Yavaşlama

Şant Manukyan

Çizgi filmlerde klasik bir sahne vardır. Filmin kahramanlarından biri farkında olmadan koşarak ucurumdan atlar ve havada koşarak mesafe almaya devam eder. O sırada kahramanımız aşağıya bakar ve  altında bir şey olmadığını görünce düşmeye başlar. Uzun süren araştırmalarım! Sonucunda kahramanımızın havada yürüdüğü bilgisine sahip olmadığı için hemen düşmediğini ancak aşağıya bakınca fizik kurallarını hatırladığı ve onlara boyun eğdiğini buldum. Gelelim piyasalara; son günlerde yaşanan hareketler uçurumdan atlamış olan piyasanın aşağıya bakmasından kaynaklanıyor.Mesela Yunan borsası Mart 2009-Ekim 2009 döneminde 100% artış gösterdikten sonra şu anda dipten sadece 4% yukarıda duruyor. Yatırımcılar ekonomik verilere ve rasyolara baktıklarında havada yürümeye çalıştıklarını gördü ve şimdi çakılıyorlar. Aynı durumun euro için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Ve hatta ABD piyasaları için bile doğru olduğunu biliyoruz. Ancak Keynesin dediği gibi piyasalar bizim dayanabileceğimizden çok daha uzun süre irasyonel davranmayı başarabilir. Bu nedenle Dow'da 9800 ve S&P'de 1040 seviyeleri Euroda da  1.2140 kırılmadan short pozisyon açmak veya var olanları arttırmak aşırı riskli olabilir. İkinci çeyrekten sonra global büyüme şu anda olduğundan çok daha fazla gündemi işgal edecek.Kongre Bütçe Ofisinin Salı günü yayınladığı araştırmaya baktığımızda ekonomik paketin büyüme oranına etkisi birinci çeyrekte 1.7-4.2% arasında (çok hassas bir ölçüm yapılmamış anlaşılan) ve ikinci çeyrekte de 1.7-4.6% arasında olacak. İkinci çeyrekten sonra ise  paketin ektisi azalmaya başlıyor. İkinçi yarıda  stoklara da fazla güvenemeyeceğimizi biliyoruz. Konut sektörü bir süre daha ABD ekonomisini destekleyecek durumda olmayacak, şayet Euro hızlı bir toparlanma içine giremez ise Ihracat kaleminin de büyümede fazla bir payı bulunmayacaktır. Bu durumda yine görev Tüketiciye düşüyor. ABD tüketicisi harcamayı seven bir tüketici ve şu anda kadar da üstüne düşeni yaptı. Ancak rakamlara biraz derinlemesine baktığımızda harcama gücünün artan ücretler veya servet etkisinden ziyade transfer ödemeleri ve tasarrufların kullanılmasından kaynaklandığını görüyoruz. Bu uygulamanın uzun vadede kalıcı olmayacağını düşünüyorum. Yani cari verilerle baktığımızda yılın ikinci yarısı ABD'de ciddi anlamda bir yavaşlama görülecek.