“Son paket vergide adaleti sağlayacak mı?”

Talha APAK
Talha APAK MEVZUATIN İÇİNDEN

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ha­zırlanan ve vergide adaleti sağlamak amacıyla hazırlanan vergi paketi henüz yoldayken birçok değişikliğe uğrayarak nihayet TBMM’ye geldi. Vergi Kanunlarında yapılacak bazı düzenlemele­rin yanı sıra emekli maaşlarının asgari 12 bin 500 liraya çıkarılması da gündemde yer alıyor.

Torba Kanun Teklifi TBMM’nin gündeminde

“Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişik­lik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 16/7/2024 tarihinde TBMM’ye sunuldu. 18/7/2024 tari­hinde Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşme­ler tamamlanarak TBMM’nin gündemine geldi. Bu hafta genel kurulda görüşülerek kanunlaş­ması beklenen teklif, yürütme ve yürürlük mad­deleri hariç 51 maddeden oluşmakta.

Kanun teklifiyle, vergi kanunlarına ilişkin aşağıdaki düzenlemelerin yapılması öngörül­mekte.

-Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulama­sı getirilmesi,

-Küresel asgari vergi uygulamasının getiril­mesi,

-Bazı ödemelerin gelir ve kurumlar vergi­si tevkifatı kapsamına alınabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmesi

-Yap işlet ve devret modeli kapsamında elde edilen kazançlardan yüzde 30 oranında kurum­lar vergisi alınması,

-Ticari veya serbest meslek faaliyetleri yö­nünden mükellefiyeti olanların gerçek hasılat­larının tespitine yönelik vergi güvenlik müesse­si oluşturulması,

-Vergi aslının uzlaşma kapsamından çıkarıl­ması,

-Usulsüzlük cezalarının artırılması,

-Özel usulsüzlük cezalarının artırılması,

-Bazı malların ithalatı ve yurt içi tesliminde­ki ithalat lehine olan uygulama farklılığının gi­derilmesi,

-Birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde, devreden KDV ve iade hakkının zamanaşımına bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verilmesi,

-Beş yıl süreyle indirilemeyen KDV’nin in­dirim hesabından çıkartılarak özel bir hesaba alınması ve gider olarak dikkate alınması,

-KDV iadelerindeki esas usulün vergi ince­lemesi olarak belirlenmesi,

-Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işlet­melere sağlanan kazanç istisnasının ihracat ge­lirleri ile sınırlandırılması,

-Vadesi geçmiş borcun bulunmadığına iliş­kin belge arama zorunluluğu kapsamına mah­keme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemelerin dâ­hil edilmesi,

-Yurt dışı çıkış harcının 500 lira olarak belir­lenmesi,

-Bazı tütün mamullerinden alınmakta olan maktu vergi tutarına ilişkin asgari maktu vergi tutarının yüzde 20’sine kadar olan sınırlamanın kaldırılması.

Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması geliyor

Kanun teklifiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenmesi öngörülen “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” başlıklı 32/C maddesiyle, yurt içi asga­ri kurumlar vergisi uygulaması getirilmekte; Ku­rumlar vergisi mükelleflerinin ödeyecekleri ku­rumlar vergisinin indirim ve istisnalar düşülme­den önceki kurum kazancının yüzde 10’undan aşağı olamayacağı yönünde düzenleme yapılmak­ta, ayrıca yurt içi asgari kurumlar vergisi hesapla­nırken kurum kazancından hangi istisna ve indi­rimlerin düşüleceği belirlenmektedir.

Kazanandan ziyade tüketici vergi yükünü taşıyor

Ekonomi yönetiminin vergide “adalet” ve et­kinliği sağlama hedefiyle hazırladığı yeni vergi paketinde birçok maddenin sonradan çıkarıl­ması neticesinde son haliyle vergide adaletsiz­liği giderecek beklentilerin yer almadığı görü­lüyor. Arzu edilen sonuca ulaşılamamasının en önemli nedeni, bazı kesimlerin siyaset üzerin­deki etkisi veya siyasetin bazı kesimlerin etki­sinde kalmasıdır.

Mevcut uygulamalara bakıldığında, 100 lira­lık verginin 35 lirası gelir üzerinden alınan doğ­rudan vergiler, 65 lirası ise tüketiciler tarafın­dan karşılanan dolaylı vergiler olduğu; tüketi­cilere yansıtılan yüzde 65 oranındaki vergilerin de çoğunun ÖTV ve KDV’den oluştuğu görül­mektedir.

Yeni vergi paketinde bazı istisnalar kaldırıla­rak, asgari kurumlar vergisi getirilerek yeni kay­nak yaratılsa da tüketiciler üzerindeki dolaylı vergi yükünde herhangi bir hafiflemenin yer almadığı görülüyor. Yeni vergi paketinde, kayıt dışılıktan ziyade kayıtlı mükellefler üzerine dü­zenlemeler içeriyor.

Son söz; bu ve benzeri paketler sorunları çö­zemez, vergi reformu şart.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar