Yatırımcılardan Mesaj Var!
Dünyanın en büyük yatırımcı şirketi olan BlackRock’un CEO’su Larry Fink 2019 yılı mektubunda şirketlere mesajında ‘sizlerin sadece finansal sonuçlarınız ile ilgilenmiyoruz; bununla birlikte uzun vadeli hedeflere odaklanmanızı ve topluma fayda sağlamanızı bekliyoruz’ diyor. Mesajında “sürdürülebilir ve sorumlu yatırımlara” referans veren Larry Fink’in şirketi tek başına 6 trilyondan fazla fon yönetiyor.
“Sürdürülebilir ve Sorumlu Yatırım”
“Sürdürülebilir ve sorumlu yatırım” en basit ifadeyle ‘riski azaltmak ve uzun vadeli getirileri artırmak için geleneksel yatırım anlayışını sürdürülebilirlik anlayışı ile birleştirmek’tir. Sürdürülebilir ve sorumlu yatırım, finansal amaçlar ile birlikte sermayenin çevresel, sosyal ve yönetsel faktörlerin (ESG – Environment, Social and Governance) bütününü dikkate alacak şekilde yönetilmesini taahhüt eder.
Çevresel faktörler; bir şirketin çevreyi olumlu veya olumsuz yönde etkileyen faaliyetlerinin herhangi bir yönüyle ilgilidir. (Örneğin, sera gazı emisyonları, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, kimyasal kirlilik, atık yönetimi, su yönetimi, biyolojik çeşitlilik üzerindeki etki vb.)
Sosyal faktörler; sağlık ve eğitimin geliştirilmesi gibi toplumla ilgili konulardan, insan haklarına uyum, ayrımcılık yapmama ve paydaş katılımı dahil olmak üzere işyeri ile ilgili konulara kadar çeşitlilik gösterir. (Örneğin, işgücü standartları (tedarik zinciri, çocuk işgücü, zorunlu çalışma), yerel toplumla ilişkiler, yetenek yönetimi, sağlık standartları, örgütlenme özgürlüğü vb.)
Yönetsel faktörler; bir şirketin kurumsal yönetiminin, kültürünün, risk profilinin ve diğer özelliklerinin kalitesi ile ilgilidir. Yönetim kurulunun sorumluluğu, sosyal ve çevresel konuların stratejik yönetimi konularını da içermektedir. Ayrıca, şeffaf raporlama, sorumlu yönetim gibi prensipleri vurgular. (Örneğin, yönetici ücreti, hissedar hakları, yönetim kurulu yapısı, rüşvet, yolsuzluk, paydaş diyalogu, lobicilik faaliyetleri vb.)
“Sürdürülebilir yatırım fonları” piyasası büyüyor
Avrupa ve ABD'deki yatırım fonları ve borsa yatırım fonlarının (ETF'ler) toplamı 2013 yılında yaklaşık 453 milyar dolar iken bugün bu rakam 760 milyar dolardan fazla bir seviyeye ulaştı. Bu gelişim aynı zamanda yeni ve inovatif ürünlerin de gelişimini yönlendiriyor. Morningstar Araştırması’na göre, yalnızca 2015’ten 2017’ye kadar ABD’de 100’den fazla yeni sürdürülebilir yatırım fonu ve ETF kuruldu.
Sürdürülebilir yatırım stratejileri temel alınarak oluşturulan fonlara olan talebin son yıllarda hızla arttığını görüyoruz. Toplumsal-demografik değişimler ve düzenlemeler ile birlikte sorumlu yatırım piyasasındaki bu gelişimin önümüzdeki on yıl içerisinde daha da hızlanacağı tahmin ediliyor.
Düzenlemeler de artıyor
Öte yandan, sürdürülebilirlik konularının yatırımlara dâhil edilmesine yönelik düzenlemeler, hükümetlerin odağında. Bu konuda, Avrupa Birliği ve diğer Avrupa ülkeleri, direktiflerle uygulamaya yön verirken Asya'da daha çok çevresel sorunlara yönelik düzenlemeler hükümetlerin gündeminde yer alıyor.
Bu alandaki önemli inisiyatif: PRI - Sorumlu Yatırım İlkeleri
Bu konudaki gelişmelere yön veren PRI (Principles for Responsible Investment), sorumlu yatırımı savunan yatırımcıların, varlık sahiplerinin ve portföy yöneticilerinin bir araya geldiği, dünyanın önde gelen uluslararası ağlarından birisi. Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim konularının yatırım kararı süreçlerine ve hissedarlık ilişkilerine entegre edilmesi ve dolayısıyla uzun vadede paydaşlara sağlanan getirinin iyileştirilmesi açısından yatırımcılara yardımcı olmayı hedefliyor.
Kurumsal yatırımcılar, ESG risklerini yönetebilen şirketlere yatırım yapmak istiyor. PRI, yatırımcılar tarafından geliştirilen ve BM tarafından desteklenen altı Sorumlu Yatırım İlkesini uygulamaya koymak için çalışıyor. 80 trilyon ABD dolarından fazla tutarı temsil eden 68 ülkeden 2361 PRI imzacısı, ESG risklerini başarıyla yönetebilen şirketlere yatırım yapmayı bekliyor. Larry Fink de mesajında tam bunu ifade ediyor.