu çıkacağı konuşulur hale geldi.
Matrah artırımı ve yapılandırma düzenlemesinin 2023 yılı şubat veya mart ayında çıkabileceği bir çok platformda dile getirilirken bu düzenlemeye 2022 yılı beyanlarının dahil edilebilmesi için 2022 yılı gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamelerinin öne çekilebileceği gündeme gelmiş bulunuyor.
Süreci hep birlikte takip edip hem kanunun içeriğini hem de beyannamelerin öne çekilip çekilmeyeceğini veya 2022 yılı için nasıl bir çözüm yolu olabileceğini görmüş olacağız.
Yeni bir Yapılandırma ve Matrah Artırımı Kanunu’ndan kamuoyunun, iş dünyasının, meslek odalarının ve mükelleflerin beklentileri bulunuyor.
Katsayılar düşürülmeli
Kurumlar vergisinde beyan edilen matrah üzerinden, KDV de ise Hesaplanan KDV üzerinden matrah artırımı hesaplaması yapılıyor. Enflasyonun etkisiyle birlikte işletmelerin cirolarında yükselmeler olduğu görülüyor. Bu etkileri gidermek ve mükellefler üzerinde daha az vergi yükü oluşturmak adına hesaplama katsayıları düşürülmeli.
Matrah artırımı ve hapis cezası
Daha önceki matrah artırımı düzenlemelerine baktığımızda matrah artırımından faydalanılan vergiler bakımından tarhiyat yapılamazken, sahte fatura kullanımı incelemelerinde İnceleme Elemanları tarafından Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunma hakkı veriyordu. Bu durum da kanunun gerekçesine, düzenleniş amacına ve mantığına aykırıdır. Bu farklılığı gidermek adına sahte belge kullanan mükelleflerin matrah artırımından yararlanması halinde herhangi bir suç duyurusunda bulunulmaması yerinde olacak.
Taksitleri geç ödeyenler
Yapılandırma düzenlemelerinde ilk iki taksitin süresinde ödenmesi, kalan taksitlerin, bir takvim yılında iki veya daha az taksit olmak üzere, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikme zammı ile birlikte ödenmesi halinde yapılandırma bozulmayacak.
Zaman zaman mükelleflerin yapılandırma taksitlerini unuttukları veya ödeyemedikleri görülüyor. Yeni düzenlemede taksitleri ödemeyen mükellefler için, vergi dairelerince belli bir süre vererek ödeme çağrısı yapmak ve bu çağrıya rağmen ödemeyen olursa yapılandırmanın ihlal edilmiş sayılması mağduriyetleri gidermiş olacak.
Vergi incelemesi devam eden mükellefler
Yürürlüğe girecek bir yapılandırma kanununda vergi incelemesi devam eden mükelleflerin istemeleri halinde tamamının yapılandırma kanunundan faydalandırılması gerektiği yerinde bir düzenleme olacak.
Devreden KDV’si olan mükellefler
Sonraki Döneme Devreden KDV’si olan mükellefler KDV yönünden matrah artırımında bulunsalar dahi, bu dönemler için yapılacak vergi denetimlerinde matrah artırımı dikkate alınmadan Devreden KDV azaltılarak beyannameleri tekrar düzeltiliyor. Bu da Devreden KDV’si bulunan mükelleflerin matrah artırımında bulunmalarının önüne engel olarak çıkıyor.