Yayıncıya e-rakip

Elektronik kitabın icat edildiği ABD'de, yayıncılıkta da yeni icatlar sırada. E-kitap sadece teknik bir aygıt değil. Zihinlere getirdiği yeni fikirlerle, ortaya daha önce tanık olunmadık yaratıcı yayıncılık biçimleri çıkıyor.

Yerleşik ve geleneksel kitap yayıncılığı yapan şirketlerin karşısında ummadıkları bir rakip türemeye başladı: Gazete, dergi ve hatta bazı internet haber siteleri.

- New York Times, WikiLeaks olayına dair bir e-kitabı "Açık Sırlar" (Open Secrets) başlığıyla yayınladı. Amazon, Google eBookstore, Apple iBookstore ve Barnes&Noble (zincir kitapevi) gibi yerlerde satışa sundu. WikiLeaks’ciler, alelacele yapılan yayından rahatsız oldular. Ama neticede NYT, güncel bir konuyu "kitap" içeriğinde hızla yayınlamış oldu.

- ABD’de tanınan, başkent ve politika ağırlıklı "Politico" adlı çoklu ortam yayını ile RandomHouse yayınevi ortaklık yapacak. 20-30 bin kelimelik (kitaba göre kısa, ama makaleye göre uzun) 4 e-kitap yayınlayacaklar. Bunlar, 2012 ABD başkanlık seçim kampanyasına yetişecek.

- ABD’de aylık satışı 1 milyonu bulan, etkili ve önemli bir popüler kültür-sanatsiyaset dergisi Vanity Fair, daha önce yayınladığı makaleleri bir araya getirerek hızla e-kitap olarak sunuyor. Örneğin, Murdoch-telekulak olayına dair uzun 20 makaleden e-kitap yaptılar. Tanesi 3.99 Dolardan satıldı. Derginin egzantrik genel yayın yönetmeni Graydon Carter de bir giriş yazısı yazdı.

- New York yaşamını kültür ve sosyoloji merceğinden gören The NewYorker dergisi ise 9/11 olayının yıldönümü nedeniyle –yine eski ve yeni yazılardan oluşan- bir e-kitap yayınladı. 7.99 dolardan satıldı. Yazarlar arasında Amerikan kültür ve edebiyat dünyasının önemli isimleri John Updike, Susan Sontag, Jonathan Franzen v.b. vardı.

- Ve bir de internet haber sitesi şimdi bu listede: Huffington Post. Evet, HP'deki arkadaşlar işin içinde olmazsa olmazdı doğrusu. Amerikan ordusunda gaylerin durumunu inceleyen "Nasıl Kazandık" (How We Won) adlı araştırma kitabı, HP’nin ikinci e-kitabı oldu. Her zaman "tartışma odağı olan" HP, yine böyle bir yayınla kamuoyunun önüne çıktı. Hem de tam kongrenin, gaylere orduyu açmaya karar verdiği günlerde! Zamanlama mükemmel. Tam HP-türü bir ataklık. HP, yazara ön ödeme yapmıyor. Kitabın satışını 50:50 paylaşıyorlar. Üniversite hocası yazar Aaron Belkin’in dedikleri önemli:

"Ben de kitabımı Oxford University Press bassın isterdim. Ama öyle olamayacak. Yine de OUP, kitabımı, yayınlandığı gün bir milyon okuyucuya ulaştıramazdı."

- Bir de Amerika'da sahaya yeni çıkan e-kitap yayıncıları var: Atavist.net ve Byliner.com gibi.

Örneğin Atavist’in önceliği, roman dışı araştırma türü yayınlar. iPad/iPhone, Kindle, Nook’ta okunsun diye.