Yeni Af Kanunu girişimi (2014)

Hatırlanacağı üzere; 25/2/2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Af Kanunu) ile “bazı kamu alacakları için yeniden yapılandırma” imkanı tanınmış, “matrah artırımı” ve “stok ve kasa, ortaklardan alacaklar aff ı” gibi önemli af düzenlemeleri yapılmıştı. 

Anılan kanunla getirilen düzenlemelere benzer şekilde, ancak “matrah artırımı” ve “stok aff ı”nı içermeyen bir yasa girişimi söz konusu olup, bir grup AKP Milletvekili tarafından 03.06.2014 tarihinde TBMM’ne iletilen kanun teklifi komisyonlara sevk edilmiştir. Halen Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olan bu kanun teklifinde farklı düzenlemeler de öngörülmekle birlikte yaygın uygulama imkanı bulabilecek 4 temel konu şunlardır: 
● Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerince takip edilen kesinleşmiş vergi alacaklarının (30.04.2014 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi borçları, cezalar, gecikme faizi ve zamları ile bazı kanunlar uyarınca kesilen idari para cezalarının) yeniden yapılandırılması, 
● Kasa fazlaları ile ortaklardan olan alacakların aff ı, 
● Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerince takip edilen prim ve diğer alacaklarının (2014 yılı Nisan ve önceki aylara ilişkin olup kanunun yayımından önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan SGK prim borçları, cezalar, gecikme cezası ve gecikme zamlarının ve 30.05.2014 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup kanunun yayımlanacağı tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezalarının) yeniden yapılandırılması, 
● 5746 ve 4691 sayılı kanunlar uyarınca, “teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıfl ar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2’nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için beş yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır” şeklinde uygulanan sigorta prim desteğindeki süre şartının kaldırılarak uygulamanın devamlı olması. 

Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısında Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek, bu teklifin Maliye Bakanlığı’nda hazırlanmadığını ve özellikle kasa ve ortaktan alacaklarla ilgili af düzenlemesine karşı olduğunu açıklamış olsa da söz konusu yasa teklifinin komisyon görüşmeleri devam etmektedir. Söz konusu kanun teklifinde; yeniden yapılandırılan borçlara ilişkin olarak TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarların taksitler halinde ödeme imkanı getirilmektedir. 

Kasa ve ortaktan alacakların affı 
Anılan yasa teklifinde yer alan düzenlemelerden “kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu” ve “ortaklardan alacaklar” aff ına ilişkin olarak öngörülen düzenlemeler şöyle özetlenebilir: 
Bu uygulamadan sadece bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefl eri yararlanabilecektir. 

31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenlenen bilançolarda görülmekle birlikte işletmelerde bulunmayan 
● Kasa mevcutları ve 
● İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları 

Yasa çıktığı takdirde, yasanın yayımlanacağı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan edilerek yasal kayıtlar düzeltilebilecektir. 

Beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında kurumlar vergisi hesaplanacak ve bu tutar beyanname verme süresi içinde ödenecektir. Beyan edilen tutarlar, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır. Anılan bu tutarlar, beyan edildiği dönemde kanunen kabul edilmeyen gider kaydedilerek kasa hesabından ya da ortaktan alacaklar bilançodan çıkartılabilecektir. 

Bu kapsamda beyanda bulunan mükellefl erin 2014 yılı kurumlar vergisine mahsuben beyan ettikleri geçici vergiye ilişkin beyannamelerde düzeltme gerektiğinde, düzeltme işlemleri anılan tutarların beyan süresi içinde düzeltilecektir.