Yeni becerilere ihtiyaç var
Mevcut tablo içerisinde sıkça bahsedilen yetenek eksiğinin yanı sıra makrodan mikroya tüm karar vericilerin üzerinde durması gereken önemli bir nokta da yeni gereksinimlere göre yeni becerilerin geliştirilmesi. AB ülkeleri özellikle savaş sonrası yeni bir farkındalık dönemine girdi. Kendi zayıf yönleriyle yüzleşti.
Ekonomisini dönüştürme sürecinde iki temel başlığın öne çıkacağının farkında olarak yeniden yapılandırma ve uzun vadeli hareket planını oluşturuyor. Her şeyi dönüştüren / dönüştürecek bu iki başlık, dijital ve yeşil dönüşüm.
Bu iki dönüşüm süreci de şu ana kadar ihtiyaç duyulan becerilerin ötesinde ve hatta farklı bir yönde beceriler gerektiriyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun hazırladığı ve Türkiye çalışmaları TÜSİAD – Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu tarafından gerçekleştirilen “2023 İşlerin Geleceği Raporu” sonuçlarına göre 2027 yılına kadar işlerin yaklaşık yüzde 23'ünün değişmesi, bunun 69 milyonunun yeni iş, 83 milyonunun da artık mevcut olmayan iş olması bekleniyor.
En hızlı büyüyen işlerin yapay zeka ve makine öğrenimi uzmanlığı, sürdürülebilirlik uzmanlığı, iş istihbarat analistliği ve bilgi güvenliği uzmanlığı olacağı tahmin edilirken; en yüksek mutlak büyümenin de eğitim, tarım ve dijital ticarette olacağı öngörülüyor.
Raporun ortaya koyduğu dikkat çekici sonuçlar arasında şunlar yer alıyor: 2027 yılına kadar işlerin yaklaşık yüzde 23’ünün değişmesi, bunun 69 milyonunun yeni iş, 83 milyonunun da artık mevcut olmayan iş olması bekleniyor. Yeşil dönüşümün ve tedarik zincirlerinin yerelleşmesinin net iş büyümesine yol açacağı tahmin ediliyor. Teknolojiye adaptasyonun ve dijitale erişimin artmasının net iş büyümesi yaratacağı, ancak bunun kaybolacak iş alanları ile dengeleneceği öngörülüyor.
Yavaş ekonomik büyüme, arzın kıtlığı ve enflasyon, iş alanları için en büyük riskleri oluşturuyor. İşletmelerin yeşil dönüşümü, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim standartlarını uygulaması ve tedarik zincirinin yerelleşmesine olanak sağlayan yatırımların yeni işler yaratması makro trendler olarak ön plana çıkıyor. Bu değişime iş yaşamlarının ortasında yakalanan bireylerin yeniden eğitim ya da işte eğitim ile yeni becerileri elde etmesi, dijital ve yeşil dönüşüm becerilerini geliştirmeleri önemli.
Türkiye’de teknoloji kaynaklı işlerin büyümesi dünya trendleri ile örtüşürken veri girişi sorumluları, muhasebeci, yönetici asistanları, şirketlerin finans bölümü çalışanları gibi meslek gruplarının azalmasının/yok olmasının ise dünya ortalamasının çok daha üstünde olacağı tahmin ediliyor.
Yeniden beceri kazandırma devrimi için artan aciliyet
İşverenler önümüzdeki beş yıl içerisinde kompleks problem çözmeyle yaratıcı ve analitik düşünmenin çalışan becerileri açısından öneminin artacağı düşüncesinde. Kompleks problem çözme ve analitik düşünme becerilerini ise teknoloji okuryazarlığı takip ediyor.
Önemi artacak temel sosyal beceriler arasında ise empati, aktif dinleyicilik, liderlik ve dayanıklılık yer alıyor. Yöneticiler yapay zeka ve makine öğrenimini, önemli beceriler sıralamasında listenin sonlarında tutarken çalışanların beceri setinin iyileştirilmesi durumunda yatırım yapacakları beceriler sıralamasında, analitik düşünmenin hemen arkasına yerleştiriyor.